REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK (TÜRKÇE, DOKTORA)
Doktora	TYYÇ: 8. Düzey	QF-EHEA: 3. Düzey	EQF-LLL: 8. Düzey

Program Kazanımları

Sınıflandırılmış

1 - Bilgi

Kuramsal - Olgusal

1) Psikolojik danışmanlar, danışanlarının gelişimini desteklemek, potansiyellerini ortaya çıkarmak ve ihtiyaca yönelik hizmet sunabilmek için uygun ölçme ve değerlendirme yöntemlerini bilir ve kullanır; temel ölçme de değerlendirme türlerini birbirinden ayırt edebilir ve standartlaştırılmış ve standartlaştırılmamış ölçmenin temel kavramlarını bilir.

2) Psikolojik danışmanlar, yaşam döngüsündeki gelişimsel basamaklar hakkındaki gelişim kuramlarını (bilişsel, duygusal, fiziksel, ahlaki, tinsel) ve kavramları bilir; psikosoyal ve kültürel faktörlerin insan gelişimi üzerindeki derin etkisinin farkındadır; gelişimsel krizler için çözüm yolları önerebilir.

3) Psikolojik danışmanlar, insanın değişim aşamalarını kapsayan süreci psikolojik danışma kuramları çerçevesinde bilir; danışana uygun amaç belirlemede, amaçlarına ulaşmada ve yaşam durumları ile başetme kapasitelerini arttırmada danışanlara yardım edecek etkili psikolojik danışma becerilerini sergiler

2 - Beceriler

Bilişsel - Uygulamalı

1) Psikolojik danışmanlar, teknoloji ve bilişim becerilerini kullanarak yeni beceriler geliştirir; alanyazını izlemede, kayıt tutmada, araştırmalarda, veri analizlerinde teknoloji kullanabilir.

2) Psikolojik danışmanlar,okullarda çalışırken kapsamlı ve gelişimsel okul psikolojik danışma programları tasarlar ve uygularlar ve yönetirler; grup rehberlik etkinlikleri, grupla psikolojik danışma uygulamaları, bireysel psikolojik danışma hizmeti sunar.

3) Psikolojik danışmanlar, araştırma yöntemlerini ve istatistiksel analizleri bilir ve uygular; paydaşlarla araştırma sonuçlarını paylaşır ve yorumlar; program değerlendirmede araştırma sonuçlarından yararlanır.

4) Psikolojik danışmanlar, eğitim sistemlerini, öğrenme yaklaşımlarını, öğrenmeyi etkileyen faktörleri bilir, eğitimle ile ilgili sorunlara eleştirel düşünme yaklaşımı geliştirir; öğrencilerin gelişimini artırmak amacıyla sorun odaklı çözümleri psikolojik danışma programına dahil eder.

3 - Yetkinlikler

İletişim ve Sosyal Yetkinlik

1) Psikolojik danışmanlar, mesleki ve kişisel anlamda güçlü yanlarını, sınırlılıklarını ve bireysel niteliklerini bilir; etkili bir meslek elemanı olmak için gerekli kişilik özelliklerini, bilgi ve temel becerilere sahiptir, mesleki bilgileri sürekli yeniler, gerektiğinde süpervizyon alır; mesleğin güçlenmesi için aktif olarak destek sağlar; mesleğin savunuculuğunu yapar.

2) Psikolojik danışmanı uygulamaları ile ilgili kayıtları tutar, çalıştığı kurumun personeline, psikolojik danışma hizmeti alan bireye ve vasilerine refere kurumlarını tanıtır ve bu kurumlardan destek alma konusunda paydaşlara yardım eder.

Öğrenme Yetkinliği

1) Psikolojik danışmanlar, bireyin iyilik halini destekleyecek şekilde yaşam boyu gelişimi ve öğrenmeyi ilke edinir ve bu durumu mesleki her türlü uygulamasına, kişisel yaşam felsefesine, insana bakış açısına yansıtır.

Alana Özgü Yetkinlik

1) Psikolojik danışmanlar, çokültürlülük kavramını bilir ve belirli grupların (din, etkin köken, politik duruş, sosyoekonomik düzeye bağlı toplumsal sınıflar, dil, cinsel tercih, inanç sistemi, yaş grupları, özel gereksinimli bireyler) kültürel ihtiyaçlarını fark eder; her bireyin psikolojik danışma hizmetlerine ulaşmasını kolaylaştırarak kültürel ihtiyaçlara uygun müdahaleler ile cevap verir.

2) Psikolojik danışmanları mesleki etik kurallara ve yasal yükümlülüklere bağlıdır ve buna göre hareket eder; etik ikilemlerde ilgili kişileri bilgilendirir; etiğe uygun olarak profesyonel mesleki yeterliliğini ve gelişimini sürdürür

3) Psikolojik danışmanlar, çalıştıkları kurumda intihar, doğal afet gibi kriz durumlarında krize müdahale programları geliştirir, uygular ve değerlendirir; disiplinlerarası afet çalışmalarında yer alır, psikolojik ilk yardım hizmetini sunar.

Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

1) Psikolojik danışmanlar, bireylere ve kurumlara rehberlik, gelişimsel ihtiyaçlar, yaşamda karşılaşılan sorunlar ile ilgili konsültasyon çalışmaları yapar; gruplara yönelik program geliştirir, bilgi kaynaklarına ulaşır.

Program Kazanımları Program Düzeyi

Program Kazanımları	TYYÇ 8 (Doktora) Düzey Tanımlayıcıları	TYYÇ Temel Alan Tanımlayıcıları 14 - Öğretmen Yerleştirme ve Eğitim Bilimleri

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Psikolojik danışmanlar, danışanlarının gelişimini desteklemek, potansiyellerini ortaya çıkarmak ve ihtiyaca yönelik hizmet sunabilmek için uygun ölçme ve değerlendirme yöntemlerini bilir ve kullanır; temel ölçme de değerlendirme türlerini birbirinden ayırt edebilir ve standartlaştırılmış ve standartlaştırılmamış ölçmenin temel kavramlarını bilir. 2) Psikolojik danışmanlar, yaşam döngüsündeki gelişimsel basamaklar hakkındaki gelişim kuramlarını (bilişsel, duygusal, fiziksel, ahlaki, tinsel) ve kavramları bilir; psikosoyal ve kültürel faktörlerin insan gelişimi üzerindeki derin etkisinin farkındadır; gelişimsel krizler için çözüm yolları önerebilir. 3) Psikolojik danışmanlar, insanın değişim aşamalarını kapsayan süreci psikolojik danışma kuramları çerçevesinde bilir; danışana uygun amaç belirlemede, amaçlarına ulaşmada ve yaşam durumları ile başetme kapasitelerini arttırmada danışanlara yardım edecek etkili psikolojik danışma becerilerini sergiler	1) Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirebilme, derinleştirebilme ve alanına yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşabilme. 2) Alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık gerektiren bilgileri kullanarak özgün sonuçlara ulaşabilme.	1) Yüksek lisans yeterliliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri, özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirir, derinleştirir ve bilime yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşır. 2) Alanın ilişkili olduğu çeşitli disiplinler ve alt alanları arasında ilişkiler kurar, uzmanlık bilgilerini yeni ve karmaşık fikirlerin analizi, sentezi ve değerlendirmesinde kullanarak özgün sonuçlara ulaşır.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Psikolojik danışmanlar, teknoloji ve bilişim becerilerini kullanarak yeni beceriler geliştirir; alanyazını izlemede, kayıt tutmada, araştırmalarda, veri analizlerinde teknoloji kullanabilir. 2) Psikolojik danışmanlar,okullarda çalışırken kapsamlı ve gelişimsel okul psikolojik danışma programları tasarlar ve uygularlar ve yönetirler; grup rehberlik etkinlikleri, grupla psikolojik danışma uygulamaları, bireysel psikolojik danışma hizmeti sunar. 3) Psikolojik danışmanlar, araştırma yöntemlerini ve istatistiksel analizleri bilir ve uygular; paydaşlarla araştırma sonuçlarını paylaşır ve yorumlar; program değerlendirmede araştırma sonuçlarından yararlanır. 4) Psikolojik danışmanlar, eğitim sistemlerini, öğrenme yaklaşımlarını, öğrenmeyi etkileyen faktörleri bilir, eğitimle ile ilgili sorunlara eleştirel düşünme yaklaşımı geliştirir; öğrencilerin gelişimini artırmak amacıyla sorun odaklı çözümleri psikolojik danışma programına dahil eder.	1) Alanındaki yeni bilgileri sistematik bir yaklaşımla değerlendirebilme ve kullanabilme. 2) Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştirebilme ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayabilme, özgün bir konuyu araştırabilme, kavrayabilme, tasarlayabilme, uyarlayabilme ve uygulayabilme. 3) Yeni ve karmaşık düşüncelerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilme. 4) Alanı ile ilgili çalışmalarda araştırma yöntemlerini kullanabilmede üst düzey beceriler kazanmış olma.	1) Alanındaki yeni bilgilere sistematik bir biçimde yaklaşır ve alanıyla ilgili ileri düzeyde araştırma yapar. 2) Bilime yenilik getiren yeni bir bilimsel yöntem geliştirir ya da bilinen bir yöntemi farklı bir alana uygular; bu noktada özgün bir araştırmayı tasarlar ve gerçekleştirir. 3) Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapar.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Psikolojik danışmanlar, mesleki ve kişisel anlamda güçlü yanlarını, sınırlılıklarını ve bireysel niteliklerini bilir; etkili bir meslek elemanı olmak için gerekli kişilik özelliklerini, bilgi ve temel becerilere sahiptir, mesleki bilgileri sürekli yeniler, gerektiğinde süpervizyon alır; mesleğin güçlenmesi için aktif olarak destek sağlar; mesleğin savunuculuğunu yapar. 