DKT2010 Ses Bozuklukları: Değerlendirme ve TerapiBahçeşehir ÜniversitesiAkademik Programlar DİL VE KONUŞMA TERAPİSİÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal YeterliliklerBologna Komisyonu
DİL VE KONUŞMA TERAPİSİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
DKT2010 Ses Bozuklukları: Değerlendirme ve Terapi Bahar 2 2 3 5
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Türü:
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Doç. Dr. İBRAHİM CAN YAŞA
Opsiyonel Program Bileşenleri: 1. Uygulamalı Atölyeler (Workshops) - Değerlendirme Atölyesi: Ses bozukluklarını değerlendirme araçlarının (laringoskopi, akustik analiz yazılımları) uygulamalı kullanımı. - Terapi Teknikleri Uygulaması: Rezonans terapisi, solunum egzersizleri ve manuel terapi tekniklerinin pratik edilmesi. - Biofeedback Kullanımı: Geri bildirim sistemlerinin kullanılarak ses terapisi pratiklerinin yapılması. 2. Klinik Gözlemler ve Alan Çalışmaları - Klinik Ziyaretler: Ses bozuklukları tedavisinde uzman terapistlerin seanslarını gözlemleme fırsatı. - Profesyonel Ses Kullanıcılarıyla Çalışma: Şarkıcılar, öğretmenler veya spikerlerle yapılan uygulamalar. - Alan Araştırmaları: Ses hijyeni ve kötü kullanım alışkanlıklarının belirlenmesine yönelik saha çalışmaları. 3. Vaka Tartışma ve Çözümleme Seansları - Simüle Edilmiş Vaka Çalışmaları: Çeşitli türlerde ses bozukluklarına sahip bireylerin değerlendirilmesi ve terapi planlarının oluşturulması. - Gerçek Vaka İncelemeleri: Klinik deneyimlerden gerçek vakaların tartışılması. 4. Multidisipliner Etkileşim ve İş Birliği - Multidisipliner Çalışma Grupları: KBB uzmanları, psikologlar, fizyoterapistler ve diğer uzmanlarla birlikte çalışma. - Ekip Tabanlı Vaka Çalışmaları: Farklı disiplinlerden öğrencilerle vaka yönetimi simülasyonları. 5. Araştırma ve Literatür İncelemesi - Güncel Araştırmaların İncelenmesi: Ses bozuklukları üzerine yapılan yeni çalışmaların tartışılması. - Kanıta Dayalı Projeler: Terapide kullanılan tekniklerin bilimsel dayanaklarının araştırılması. - Makale Sunumları: Öğrencilerin belirlenen konularda akademik makaleleri inceleyip sınıfta sunum yapması. 6. Teknoloji Destekli Eğitim ve Analiz - Akustik Analiz Programlarının Eğitimi: PRAAT, LingWAVES gibi yazılımların detaylı kullanımı. - Dijital Kaynaklar ve Platformlar: Çevrimiçi ses terapisi teknikleri, video analiz ve dijital eğitim materyalleri. 7. Performans ve Uygulama Değerlendirmesi - Bireysel Sunumlar: Öğrencilerin vaka değerlendirme ve terapi önerilerini sınıfta sunmaları. - Grup Projeleri: Ses bozukluklarıyla ilgili bir araştırma veya uygulama projesinin ekip çalışmasıyla hazırlanması.
Dersin Amacı: Ses Bozuklukları: Değerlendirme ve Terapi dersi, sesin fizyolojik, psikolojik ve akustik bileşenlerini anlamayı, ses bozukluklarının değerlendirilmesi ve tedavisinde kullanılan yöntemleri öğrenmeyi amaçlar.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Sesin oluşumunda rol oynayan anatomik yapıların ve fizyolojik süreçlerin detaylı bilgisini kazanma.
Organik, fonksiyonel ve nörojenik ses bozukluklarını tanıma, sınıflandırma ve ayırt etme yetkinliği edinme.
Ses bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan araçlar ve yöntemleri (akustik analiz, laringoskopi, ses analizi yazılımları vb.) etkili bir şekilde kullanma.
Ses bozukluklarının tedavisinde kullanılan terapi tekniklerini öğrenme ve bunları bireylere özel şekilde uygulayabilme.
Ses bozukluğu olan bireyler için değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak kişiselleştirilmiş bir terapi planı hazırlayabilme ve uygulama becerisi kazanma.
Ses bozukluklarının tanı ve tedavisinde ilgili diğer disiplinlerle iş birliği yapmayı öğrenme ve bu anlayışı klinik uygulamalara yansıtma.
Ses bozuklukları alanındaki güncel araştırmaları takip etme, değerlendirme ve kanıta dayalı uygulamaları kullanma becerisi geliştirme.
Ses bozukluğu olan bireylere ve yakınlarına gerekli bilgilendirmeyi yapma, süreci etkili bir şekilde yönetme ve profesyonel bir yaklaşım geliştirme.

