MSC2709 Doğaçlama KültürleriBahçeşehir ÜniversitesiAkademik Programlar MÜZİKÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıBologna KomisyonuUlusal Yeterlilikler
MÜZİK
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
MSC2709 Doğaçlama Kültürleri Güz 2 0 2 3
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Türü: Departmental Elective
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğ.Gör. YEŞİM PEKİNER
Dersin Amacı: Farklı müzikal geçmişleri, enstrümanları, yönelimleri, vs. olan lisans öğrencilerini duysal algı, deneyim ve tasarımın en temel ortak paydalarında buluşturmanın ve bütünleşik bir sosyal dinamikte aktive edebilmenin de amaçlandığı bu derste, aktarılan her bir mefhumun bir sonraki derste öğrencilerden beklenecek küçük uygulamalarıyla da pekiştirilmesi, kuram ile pratiğin bilinçle ilişkilendirilmesi hedeflenmektedir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Doğaçlamanın farklı müzik kültürlerinde nasıl algımlandığı, kullanıldığı, kuramsallaştırıldığı; kompozisyon ile icra arasında tuttuğu stratejik konumlar, vb. hakkında disiplinlerarası bir bilgi sahibi olur. Sosyokültürel arka planları, müzik-teorik ayrıntıları ve temel icra pratikleriyle farklı doğaçlama türlerine ve kültürlerine kuramsal ve uygulamalı bir yaklaşım.
2)Sosyokültürel arka planları, müzik-teorik ayrıntıları ve temel icra pratikleriyle farklı doğaçlama türlerine ve kültürlerinin kuramsal yapılarınbı öğrenir.
3) Bu kuramsal bilgilerin uygulamalı ödevleriyle birlikte interdisipliner yaratımlar üretmeye başlar

Dersin İçeriği

Bu derste farklı müzik kültürlerindeki doğaçlama yaklaşımları ele alınır ve doğaçlama üzerine kavramsal tartışmalar yapılır. Bu dersin öğretim yöntemleri anlatım, bireysel çalışma, örnek olay inceleme, grup çalışması ve uygulama şeklindedir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Genel giriş: Doğaçlama kavramına farklı yaklaşımlar. Kompozisyon ve icra ayrımının silikleşmesi. Dünya Müzik Kültürleri çerçevesinde doğaçlamanın farklı alımlanışları.
2) Geleneksel müzik kültürlerinde doğaçlama – 1: Orta Afrika Polifonisi ve Poliritmiğinde; Endonezya Gamelan müziğinde “doğaçlama” sayılan öğelerin ardındaki sistematik. “Varyant” kavramına giriş. “Tümel Katılım” tabanlı aktarım pratikleri.
3) Geleneksel müzik kültürlerinde doğaçlama – 2: Hint Müzik kültürlerinde Raga ve Tala’lar üzerinden işleyen doğaçlama pratikleri. Gharana kavramı üzerinden aktarım pratikleri.n çok kullanılan akor kalıplarının öğrenilmesi
4) Geleneksel müzik kültürlerinde doğaçlama – 3: Klasik Türk Müziğinde makamlar ve usûller üzerinden işleyen doğaçlama pratikleri: “Taksim” kavramı. Meşk kavramı üzerinden aktarım pratikleri.
5) Geleneksel müzik kültürlerinde doğaçlama – 4: Ortadoğu ve Türk Halk Müziği geleneklerinde doğaçlama öğeleri—açışlar, “hayâllemeler,” uzun havalar. “İrfan” ve “El alma” üzerinden aktarım pratikleri.
6) Geleneksel müzik kültürlerinde doğaçlama – 5: Avrupa Sanat Müziğinde Doğaçlama; Sequenza’lardan barok elaborasyonlara; süslemelerden varyasyonlara; “kadans” kavramı. Tretezler üzerinden aktarım pratikleri.
7) Caz müziğinde doğaçlama: Kalıplar, diziler, form öğeleri, vs. üzerinden eleştirel bir yaklaşım.
8) Vize haftası/Genel Değerlendirmeler
9) Cazın ötesi: Yapılandırılmış Doğaçlama – Serbest Doğaçlama Kavramları.
10) Yeni Müzikte “açık formlar”: “Raslamsallık” ve “Belirlenmemişlik” Kavramları.
11) Farklı ses sistemleri ve enstrümanlar üzerinden kültürlerarası doğaçlama stratejileri. “Conduction” kavramı.
12) Doğaçlamada politiklik: Kanıksanmış hiyerarşilere karşı varoluşsal bir kurgu biçimi olarak doğaçlama. Toplumsal cinsiyet, sınıf, ırk perspektifleri üzerinden eleştirel yaklaşımlar.
13) Bilimsel tabanlı yenice yaklaşımlar: Mbase: Macro – Basic Array of Structured Extemporizations), generic algorhytms, neuroscience, modellemeler, yapay zekâ, ...
14) Sosyal/toplumsal aspekt: Grup dinamikleri. İndividualizm – Kolektivizm düalitesi. Doğaçlamanın yaşama izdüşümleri.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Şevket Akıncı, Öteki Caz, Pan, 2021
Derek Bailey, Doğaçlama. Çev.: Ali Bucak, Pan, 1998
David Borgo, Sync or Swarm: Improvising Music in a Complex Age, Bloomsbury Academic, 2006
Umberto Eco, Açık Yapıt, Çev.: Tolga Esmer, Can Yay., 2016
Semih Fırıncıoğlu (haz.), John Cage. Seçme Yazılar, Pan Yay., 2012
Diğer Kaynaklar: Dersin yürütücüsü danışmanlığında hazırlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerinden bölümler

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 14 % 0
Ara Sınavlar 1 % 50
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 13 2 26
Sınıf Dışı Ders Çalışması 7 6 42
Ara Sınavlar 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 72

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ana dalına bağlı olarak müzik alanında icra bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirebilme. 5
2) Müzik alanına içkin olan disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme. Alt-disiplinleri bir arada değerlendirebilme. 3
3) Müzik alanında yetkin teknik bilgilerini özgünleştirebilme. 4
4) Müzik alanında hakim olan evrensel ölçütleri takip edebilme becerisi kazanma ve uluslararası platformlarda yer alabilecek donanıma sahip olma. 2
5) Müzik alanındaki teorik ve pratik birikimini sanat teorisi ve estetik alanlarındaki kavramsal ve soyut düşünme becerileri ile birlikte değerlendirebilme. 1
6) Eser üretimi ve icrasının gerektirdiği çalışma sürecini tasarlayabilme ve zaman yönetimi yapabilme becerisini kazanma. 5
7) Müzik tarihine hakim olarak, kendi ana dalı ve diğer disiplinler arasındaki tarihsel ve toplumsal ilişkiler hakkındaki farkındalığı arttırma 1
8) Sanatsal eleştirinin eser ile ilgili soyutlama becerilerini kazanma ve bunu kendi pratikleri üzerinde değerlendirebilme. 2
9) Yaratıcı düşüncenin müzik alanındaki karşılıklarını bulma ve geliştirme hakkında tecrübe sahibi olma. 5
10) Konser ve konsept etkinlikler gibi farklı alanlarda projeler yapabilme, bunun organizasyonu ve pratiği ile ilgilenebilme. Öncesi ve sonrasındaki gereklerini yerine getirebilme. 1