REKLAMCILIK | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
SOC4092 | Bilgi Toplumunda konular | Bahar | 3 | 0 | 3 | 5 |
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir. |
Öğretim Dili: | English |
Dersin Türü: | Non-Departmental Elective |
Dersin Seviyesi: | LİSANS |
Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
Dersin Koordinatörü: | Doç. Dr. ULAŞ SUNATA ÖZDEMİR |
Dersi Veren(ler): |
Dr. Öğr. Üyesi AYŞEGÜL AKDEMİR Doç. Dr. ULAŞ SUNATA ÖZDEMİR |
Opsiyonel Program Bileşenleri: | "." |
Dersin Amacı: | Bu ders, bilgi toplumu ile ilgili sosyolojik, kültürel, etik ve ekonomik boyutları incelemekte olup, özellikle yapay zekâ (YZ) alanındaki son gelişmelerin toplumun çeşitli yönlerini nasıl şekillendirdiğine odaklanmaktadır. Disiplinlerarası perspektifleri benimseyerek, öğrenciler bilgi teknolojileri, gözetim, etik ve YZ ile sosyolojinin kesişimleri ile ilgili tarihsel, teorik ve çağdaş meseleleri analiz edeceklerdir. Başka bir deyişle, bu ders bilgi toplumunun sosyolojik boyutlarını keşfederek, özellikle YZ'nin toplumsal yapıları, ilişkileri ve etik yaklaşımları nasıl etkilediğini ele almaktadır. Klasik okumalara ve YZ, gözetim ve bilgi etiği üzerine çağdaş çalışmalara yer verilmektedir. Bu dersin iki ana amacı vardır: birincisi, bilgi teknolojisinin sosyal, politik ve kültürel boyutlarını ve 'Bilgi Toplumu'nun evrimini tanımlamak; ikincisi ise, özellikle yapay zeka (AI) ve diğer gelişen yeniliklerin, yaşamlarımızı nasıl yeniden şekillendirdiğini eleştirel bir şekilde incelemektir. Ders, toplumun bu değişimlere nasıl tepki verdiğini, bu yeniliklerin sağladığı olanakları ve getirdikleri teknolojik, ahlaki, etik ve yasal zorlukları keşfeder. Dijital platformların, veri analitiğinin, gözetim teknolojilerinin ve yapay zekanın, yeni eşitsizlik biçimlerine, emek dinamiklerine, mahremiyet endişelerine ve sosyal etkileşimlere nasıl katkıda bulunduğunu analiz edeceğiz. Öğrenciler, bu teknolojilerin demokrasi, kültür ve kimlik üzerindeki etkileriyle ilgili güncel tartışmalara katılarak, Bilgi Toplumu'nun toplumsal etkisini ve gelecekteki yönelimini daha derin bir şekilde anlamaya yönelik beceriler kazanacaklardır. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; 1. Bilgi Toplumu'nun tarihsel gelişimini ve teknolojinin toplumsal değişimdeki rolüne ilişkin temel sosyolojik teorileri anladığını göstermek, 2. Mobil telekomünikasyon da dahil olmak üzere bilgi teknolojisinin sosyal, politik ve kültürel boyutlarını ve bunların toplumsal etkilerini değerlendirmek, 3. Yapay zeka (AI), büyük veri ve otomasyonun toplumsal sonuçlarını eleştirel bir şekilde değerlendir, bunların emek dinamiklerini, gözetimi ve yönetişimi nasıl yeniden şekillendirdiğine odaklanmak, 4. Bilgi Toplumu'na ilişkin teorileri ve sorunları, erken bilgisayarlaştırmadan güncel dijital platformlar ve yapay zeka tartışmalarına kadar analiz etmek ve karşılaştırmak, 5. Gizlilik, gözetim, dijital uçurum ve algoritmik önyargı gibi teknolojik yeniliklerle ilgili etik, yasal ve kamu politikası zorluklarını tanımlamak ve tartışmak, 6. Teknolojinin işin değişen doğası, bireysel kimlik, demokrasi, gizlilik ve topluluk gibi temel toplumsal sorunlar üzerindeki etkisini değerlendirmek, 7. Yapay zeka ve dijital teknolojilerin toplumsal eşitsizliklerle, cinsiyet, ırk ve teknolojiye erişim konularındaki kesişimlerini keşfetmek, 8. Bilgi teknolojisinin toplumsal roller ve demokratik uygulamalar üzerindeki etkileriyle ilgili sosyal, kültürel ve ekonomik boyutlarda eleştirel düşünme becerisi geliştirmek, 9. Bilgi Toplumu'ndaki yeniliklerle ilgili araştırma önerisi yaz ve teorik ve ampirik analizleri içeren araştırma projeleri tasarlamak, 10. Yapay zeka, dijital teknolojiler ve bunların çeşitli toplumsal bağlamlardaki uygulamalarına dair gerçek dünyadaki vaka çalışmalarıyla ilgili pratik deneyim kazanmak. |
