DİL VE KONUŞMA TERAPİSİ
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Yarıyıl	Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
DKT1004	Klinik Fonoloji	Bahar	2	2	3	5

Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili:	Türkçe
Dersin Türü:
Dersin Seviyesi:	LİSANS
Dersin Veriliş Şekli:	Yüz yüze
Dersin Koordinatörü:	Doç. Dr. İBRAHİM CAN YAŞA
Opsiyonel Program Bileşenleri:	Klinik Fonoloji dersi için opsiyonel program bileşenleri, öğrencilerin teorik bilgilerini derinleştirebileceği ve uygulama becerilerini geliştirebileceği ek çalışmalar sunar. Bu bileşenler arasında vaka analizleri, konuşma sesi bozukluklarına yönelik değerlendirme araçlarının uygulamalı kullanımı, bireysel veya grup projeleri, alanında güncel araştırma makalelerinin incelenmesi ve simülasyon tabanlı pratikler yer alabilir. Ayrıca, öğrenciler multidisipliner çalışmalara katılarak fonoloji ile ilgili farklı perspektiflerden bilgi edinebilirler.
Dersin Amacı:	Bu dersin amacı öğrencilerin fonetik ve fonoloji ayrımı yapabilme, normal fonolojik gelişim aşamalarını bilme, klinik fonolojini amaç ve kapsamını bilme, konuşma sesi bozukluğu olan bireylerin verilerini norma göre değerlendirme ve fonolojik işlemleri saptayabilme, Türkçe’de kullanılan değerlendirme bataryaları hakkında bilgi edinmelerini sağlamaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1. Fonetik ve fonoloji ayrımını yapabilir.
2. Normal fonolojik gelişim basamaklarını öğrenir.
3. Klinik fonolojiye ait temel kavramlar hakkında bilgi sahibi olur.
4. Konuşma seslerini ayırt edici özelliklerine göre tanımlar.
5. Tipik fonolojik gelişim süreçleri hakkında bilgi sahibi olur.
6. Türkçe’deki standart testleri kullanmayı bilir.
7. Verilere bakarak fonemik ve fonetik envanteri çıkarabilir.
8. Verileri inceleyerek yapılan fonolojik işlemleri ayırt edebilecek ve
tanımlayabilir.

Dersin İçeriği

Klinik Fonoloji dersinde, konuşma seslerinin üretiminde ve algılanmasındaki bozukluklar ele alınır. Ders kapsamında fonetik ve fonoloji arasındaki farklar, normal fonolojik gelişim aşamaları, konuşma sesi bozukluklarının değerlendirilmesi ve tedavi süreçleri incelenir. Ayrıca, Türkçe'deki standart testler ve değerlendirme bataryalarının kullanımı, fonemik ve fonetik analiz yöntemleri ile fonolojik süreçlerin tanımlanması üzerine çalışmalar yapılır. Ders, teorik bilgilerle birlikte klinik uygulamalara da yer verir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Derse giriş, ders izlencesinin tanıtımı	ders slaytları
2)	Konuşma seslerinin sesletim yeri, şekli ve ötümlülük özelliklerine göre sınıflanması	ders slaytları
3)	Fonetik ve fonemik çözümleme	ders slaytları
4)	Fonetik ve fonemik çözümleme	ders slaytları
5)	Ayırt edici özellikler yaklaşımı	ders slaytları
6)	Tipik fonolojik gelişim aşamaları	Ders slaytları
7)	Fonolojik işlemler I	ders slaytları
8)	Ara sınav
9)	Fonolojik İşlemler II	ders slaytları
10)	KSB’de kullanılan standart testler	Ders slaytları
11)	KSB’de kullanılan standart testler II	ders slaytları
12)	Verileri kullanarak hata analizi yapma ve uygulama	ders slaytları
13)	Verileri kullanarak hata analizi yapma ve uygulama II	ders slaytları
14)	genel tekrar	Ders slaytları
15)	Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Yavaş, M. Phonology Development and Disorders, Singular Publishing Group, Inc. (1998)
Topbaş, S. (Doktora Tezi) (1999)
Topbaş, S. Dil ve Kavram Gelişimi, Kök Yayıncılık (2005)
S, Topbas. Sesletim ve Sesbilgisi Testi Manueli, Kök Yayıncılık (2005)
Topbaş, S.; Yavaş, M. (ed) Communication Disorders in Turkish, Multilingual Matters
(2010)
Owens, R.E. ve Farinella, K. A. İletişim Bozukluklarına Giriş (çev. Ed.) Topbaş, S. (2021)

Diğer Kaynaklar:

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	13	2	26
Uygulama	13	2	26
Sınıf Dışı Ders Çalışması	13	6	78
Ara Sınavlar	1	2	2
Final	1	2	2
Toplam İş Yükü			134

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Dil ve Konuşma Terapisi alanındaki teorik ve metodolojik yaklaşımları, kanıt-temelli ilkeleri ve bilimsel literatürü uygulamalarında sistematik olarak kullanmak.	3
2)	Birey, aile ve toplumun sağlığının korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için teorik ve uygulama bilgisine sahip olmak.	2
3)	Dil ve Konuşma Terapisi alanındaki uygulama ve araştırmalarda bilişim ve sağlık teknolojilerini kullanmak.	2
4)	Farklı ortamlarda, danışanları ve iş arkadaşlarıyla etkili profesyonel ilişkilerin başlatılması için etkin bir şekilde iletişim kurmak.	1
5)	En az bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleme ve meslektaşları ile uluslararası düzeyde iletişim ve işbirliği gerçekleştirebilmek.	1
6)	Yaşam boyu öğrenme, sorun çözme ve eleştirel düşünme becerilerini kullanmak.	2
7)	Mesleki uygulamalarında etik ilke ve değerlere uygun davranmayı, temel değer ve sosyal hakların evrenselliğini gözetmek.	2
8)	Toplumsal sorumluluk bilinci ile interdisipliner anlayış içinde araştırma, proje ve etkinliklerde rol almak.	1
9)	Sağlık bilimlerine yönelik veritabanları ve bilgi kaynaklarında literatür taraması yapmak, bilgiye erişme ve kullanma becerisi kazanmak.	1
10)	Diğer terapistlerin yetiştirilmesi, sağlık profesyonellerinin ve bireylerin eğitilmeleri için sorumluluk almak ve tüm süreçlere aktif bir şekilde katılmak.	3
11)	Terapi uygulamalarını, içinde bulunduğu toplumun kültürel farklılıklarını ve bu toplum içindeki farklı grupların farklı sağlık ihtiyaçlarını da dikkate alarak gerçekleştirmek.	1