YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
GEP1321 | Çevrimiçi Güvenlik ve Siber Zorbalık | Güz Bahar |
3 | 0 | 3 | 5 |
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir. |
Öğretim Dili: | Turkish |
Dersin Türü: | GE-Elective |
Dersin Seviyesi: | LİSANS |
Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme |
Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üyesi SEDA GÖKÇE TURAN |
Opsiyonel Program Bileşenleri: | Yok |
Dersin Amacı: | Bu dersin amacı, dijital ortamlarda bireylerin güvenliğini tehdit eden riskleri tanımlamak ve çevrim içi zorbalık (siber zorbalık) olgusunu çok boyutlu bir şekilde ele almaktır. Öğrencilerin dijital hak ve sorumluluklarını kavramaları, çevrim içi ortamlarda karşılaşabilecekleri tehlikeleri ayırt edebilmeleri ve etkili önleme-müdahale stratejileri geliştirebilmeleri hedeflenmektedir. Aynı zamanda, sosyal medya etiği, mahremiyet, dijital ayak izi ve psikososyal etkiler gibi konular da tartışılarak dijital farkındalık artırılacaktır. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Çevrim içi güvenliği tehdit eden temel riskleri tanımlayabilir. Siber zorbalık türlerini, aktörlerini ve etkilerini açıklayabilir. Dijital hak ve sorumluluklar konusunda bilinç geliştirebilir. Sosyal medya kullanımıyla ilişkili etik sorunları analiz edebilir. Çevrim içi ortamlarda mahremiyet, güvenlik ve dijital ayak izi kavramlarını değerlendirebilir. Siber zorbalıkla mücadeleye yönelik bireysel ve kurumsal stratejileri tartışabilir. |
Bu ders, dijital çağda bireylerin karşılaştığı çevrim içi güvenlik tehditlerini ve siber zorbalık olgusunu disiplinlerarası bir bakış açısıyla ele alır. Ders kapsamında; dijital güvenliğin temel kavramları, siber zorbalığın tanımı, türleri ve güncel örnek olaylar incelenir. Öğrenciler, dijital hak ve sorumluluklar, çevrim içi mahremiyet, güvenlik ve dijital ayak izi gibi konular hakkında farkındalık kazanır. Sosyal medya etiği, platform politikaları ve kullanıcı davranışları ışığında siber zorbalığın psikolojik ve toplumsal etkileri tartışılır. Ayrıca failler, mağdurlar ve izleyiciler gibi roller bağlamında çevrim içi zorbalığın dinamikleri analiz edilir. Dersin ilerleyen haftalarında, ilgili yasal düzenlemeler ve kurumların sorumlulukları değerlendirilirken, siber zorbalığa karşı bireysel ve kurumsal düzeyde uygulanabilecek önleme, müdahale ve iyileştirme stratejileri ele alınır. Öğrenciler, dijital güvenlik farkındalığını artırmaya yönelik kampanya veya eğitim içerikleri geliştirerek öğrendiklerini uygulama fırsatı bulurlar. |
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | Dijital Çağda Güvenlik ve Etik Giriş | Konuyla ilgili literatür taraması yapılır. |
2) | Çevrim İçi Güvenlik Kavramları | Konuyla ilgili literatür taraması yapılır. |
3) | Siber Zorbalık: Tanım, Türler ve Aktörler | Literatür taraması |
4) | Dijital Haklar ve Sorumluluklar | Literatür taraması |
5) | Mahremiyet, Güvenlik ve Dijital Ayak İzi | Literatür taraması |
6) | Sosyal Medya Etiği ve Platform Politikaları | Literatür taraması |
7) | Siber Zorbalığın Psikolojik ve Sosyal Etkileri | Literatür taraması |
8) | Ara Sınav | |
9) | Fail, Mağdur ve İzleyici Rolleri | Literatür taraması |
10) | Çevrim İçi Zorbalıkta Cinsiyet, Kimlik ve Güç Dinamikleri | Literatür taraması |
11) | Ulusal ve Uluslararası Yasal Düzenlemeler | Konu anlatımı |
12) | Önleme ve Müdahale Stratejileri | Konu anlatımı |
13) | Farkındalık Kampanyası veya Eğitim İçeriği Tasarımı | Konu anlatımı |
14) | Dersin genel değerlendirmesi | Konu anlatımı |
Ders Notları / Kitaplar: | Baştürk, E. (2020). Çevrimiçi Riskler ve Siber Zorbalık, Elma Yayınevi ; Turan, S.G. (2021). Digital Citizenship For Children and Youths, Peter Lang Publication; Turan, S.G. (2023). Justification of Cyber-Bullying Among Turkish Youths, Peter Lang Publication. |
Diğer Kaynaklar: | Baştürk, E. (2020). Çevrimiçi Riskler ve Siber Zorbalık, Elma Yayınevi ; Turan, S.G. (2021). Digital Citizenship For Children and Youths, Peter Lang Publication; Turan, S.G. (2023). Justification of Cyber-Bullying Among Turkish Youths, Peter Lang Publication. |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Küçük Sınavlar | 1 | % 25 |
Sunum | 1 | % 25 |
Final | 1 | % 50 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 50 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 50 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
Ders Saati | 13 | 3 | 39 |
Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 4 | 52 |
Sunum / Seminer | 1 | 20 | 20 |
Küçük Sınavlar | 1 | 10 | 10 |
Final | 1 | 2 | 2 |
Toplam İş Yükü | 123 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Karmaşık mühendislik problemlerine yönelik yazılım proje, süreç ve ürünlerine ait fonksiyonel ve fonksiyonel olmayan özellikleri tanımlayabilmek. | |
2) | Karmaşık mühendislik problemlerinde yazılım mimarisi, bileşenleri, ara yüzleri ve sisteme ait diğer alt bileşenleri tasarlayabilmek. | |
3) | Kodlama, doğrulama, sınama ve hata ayıklama konularını da içerecek şekilde karmaşık yazılım sistemleri geliştirebilmek. | |
4) | Karmaşık mühendislik problemlerinde yazılımı, programın davranışlarını beklenen sonuçlara göre sınayarak doğrulayabilmek. | |
5) | Karmaşık yazılım sistemlerinin çalışması sırasında, çalışma ortamının değişmesi, yeni kullanıcı istekleri ve yazılım hatalarının ortaya çıkması ile meydana gelen bakım faaliyetlerine yönelik işlemleri yapabilmek. | |
6) | Karmaşık yazılım sistemlerinde yapılan değişiklikleri izleyebilmek ve kontrol edebilmek, entegrasyonunu sağlayabilmek, yeni sürümlerini sistematik olarak planlayabilmek ve riskleri yönetebilmek. | |
7) | Disiplin içi ve disiplinler arası takımlarda görev alarak karmaşık yazılım sistemleri yaşam süreçlerini tanımlayabilmek, değerlendirebilmek, ölçebilmek, yönetebilmek ve uygulayabilmek. | |
8) | Karmaşık mühendislik problemlerinde gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında yazılım gereksinimlerini toplama, yazılımı tasarlama, geliştirme, sınama, bakımını yapma konularındaki çeşitli araçları ve yöntemleri kullanabilmek. | |
9) | Temel kalite metrikler tanımlayabilmek, yazılım yaşam döngüsü süreçlerini uygulayabilmek, yazılım kalitesini ölçebilmek, kalite model karakteristiklerini tanımlayabilmek, standartları uygulayabilmek ve bunları karmaşık yazılım sistemlerini analiz etmekte, tasarlamakta, geliştirmekte, doğrulamakta ve sınamakta kullanabilmek. | |
10) | Yazılım mühendisliği ile ortak sınırlara sahip olan matematik, fen bilimleri, bilgisayar mühendisliği, endüstri mühendisliği, sistem mühendisliği, ekonomi, yönetim ve sürdürülebilir kalkınma gibi diğer disiplinler hakkında teknik bilgi kazanabilmek ve bunlar aracılığıyla yenilikçi fikirleri karmaşık mühendislik problemlerinde ve girişimcilik faaliyetlerinde kullanabilmek. | 4 |
11) | Yazılım mühendisliği kültürü ve etik anlayışını kavrayabilmek ve bunları yazılım mühendisliğinde uygulayabilecek temel bilgilere sahip olmak, meslek hayatı boyunca gerekli teknik becerileri öğrenip başarıyla uygulayabilmek. | 3 |
12) | Yabancı dil ve Türkçe kullanarak etkin rapor yazabilmek ve yazılı raporları anlayabilmek, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilmek, etkin sunum yapabilmek, açık ve anlaşılır talimat verebilmek ve alabilmek. | |
13) | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları ile mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları hakkında bilgi sahibi olmak. | 3 |