2) Psikolojik danışmanı uygulamaları ile ilgili kayıtları tutar, çalıştığı kurumun personeline, psikolojik danışma hizmeti alan bireye ve vasilerine refere kurumlarını tanıtır ve bu kurumlardan destek alma konusunda paydaşlara yardım eder.	1) Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilme, geliştirebilme ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetebilme. 2) Uzman kişiler ile alanındaki konuların tartışılmasında özgün görüşlerini savunabilme ve alanındaki yetkinliğini gösteren etkili bir iletişim kurabilme. 3) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyi'nde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurabilme ve tartışabilme.	1) Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceler, bunları geliştirir ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetir. 2) Uzman bir topluluk içinde özgün görüşlerini savunur. 3) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurar ve tartışır. 4) Ulusal ve uluslararası tüm çalışmalarda kültürel farklılıkları göz önünde bulundurarak iletişim kurar.
Öğrenme Yetkinliği
1) Psikolojik danışmanlar, bireyin iyilik halini destekleyecek şekilde yaşam boyu gelişimi ve öğrenmeyi ilke edinir ve bu durumu mesleki her türlü uygulamasına, kişisel yaşam felsefesine, insana bakış açısına yansıtır.	1) Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirebilme.	1) Yaratıcı ve eleştirel düşünür; sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni fikir ve yöntemler geliştirir. 2) Alanındaki eğitim ve öğretim etkinliklerinde kolaylaştırıcı/yönlendirici olur. 3) Öğretim süreçlerini etkileşimli ve etik zeminde sürdürür. 4) Alanıyla ilgili bilgi ve becerileri öğrencilerine kazandırmak için etkili öğretim stratejileri geliştirir ve uygular.
Alana Özgü Yetkinlik
1) Psikolojik danışmanlar, çokültürlülük kavramını bilir ve belirli grupların (din, etkin köken, politik duruş, sosyoekonomik düzeye bağlı toplumsal sınıflar, dil, cinsel tercih, inanç sistemi, yaş grupları, özel gereksinimli bireyler) kültürel ihtiyaçlarını fark eder; her bireyin psikolojik danışma hizmetlerine ulaşmasını kolaylaştırarak kültürel ihtiyaçlara uygun müdahaleler ile cevap verir. 2) Psikolojik danışmanları mesleki etik kurallara ve yasal yükümlülüklere bağlıdır ve buna göre hareket eder; etik ikilemlerde ilgili kişileri bilgilendirir; etiğe uygun olarak profesyonel mesleki yeterliliğini ve gelişimini sürdürür 3) Psikolojik danışmanlar, çalıştıkları kurumda intihar, doğal afet gibi kriz durumlarında krize müdahale programları geliştirir, uygular ve değerlendirir; disiplinlerarası afet çalışmalarında yer alır, psikolojik ilk yardım hizmetini sunar.	1) Alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, yaşadığı toplumun bilgi toplumu olma ve bunu sürdürebilme sürecine katkıda bulunabilme. 2) Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak işlevsel etkileşim kurabilme. 3) Alanı ile ilgili konularda karşılaşılan toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunların çözümüne katkıda bulunabilme ve bu değerlerin gelişimini destekleyebilme.	1) Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal ve kültürel ilerlemeleri topluma tanıtarak bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunur. 2) Alanı ile ilgili karşılaşılan sorunların çözümünde stratejik karar verme süreçlerini kullanarak ilgili kişi ve kurumlarla işlevsel etkileşim kurar. 3) Alanı ile ilgili toplumsal, bilimsel ve etik konularda çözüm üretirve bu değerlerin gelişimini ulusal ve uluslararası düzlemde destekler.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
1) Psikolojik danışmanlar, bireylere ve kurumlara rehberlik, gelişimsel ihtiyaçlar, yaşamda karşılaşılan sorunlar ile ilgili konsültasyon çalışmaları yapar; gruplara yönelik program geliştirir, bilgi kaynaklarına ulaşır.	1) Alanına yenilik getiren, yeni bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulama geliştiren ya da bilinen bir düşünce, yöntem, tasarım ve/veya uygulamayı farklı bir alana uygulayan özgün bir çalışmayı bağımsız olarak gerçekleştirerek alanındaki ilerlemeye katkıda bulanabilme. 2) Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi ulusal ve/veya uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak ve/veya özgün bir yapıt üreterek ya da yorumlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilme. 3) Özgün ve disiplinlerarası sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme.	1) Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan yayınlanabilir özgün bir çalışmayla bilime katkıda bulunur. 2) Ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde alanı ile ilgili bilimsel makale yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletir. 3) Özgün ve disiplinler arası çalışmalarda liderlik yapar. 4) Çalışmalarını bağımsız veya bir takım üyesi olarak yürütür.

Sıralı

2) Psikolojik danışmanlar, bireyin iyilik halini destekleyecek şekilde yaşam boyu gelişimi ve öğrenmeyi ilke edinir ve bu durumu mesleki her türlü uygulamasına, kişisel yaşam felsefesine, insana bakış açısına yansıtır.

3) Psikolojik danışmanlar, teknoloji ve bilişim becerilerini kullanarak yeni beceriler geliştirir; alanyazını izlemede, kayıt tutmada, araştırmalarda, veri analizlerinde teknoloji kullanabilir.

4) Psikolojik danışmanlar, yaşam döngüsündeki gelişimsel basamaklar hakkındaki gelişim kuramlarını (bilişsel, duygusal, fiziksel, ahlaki, tinsel) ve kavramları bilir; psikosoyal ve kültürel faktörlerin insan gelişimi üzerindeki derin etkisinin farkındadır; gelişimsel krizler için çözüm yolları önerebilir.

5) Psikolojik danışmanlar, çokültürlülük kavramını bilir ve belirli grupların (din, etkin köken, politik duruş, sosyoekonomik düzeye bağlı toplumsal sınıflar, dil, cinsel tercih, inanç sistemi, yaş grupları, özel gereksinimli bireyler) kültürel ihtiyaçlarını fark eder; her bireyin psikolojik danışma hizmetlerine ulaşmasını kolaylaştırarak kültürel ihtiyaçlara uygun müdahaleler ile cevap verir.

6) Psikolojik danışmanlar, insanın değişim aşamalarını kapsayan süreci psikolojik danışma kuramları çerçevesinde bilir; danışana uygun amaç belirlemede, amaçlarına ulaşmada ve yaşam durumları ile başetme kapasitelerini arttırmada danışanlara yardım edecek etkili psikolojik danışma becerilerini sergiler

7) Psikolojik danışmanları mesleki etik kurallara ve yasal yükümlülüklere bağlıdır ve buna göre hareket eder; etik ikilemlerde ilgili kişileri bilgilendirir; etiğe uygun olarak profesyonel mesleki yeterliliğini ve gelişimini sürdürür

8) Psikolojik danışmanlar,okullarda çalışırken kapsamlı ve gelişimsel okul psikolojik danışma programları tasarlar ve uygularlar ve yönetirler; grup rehberlik etkinlikleri, grupla psikolojik danışma uygulamaları, bireysel psikolojik danışma hizmeti sunar.

9) Psikolojik danışmanlar, mesleki ve kişisel anlamda güçlü yanlarını, sınırlılıklarını ve bireysel niteliklerini bilir; etkili bir meslek elemanı olmak için gerekli kişilik özelliklerini, bilgi ve temel becerilere sahiptir, mesleki bilgileri sürekli yeniler, gerektiğinde süpervizyon alır; mesleğin güçlenmesi için aktif olarak destek sağlar; mesleğin savunuculuğunu yapar.

10) Psikolojik danışmanlar, çalıştıkları kurumda intihar, doğal afet gibi kriz durumlarında krize müdahale programları geliştirir, uygular ve değerlendirir; disiplinlerarası afet çalışmalarında yer alır, psikolojik ilk yardım hizmetini sunar.

11) Psikolojik danışmanlar, bireylere ve kurumlara rehberlik, gelişimsel ihtiyaçlar, yaşamda karşılaşılan sorunlar ile ilgili konsültasyon çalışmaları yapar; gruplara yönelik program geliştirir, bilgi kaynaklarına ulaşır.

12) Psikolojik danışmanlar, araştırma yöntemlerini ve istatistiksel analizleri bilir ve uygular; paydaşlarla araştırma sonuçlarını paylaşır ve yorumlar; program değerlendirmede araştırma sonuçlarından yararlanır.

13) Psikolojik danışmanı uygulamaları ile ilgili kayıtları tutar, çalıştığı kurumun personeline, psikolojik danışma hizmeti alan bireye ve vasilerine refere kurumlarını tanıtır ve bu kurumlardan destek alma konusunda paydaşlara yardım eder.

14) Psikolojik danışmanlar, eğitim sistemlerini, öğrenme yaklaşımlarını, öğrenmeyi etkileyen faktörleri bilir, eğitimle ile ilgili sorunlara eleştirel düşünme yaklaşımı geliştirir; öğrencilerin gelişimini artırmak amacıyla sorun odaklı çözümleri psikolojik danışma programına dahil eder.