Dersin İçeriği

1. Hafta: Ses Anatomisi ve Fizyolojisi
- Ses üretiminde yer alan anatomik yapılar (laringes, ses telleri, solunum yolları).
- Ses üretim mekanizması (fonasyon, rezonans, artikülasyon).
- Normal sesin fizyolojik işleyişi.
2. Hafta: Sesin Akustik Özellikleri ve Değerlendirilmesi
- Sesin frekans, şiddet ve spektral özellikleri.
- Akustik analiz araçları ve temel kavramlar.
- Ses ölçüm yöntemleri ve temel uygulamalar.
3. Hafta: Ses Bozukluklarına Giriş
- Ses bozukluklarının tanımı ve sınıflandırılması.
- Organik, fonksiyonel ve nörojenik ses bozukluklarının genel özellikleri.
- Ses bozukluklarının belirtileri ve nedenleri.
4. Hafta: Organik Ses Bozuklukları
- Nodüller, polipler, kistler, laringeal kanser gibi organik bozukluklar.
- Organik ses bozukluklarının değerlendirilmesi ve tedavisi.
5. Hafta: Fonksiyonel Ses Bozuklukları
- Fonksiyonel afoni, hipofonksiyon ve hiperfonksiyon.
- Fonksiyonel ses bozukluklarının nedenleri ve tedavi yaklaşımları.
6. Hafta: Nörojenik Ses Bozuklukları
- Parkinson, felç, spazmodik disfoni, tremor gibi nörojenik bozukluklar.
- Nörojenik ses bozukluklarının tanı ve tedavi yöntemleri.
7. Hafta: Ses Bozukluklarının Değerlendirilmesi I
- Subjektif değerlendirme yöntemleri (VHI, GRBAS ölçekleri).
- Laringoskopi ve endoskopi ile değerlendirme.
- Akustik analiz programları ve kullanımı.
8. Hafta: Ses Bozukluklarının Değerlendirilmesi II
- Fonasyon ve solunum testleri.
- Kayıt ve raporlama yöntemleri.
- Vaka analizleri üzerinden değerlendirme çalışmaları.
9. Hafta: Ses Terapisine Giriş
- Ses terapisi nedir?
- Ses terapisine yönelik genel yaklaşımlar ve hedefler.
- Ses hijyeni eğitimi ve yaşam tarzı değişikliklerinin önemi.
10. Hafta: Ses Terapi Teknikleri I
- Solunum terapisi ve destekleyici egzersizler.
- Rezonans odaklı terapi teknikleri.
- Hafif fonasyon teknikleri.
11. Hafta: Ses Terapi Teknikleri II
- Geri bildirim yöntemleri (biofeedback).
- Manipülatif ve manuel terapi teknikleri.
- Özgün terapi protokollerinin geliştirilmesi.
12. Hafta: Özel Gruplarda Ses Bozuklukları
- Çocuklarda ses bozuklukları ve tedavi yöntemleri.
- Profesyonel ses kullanıcılarında ses sorunları ve terapileri.
- Yaşlılarda görülen ses değişiklikleri ve yaklaşımlar.
13. Hafta: Multidisipliner Yaklaşım ve Güncel Araştırmalar
- Ses bozukluklarının tanı ve tedavisinde multidisipliner iş birliğinin önemi.
- KBB uzmanları, psikologlar ve diğer uzmanlarla koordinasyon.
- Güncel araştırmalar ve kanıta dayalı uygulamaların değerlendirilmesi.
14. Hafta: Vaka Çalışmaları ve Final Değerlendirme
- Gerçek vakalar üzerinden değerlendirme ve terapi planlama çalışmaları.
- Dersin genel tekrarı.
- Final sınavı ya da proje sunumu.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) 1. Hafta: Ses Anatomisi ve Fizyolojisi - Ses üretiminde yer alan anatomik yapılar (laringes, ses telleri, solunum yolları). - Ses üretim mekanizması (fonasyon, rezonans, artikülasyon). - Normal sesin fizyolojik işleyişi. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi.
2) 2. Hafta: Sesin Akustik Özellikleri ve Değerlendirilmesi - Sesin frekans, şiddet ve spektral özellikleri. - Akustik analiz araçları ve temel kavramlar. - Ses ölçüm yöntemleri ve temel uygulamalar. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
3) 3. Hafta: Ses Bozukluklarına Giriş - Ses bozukluklarının tanımı ve sınıflandırılması. - Organik, fonksiyonel ve nörojenik ses bozukluklarının genel özellikleri. - Ses bozukluklarının belirtileri ve nedenleri. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
4) 4. Hafta: Organik Ses Bozuklukları - Nodüller, polipler, kistler, laringeal kanser gibi organik bozukluklar. - Organik ses bozukluklarının değerlendirilmesi ve tedavisi. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
5) 5. Hafta: Fonksiyonel Ses Bozuklukları - Fonksiyonel afoni, hipofonksiyon ve hiperfonksiyon. - Fonksiyonel ses bozukluklarının nedenleri ve tedavi yaklaşımları. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
6) 6. Hafta: Nörojenik Ses Bozuklukları - Parkinson, felç, spazmodik disfoni, tremor gibi nörojenik bozukluklar. - Nörojenik ses bozukluklarının tanı ve tedavi yöntemleri. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
7) 7. Hafta: Ses Bozukluklarının Değerlendirilmesi I - Subjektif değerlendirme yöntemleri (VHI, GRBAS ölçekleri). - Laringoskopi ve endoskopi ile değerlendirme. - Akustik analiz programları ve kullanımı. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
8) Ara sınav yapılacaktır.