Bu ders, bilgi toplumu ile ilgili sosyolojik, kültürel, etik ve ekonomik boyutları incelemekte olup, özellikle yapay zekâ (YZ) alanındaki son gelişmelerin toplumun çeşitli yönlerini nasıl şekillendirdiğine odaklanmaktadır. Disiplinlerarası perspektifleri benimseyerek, öğrenciler bilgi teknolojileri, gözetim, etik ve YZ ile sosyolojinin kesişimleri ile ilgili tarihsel, teorik ve çağdaş meseleleri analiz edeceklerdir. Başka bir deyişle, bu ders bilgi toplumunun sosyolojik boyutlarını keşfederek, özellikle YZ'nin toplumsal yapıları, ilişkileri ve etik yaklaşımları nasıl etkilediğini ele almaktadır. Klasik okumalara ve YZ, gözetim ve bilgi etiği üzerine çağdaş çalışmalara yer verilmektedir.Bu dersin iki ana amacı vardır: birincisi, bilgi teknolojisinin sosyal, politik ve kültürel boyutlarını ve 'Bilgi Toplumu'nun evrimini tanımlamak; ikincisi ise, özellikle yapay zeka (AI) ve diğer gelişen yeniliklerin, yaşamlarımızı nasıl yeniden şekillendirdiğini eleştirel bir şekilde incelemektir. Ders, toplumun bu değişimlere nasıl tepki verdiğini, bu yeniliklerin sağladığı olanakları ve getirdikleri teknolojik, ahlaki, etik ve yasal zorlukları keşfeder. Dijital platformların, veri analitiğinin, gözetim teknolojilerinin ve yapay zekanın, yeni eşitsizlik biçimlerine, emek dinamiklerine, mahremiyet endişelerine ve sosyal etkileşimlere nasıl katkıda bulunduğunu analiz edeceğiz. Öğrenciler, bu teknolojilerin demokrasi, kültür ve kimlik üzerindeki etkileriyle ilgili güncel tartışmalara katılarak, Bilgi Toplumu'nun toplumsal etkisini ve gelecekteki yönelimini daha derin bir şekilde anlamaya yönelik beceriler kazanacaklardır. Dersin Öğretim yöntemleri klasik öğrenme yöntemlerinin yanısıra vaka analizi, iş birlikçi öğrenme, tartışma, bireysel çalışma, saha gezisi, saha çalışması, misafir konuşmacı, okuma, gözlem, proje, teknoloji destekli öğrenme yöntemleri şeklindedir. |
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | Derse Giriş | Derse Giriş |
2) | Bilgi Toplumu Konularına Giriş | Webster, F. (2004). The Information Society Reader. Chapters 1-2. Lyon, D. (2001). Surveillance Society. Chapter 1. |
3) | Bilginin Tarihi ve Yapısı | Webster, F. (2004). The Information Society Reader. Chapters 3-4. Activity: Film I: The Triumph of the Nerds: The Rise of Accidental Empires Discussion |
4) | Felsefe ve Teknoloji | Evolution of information technologies; Heidegger’s philosophy and technology. Readings: Borgmann, A., & Mitcham, C. (1987). "The question of Heidegger and technology: A critical review of the literature." Alberts, D. S., & Papp, D. S. (1997). The Information Age: An Anthology on Its Impact and Consequences. Sections 1-3. |
5) | Sosyoloji ve IT | The intersection of sociology and IT; global information flows. Readings: Sassen, S. (2002). "Towards a sociology of information technology." Ribes, D. (2008). "Tying Internet Studies Together." Digital space as a challenge to neoliberalism Open access movements and ethical debates. Bacevic, J. & Muellerleile, C. (2018). Moral economy of open access. Cammaerts, B. (2011) Disruptive sharing in a digital age: rejecting neoliberalism? LSE Research Online. Introduction to machine learning (ML); societal applications of ML. Molina, M., & Garip, F. (2019). "Machine learning for sociology." Gams, M., & Kolenik, T. (2021). "Relations between electronics, artificial intelligence, and the information society." |
