TIP
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Yarıyıl	Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
GEP0514	Osmanlı Kültür Tarihi	Güz	3	0	3	5

Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili:	İngilizce
Dersin Türü:	GE-Elective
Dersin Seviyesi:	LİSANS
Dersin Veriliş Şekli:	Yüz yüze
Dersin Koordinatörü:	Dr. BURCU ALARSLAN ULUDAŞ
Dersi Veren(ler):	Prof. Dr. NEJDET ÖZTÜRK
Opsiyonel Program Bileşenleri:	Yok
Dersin Amacı:	14. yüzyılın başlarında, Söğüt-Eskişehir-Bilecik yöresinde ortaya çıkan Osmanlı Beyliği’nin beylikten devlete, devletten imparatorluğa yükselişinin maddi ve manevi dinamikleri, Osmanlı devlet düzeninin işleyişi, hukuki yapı, diplomasi, sosyal hayatın nasıl şekillendiği; inanış motifleri, gündelik hayat; ilim ve kültür faaliyetleri ile düşünce hayatını kavratmak bu dersin temel amacını oluşturur.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Dersin İçeriği

Yıl içi (ara sınav) : %50 (Ara sınav sonuçları haftasında ilan edilir. Sınavlar klasik olup altı yedi sorudan dördü veya beşinin cevabı istenir.)
Yıl sonu (final) : %50
DEVAM : %70 zorunludur.
İLETİŞİM (e-mail) : nozturk@marmara.edu.tr

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	a) Anadolu’ya Oğuz Göçleri. b) 13. Yüzyıl Anadolu’sunda Siyasi, İktisadi ve Etnik Durum. c) Osmanlı Beyliği’nin ortaya çıkışı.
2)	Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunda etkili olan avantajlar (maddi-manevi dinamikler).
3)	Osmanlı İdare Mekanizması. a) Saltanat Kurumu. b) Vezaret Makamı. c) Meşveret (Osman Gazi-Orhan Gazi-Murad Gazi-Yıldırım Bayezid örnekleriyle).
4)	a) Adalet, insaf, hoşgörü, musamaha, istimâlet kavramları. Hoşgörü ve tolerans’ın kullanımı. b) Alperen ve Gazi Olabilmenin Şartları.
5)	c) Osman Gazi Kanunu. d) Pencik Kanunu. e) Osmanlı Hukuku (şer’i ve örfi hukuk) ve işleyişi. f) Kadıların Görevleri.
6)	g) Cezalar (hapis, bedenî cezalar, sürgün, ölüm cezaları vb.). h) Rüşvet.
7)	ı) Kardeş Katli Meselesi (tartışma). i) Osmanlı Diplomasisi (ilk iki asır) ve Elçilik Kurumu.
8)	ARA SINAV
9)	Düğünler (Sünnet ve Evlilik Düğünleri. Hediyeleşme).
10)	Şenlikler ve Görsel Sanatlar (1582 Sünnet Düğünü).
11)	İnanışlar ve İnanç Motifleri; Efsaneler.
12)	Yabancı Seyyahların Gözüyle Osmanlı’da Gündelik Hayat (16 ve 17. yüzyıllar).
13)	Osmanlı İlim ve Kültür Hayatına Genel Bir Bakış.
14)	Kâtip Çelebi ve Koçi Bey’in ıslahatçı düşünceleri.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Hans Dernschwam, İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü, çev. Yaşar Önen, Mersin 1992.
Joseph de Tournefort, Tournefort Seyahatnamesi, I, ed. Stefanos Yerasimos, İstanbul 2005.
M. Fuad Köprülü, Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu, 2. baskı Ankara 1972.
Metin And, Osmanlı Şenliklerinde Türk Sanatları, Ankara 1982.
Necdet Öztürk, 14-15. Asır Osmanlı Kültür Tarihi, Devlet Düzeni-Sosyal Hayat, İstanbul 2014.