9) 9. Hafta: Ses Bozukluklarının Değerlendirilmesi II - Fonasyon ve solunum testleri. - Kayıt ve raporlama yöntemleri. - Vaka analizleri üzerinden değerlendirme çalışmaları. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
10) 10. Hafta: Ses Terapisine Giriş - Ses terapisi nedir? - Ses terapisine yönelik genel yaklaşımlar ve hedefler. - Ses hijyeni eğitimi ve yaşam tarzı değişikliklerinin önemi. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
11) 10. Hafta: Ses Terapi Teknikleri I - Solunum terapisi ve destekleyici egzersizler. - Rezonans odaklı terapi teknikleri. - Hafif fonasyon teknikleri. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
12) 12. Hafta: Ses Terapi Teknikleri II - Geri bildirim yöntemleri (biofeedback). - Manipülatif ve manuel terapi teknikleri. - Özgün terapi protokollerinin geliştirilmesi. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
13) 13. Hafta: Özel Gruplarda Ses Bozuklukları - Çocuklarda ses bozuklukları ve tedavi yöntemleri. - Profesyonel ses kullanıcılarında ses sorunları ve terapileri. - Yaşlılarda görülen ses değişiklikleri ve yaklaşımlar. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
14) 14. Hafta: Multidisipliner Yaklaşım ve Güncel Araştırmalar - Ses bozukluklarının tanı ve tedavisinde multidisipliner iş birliğinin önemi. - KBB uzmanları, psikologlar ve diğer uzmanlarla koordinasyon. - Güncel araştırmalar ve kanıta dayalı uygulamaların değerlendirilmesi. Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc. Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc. Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi. Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.
15) 15. Hafta: Vaka Çalışmaları ve Final Değerlendirme - Gerçek vakalar üzerinden değerlendirme ve terapi planlama çalışmaları. - Dersin genel tekrarı. - Final sınavı ya da proje sunumu.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc.
Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi.
Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.

Diğer Kaynaklar: Christine Sapienza, & Bari Hoffman. (2022). Voice Disorders, Fourth Edition. Plural Publishing, Inc.
Hartnick, C. J., & Boseley, M. E. (2008). Pediatric Voice Disorders: Diagnosis and Treatment. Plural Publishing, Inc.
Kılınç, M.A. ve Oğuz H. (2012). Klinik ses bozuklukları. Adana Nobel Kitabevi.
Welch, D. (2016). Voice Disorders: Epidemiology, Treatment Approaches and Long-term Outcomes. Nova Science Publishers, Inc.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 12 % 10
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 8 16 128
Laboratuvar 5 10 50
Sunum / Seminer 2 4 8
Ara Sınavlar 1 1 1
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 188

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Dil ve Konuşma Terapisi alanındaki teorik ve metodolojik yaklaşımları, kanıt-temelli ilkeleri ve bilimsel literatürü uygulamalarında sistematik olarak kullanmak. 5
2) Birey, aile ve toplumun sağlığının korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için teorik ve uygulama bilgisine sahip olmak. 5
3) Dil ve Konuşma Terapisi alanındaki uygulama ve araştırmalarda bilişim ve sağlık teknolojilerini kullanmak. 5
4) Farklı ortamlarda, danışanları ve iş arkadaşlarıyla etkili profesyonel ilişkilerin başlatılması için etkin bir şekilde iletişim kurmak. 5
5) En az bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleme ve meslektaşları ile uluslararası düzeyde iletişim ve işbirliği gerçekleştirebilmek. 4
6) Yaşam boyu öğrenme, sorun çözme ve eleştirel düşünme becerilerini kullanmak. 5
7) Mesleki uygulamalarında etik ilke ve değerlere uygun davranmayı, temel değer ve sosyal hakların evrenselliğini gözetmek. 5
8) Toplumsal sorumluluk bilinci ile interdisipliner anlayış içinde araştırma, proje ve etkinliklerde rol almak. 5
9) Sağlık bilimlerine yönelik veritabanları ve bilgi kaynaklarında literatür taraması yapmak, bilgiye erişme ve kullanma becerisi kazanmak. 3
10) Diğer terapistlerin yetiştirilmesi, sağlık profesyonellerinin ve bireylerin eğitilmeleri için sorumluluk almak ve tüm süreçlere aktif bir şekilde katılmak. 3
11) Terapi uygulamalarını, içinde bulunduğu toplumun kültürel farklılıklarını ve bu toplum içindeki farklı grupların farklı sağlık ihtiyaçlarını da dikkate alarak gerçekleştirmek. 5