6) | Gözetim, Yönetim ve Mahremiyet | 1. Ödev teslim |
7) | Gözetim, Yönetim ve Mahremiyet | Surveillance culture in the information society; governance challenges. Readings: Lyon, D. (2001). Surveillance Society. Chapters 2-4. Hoebanx, P. (2022). "What shapes the internet?" Activity: Film II - Digital Nation Deadline: Final Project Proposal Discussion |
8) | Teknoloji ve Eşitsizlik | How technology shapes economic and social inequality. Sassen, S. (2002). Current Sociology, 50(3), 365-388. Au-Yong-Oliveira, M. et al. (2020). "The impact of artificial intelligence on society." Digital divide and social inequality Wessels, B. (2013) The reproduction and reconfiguration of inequality: Differentiation and class, status and power in the dynamics of digital divides. in Digital Divide (ed.) Massimo Ragnedda and Glenn W. Muschert. (optional) Guillen, M. & Suarez S. (2005) Explaining the Global Digital Divide: Economic, Political and Sociological Drivers of Cross-National Internet Use. Social Forces vol 84. no 2. Gül, S. (2015) Political Economy of the Internet in Turkey, pp. 59-78. Chapter 4. Challenges in research methods and ethical issues: (optional) Tinati, R. et al (2014) Big Data: Methodological Challenges and Approaches for Sociological Analysis. Sociology. Deadline: Assignment 2 |
9) | Kimliğin Gücü | Social identity and Internet -Turkle, S. (1999) Looking Toward Cyberspace: Beyond Grounded Sociology Cyberspace and Identity.Vol. 28, No. 6. -Hardey, M. (2002) Life beyond the screen: embodiment and identity through the internet. The Sociological Review. Activity: Film IV: Mark Zuckerberg: Inside Facebook Discussion |
10) | İnsan-Merkezli YZ içinde Ortaya Çıkan Konular | Potential and risks of human-centered AI in sociology. Rezaev, A. V., & Tregubova, N. D. (2025). "Looking at human-centered artificial intelligence." Makridakis, S. (2017). "The forthcoming Artificial Intelligence revolution." Silicon Valley 1.0 - Simulations, Simulacra, and the Matrix - FROM HIPPIES TO HACKERS -From Videotext to Videogames - TRIUMPH OF THE NERDS - No one expects the Computer Revolution … - Apple, IBM, Microsoft (optional) Fred Turner, “Where the counterculture met the new economy: The WELL and the origins of virtual community,” Technology and Culture (2005). (optional) Castells, M. (2011). The power of identity: The information age: Economy, society, and culture (Vol. 2). John Wiley & Sons. Turkle, Sherry. “Hackers: Loving the Machine for Itself.” In The Second Self: Computers and the Human Spirit (Simon Schuster, 1984). Campbell-Kelly, et al. “The Shaping of the Personal Computer,” “Broadening the Appeal.” Chapters 10 and 11 in Computer: A History of the Information Machine (2013) Activity: Film III: Pirates of Silicon Valley Discussion |
11) | YZ ve Etik | Foundations of AI ethics; societal impact of AI. Readings: Bruneault, F., & Laflamme, A. S. (2020). "AI Ethics: How Can Information Ethics Provide a Framework to Avoid Usual Conceptual Pitfalls?" Hashmi, E., Yamin, M. M., & Yayilgan, S. Y. (2024). "Securing tomorrow: a comprehensive survey on the synergy of Artificial Intelligence and information security." |
12) | Bilgi Toplumunun Geleceği | Predictions and trends in the integration of AI into everyday life. Alberts, D. S., & Papp, D. S. (1997). Final chapters. Molina, M., & Garip, F. (2019). Revisited insights from Annual Review of Sociology. The Internet, Cyberspace(S), Post-Modern, Post-Industrial, Post-Information? |
13) | Öğrenci sunumları | Öğrenci sunumları ve Tartışma |
14) | Öğrenci Sunumları | Öğrenci Sunumları ve Tartışmalar |
Ders Notları / Kitaplar: | Frank Webster, ed. (2004). The Information Society Reader. (London, NY: Routledge). David Lyon. (2001). Surveillance Society. Open University Press, David S. Alberts and Daniel S. Papp. (1997). The Information Age: An Anthology on Its Impact and Consequences. CCRP Publication Series. Available at http://www.dodccrp.org/files/Alberts_Anthology_I.pdf Borgmann, A., & Mitcham, C. (1987). The question of Heidegger and technology: A critical review of the literature. Philosophy today, 31(2), 98-99. Bacevic, J., & Muellerleile, C. (2018). The moral economy of open access. European Journal of Social Theory, 21(2), 169-188. Sassen, S. (2002). Towards a sociology of information technology. Current Sociology, 50(3), 365-388. Ribes, D. (2008). Tying Internet Studies Together. Metascience, 17(2), 261-262. Hoebanx, P. (2022). What shapes the internet? An overview of social science and interdisciplinary perspectives. Sociology Compass, 16(10), e13032. Rezaev, A. V., & Tregubova, N. D. (2025). Looking at human-centered artificial intelligence as a problem and prospect for sociology: An analytic review. Current Sociology, 73(1), 120-138. Molina, M., & Garip, F. (2019). Machine learning for sociology. Annual Review of Sociology, 45(1), 27-45. Gams, M., & Kolenik, T. (2021). Relations between electronics, artificial intelligence and information society through information society rules. Electronics, 10(4), 514. BRUNEAULT, F., & LAFLAMME, A. S. AI Ethics: How Can Information Ethics Provide a Framework to Avoid Usual Conceptual Pitfalls? An Overview.(2020). AI & Society. Journal of Knowledge, Culture and Communication. Hashmi, E., Yamin, M. M., & Yayilgan, S. Y. (2024). Securing tomorrow: a comprehensive survey on the synergy of Artificial Intelligence and information security. AI and Ethics, 1-19. Au-Yong-Oliveira, M., Lopes, C., Soares, F., Pinheiro, G., & Guimarães, P. (2020, June). What can we expect from the future? The impact of artificial intelligence on society. In 2020 15th Iberian Conference on Information Systems and Technologies (CISTI) (pp. 1-6). IEEE. Makridakis, S. (2017). The forthcoming Artificial Intelligence (AI) revolution: Its impact on society and firms. Futures, 90, 46-60. Molina, M., & Garip, F. (2019). Machine learning for sociology. Annual Review of Sociology, 45(1), 27-45. Ek güncel okumalar |
Diğer Kaynaklar: | Frank Webster, ed. (2004). The Information Society Reader. (London, NY: Routledge). David Lyon. (2001). Surveillance Society. Open University Press, David S. Alberts and Daniel S. Papp. (1997). The Information Age: An Anthology on Its Impact and Consequences. CCRP Publication Series. Available at http://www.dodccrp.org/files/Alberts_Anthology_I.pdf Borgmann, A., & Mitcham, C. (1987). The question of Heidegger and technology: A critical review of the literature. Philosophy today, 31(2), 98-99. Bacevic, J., & Muellerleile, C. (2018). The moral economy of open access. European Journal of Social Theory, 21(2), 169-188. Sassen, S. (2002). Towards a sociology of information technology. Current Sociology, 50(3), 365-388. Ribes, D. (2008). Tying Internet Studies Together. Metascience, 17(2), 261-262. Hoebanx, P. (2022). What shapes the internet? An overview of social science and interdisciplinary perspectives. Sociology Compass, 16(10), e13032. Rezaev, A. V., & Tregubova, N. D. (2025). Looking at human-centered artificial intelligence as a problem and prospect for sociology: An analytic review. Current Sociology, 73(1), 120-138. Molina, M., & Garip, F. (2019). Machine learning for sociology. Annual Review of Sociology, 45(1), 27-45. Gams, M., & Kolenik, T. (2021). Relations between electronics, artificial intelligence and information society through information society rules. Electronics, 10(4), 514. BRUNEAULT, F., & LAFLAMME, A. S. AI Ethics: How Can Information Ethics Provide a Framework to Avoid Usual Conceptual Pitfalls? An Overview.(2020). AI & Society. Journal of Knowledge, Culture and Communication. Hashmi, E., Yamin, M. M., & Yayilgan, S. Y. (2024). Securing tomorrow: a comprehensive survey on the synergy of Artificial Intelligence and information security. AI and Ethics, 1-19. Au-Yong-Oliveira, M., Lopes, C., Soares, F., Pinheiro, G., & Guimarães, P. (2020, June). What can we expect from the future? The impact of artificial intelligence on society. In 2020 15th Iberian Conference on Information Systems and Technologies (CISTI) (pp. 1-6). IEEE. Makridakis, S. (2017). The forthcoming Artificial Intelligence (AI) revolution: Its impact on society and firms. Futures, 90, 46-60. Molina, M., & Garip, F. (2019). Machine learning for sociology. Annual Review of Sociology, 45(1), 27-45. Additional recent studies |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Devam | 14 | % 15 |
Ödev | 2 | % 30 |
Sunum | 1 | % 15 |
Final | 1 | % 40 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
Ders Saati | 14 | 3 | 42 |
Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 3 | 42 |
Sunum / Seminer | 1 | 10 | 10 |
Proje | 1 | 20 | 20 |
Ödevler | 1 | 10 | 10 |
Ara Sınavlar | 1 | 10 | 10 |
Toplam İş Yükü | 134 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Reklam ve marka iletişiminin serbest pazar ekonomisi içinde nasıl işlediğiniı anlamak için kitle iletişimi,tüketici davranışı,psikoloji,ikna,sosyoloji,pazarlama ve diğer ilişkili alanlarla ilgili teorik kavramları bu alana uygulayabilmek | 2 |
2) | Reklam alanla ilgili teori,kavram, yöntem, araç ve fikirleri tartışabilmek ve yorumlayabilmek | 2 |
3) | Bir reklam ajansı gibi yapılanarak, bir reklam kampanyasını ve marka stratejilerini araştırma, yaratma,kurgulama,yazma ve sunma becerilerini göstermek | 2 |
4) | Çeşitli ürün ve hizmetlerle ilgili birincil ve ikincil veri araştırması yapabilmek | 2 |
5) | Kitle iletişim araçlarının gelişimiyle beraber reklam tarihi ve reklamın bu pazardaki yerini kavrayacak bir anlayış geliştirebilmek | 2 |
6) | Bir yabancı dili kullanarak Reklamcılık alanıyla ilgili bilgileri, teknikleri, yöntemleri, araştırmaları takip edebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) | 2 |
7) | Reklam alanındaki uygulamalara yönelik uygulamalara ilişkin ortaya çıkan problemlere yönelik bireysel ya da takım olarak sorumluluk alabilmek | 3 |
8) | Küresel ekonomi içinde reklamın kültürel, toplumsal, politik ve ekonomik olarak nasıl işlediğini kavramak | 2 |
9) | Reklam alanının dinamiklerini yaratıcı ve eleştirel bakış açısıyla bütünsel bir biçimde anlayabilmek ve buna yönelik orjinal stratejiler geliştirebilmek | 2 |
10) | Yazılı,basılı,görsel ve online basında yaratıcı reklam stratejileri geliştirebilmek ve aynı zamanda bu stratejileri farklı kültür ve medya kategorilerine nasıl entegre edebileceğini kavrayabilmek | 2 |
11) | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar programları ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanmak (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level”) | 2 |
12) | Öğrenme koşullarınının gerekliliklerini tanımlayabilmek ve gereğini yerine getirebilmek | 2 |
13) | Reklamcılık mesleğinin gerektirdiği temel etik kuralları anlayabilmek ve uygulayabilmek | 2 |