Diğer Kaynaklar:

Osmanlı’da Adalet ve Hoşgörü Kavramları”, Boztepe, sayı 1 (Sakarya/Ekim-2002), s. 7-8;
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Etkili Olan Maddî ve Manevî Dinamikler”, Boztepe, sayı 2 (Ocak-2003), s. 7-8.
“Osmanlılarda Hukuk Sistemi ve Uygulanışı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 4 (1999), s. 43-53.
Osmanlılarda Hapis Olayları (1300-1512)-Türkçe Kroniklere Göre -”, Hapishane Kitabı, edl. Emine Gürsoy Naskali-Hilal Oytun Altun, İstanbul 2005, s. 101-129.
“Fatih Sultan Mehmed’in Çok Tartışılan Kararı: Kardeş Katli Meselesi”, Boztepe, sayı 3, Nisan 2003, s. 5-6.
“Osmanlı Devleti’nde Bazı Kamu Görevlilerinin Hapisle Cezalandırılmalarına İlişkin İlk Bilgiler (1300-1453)”, Sosyal Siyaset Konferansları, Prof. Dr. Turan Yazgan’a Armağan Özel Sayısı, İ.Ü. İktisat Fakültesi yayını, İstanbul 2005, 899-909.
“Osmanlıda İdamlar (1299-1500)”, İğdiş, Sünnet, Bedene Şiddet Kitabı, edl. Emine Gürsoy Naskali-Aylin Koç, İstanbul 2009, s. 5-22.
“Alp-erenlerden Anadolu ve Rumeli Gazilerine”, Türk Dünyası Tarih Dergisi (TDTD), sayı 194 (Şubat-2003), s. 58-59.
“Osmanlı İlim ve Kültür Hayatındaki Önemli Gelişmeler (1421-1512)”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi (TKİD), II (2000), 49-70.
“Fatih Sultan Mehmed Devri İlim ve Kültür Hayatına Genel Bir Bakış”, TDTD, sayı 210 (Haziran-2004), 36-43.
İmparatorluk Tarihinin Kalemli Muhafızları Osmanlı Tarihçileri Ahmedî’den Ahmed Refik’e-, Bilge Kültür Sanat, İstanbul 2015, 357 s. + Ekler (Osmanlı Türkçesi Örnek Metinleri: s. 361-448).
Robert Mantran, 17. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul, I, çev. Mehmet Ali Kılıçbay-Enver Özcan, Ankara 1990.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Toplam		%
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		%
Toplam		%

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Temel ve klinik tıp bilimlerinden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edindiği bilgi, beceri ve tutumları bütünleştirerek sağlık hizmeti sunumunda kullanır.
2)	Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir.
3)	Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler.
4)	Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde gerekli çalışmaları yapar.
5)	Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir.
6)	Sağlık hizmet sunumunda, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde güvenli, akılcı ve etkin yaklaşım gösterir.
7)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, girişimsel ve/veya girişimsel olmayan uygulamaları hasta için güvenli ve etkin bir biçimde gerçekleştirir.
8)	Hasta ve çalışan sağlığını ve güvenliğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunar.
9)	Sağlık hizmet sunumunda, sağlığa etki eden gerek bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, gerekse de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur.
10)	Mesleğini yürütürken iyi hekimlik uygulamalarını dikkate alır.
11)	Mesleğinin gerektirdiği etik ilkeler ile hak ve yasal sorumluluklar çerçevesinde görev ve yükümlülükleri yerine getirir.
12)	Hastanın bütünlüğünü dikkate alarak, yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlar gösterir.
13)	Mesleki uygulamalarındaki performansını, duygularını ve bilişsel özelliklerini de göz önünde bulundurarak değerlendirir.
14)	Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur.
15)	Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile işbirliği içinde planlayabilir ve yürütebilir.
16)	Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur.
17)	Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar.
18)	Hizmet sunumu sırasında sağlık ekibi içinde örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar.
19)	Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, değerlendirme süreçlerinde kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır.
20)	Birlikte hizmet sunduğu sağlık ekibi içinde, olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenir.
21)	Sağlık ekibi içindeki sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkındadır ve buna uygun davranışlar gösterir.
22)	Mesleki uygulamalarında meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır.
23)	Hasta,hasta yakınları,sağlık çalışanları diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar.
24)	Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyo kültürel özelliklere sahip birey ve gruplar ile etkili iletişim kurar.
25)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir.
26)	Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar, uygular ve elde ettiği sonuçları ve/veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır.
27)	Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır ve eleştirel değerlendirir.
28)	Klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular.
29)	Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır.
30)	Bireysel çalışma süreçleri ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir.
31)	Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir.
32)	Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler