TIP
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Yarıyıl	Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
SOC2002	Kırsal Sosyoloji	Güz	3	0	3	6

Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili:	İngilizce
Dersin Türü:	Non-Departmental Elective
Dersin Seviyesi:	B.A
Dersin Veriliş Şekli:	Hibrit
Dersin Koordinatörü:	Öğ.Gör. İLHAN ZEYNEP KARAKILIÇ
Opsiyonel Program Bileşenleri:	"."
Dersin Amacı:	Bu ders Kırsal Sosyolojiye bir giriş niteliğindedir ve özellikle Türkiye'de kırsal alanlarda işleyen farklı mekanizmaları anlamak için öğrencilere gerekli araçları vermeyi amaçlamaktadır. Kırsal Sosyoloji, kırsal alanların belirli özelliklerine, kapitalist kırsal alanlara yayılmaya, küçük meta üretimine, kırsal kalkınmaya odaklanır. Kırsal alanlarda sosyolojik süreçlerin ve faktörlerin nasıl işlediğini anlamaya ve toplumsal ilişkileri dönüştürmeye çalışır. Ders öncelikle öğrencilere sosyolojik tahayyül ve kırsal sosyoloji kavramlarını tanıtır. Ardından, kapitalist ilişkilerin Anadolu kırsalına yayılmasına ve Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca bugüne kadarki dönüşümüne odaklanmaktadır. Son olarak, genel olarak kırsal yaşamla ilgili çağdaş gelişmeleri anlamak için gıda sistemleri ve kentsel tarımın önemini vurgulamaktadır. Dersin sonunda öğrenciler, temel sosyolojik kavramları kırsal yaşam ve Türkiye'deki dönüşümleri ile ilişkilendirebilecek ve kırsal sorunları sosyolojik bakış açılarıyla kavramsallaştırabilecektir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Ders sırasında öğrenciler şunları öğreneceklerdir:
-kırsal sosyolojinin kapsamı ve tanımı
- kapitalist tarımın ortaya çıkışı ve Türkiye'ye yayılması
- Türkiye Cumhuriyeti üzerinden Türkiye'de tarım politikaları ve etkileri
- tarım politikalarının dönüşümü ve bunun sonuçları
- gıda sistemleri
- kentsel tarım

Dersin İçeriği

Hafta 1: Sınıfla tanışma ve ders izlencesini inceleme

Mills, C.W. (1959). “Appendix: On Intellectual Craftsmanship” in the Sociological Imagination. Oxford: Oxford University Press. Pp. 195-227.

Bourdieu, P. (1999). “Understanding” in Bourdieu P. et al ed. the Weight of the World: Suffering in Contemporary Society. Stanford: Stanford University Press. Pp.607-629.

Hafta 2: Kırsal sosyolojiye genel bir giriş

*Hillyard, S. (2007). “A Problem in Search of Discipline” in S. Hillyard (eds), the Sociology of Rural Life, Oxford and New York, Berg, 2007. Pp 6-26.

Lobao,L. (2007). “Rural Sociology” in C.D. Bryant and D.L. Peck (eds) 21st Century Sociology: A Reference Handbook, Thousand Oaks: SAGE Publication, 2007. Pp 265-275.

Borras Jr., S.M. (2009). “Agrarian Change and Peasant Studies: Changes, Continuities, and Challenges- an Introduction”, the Journal of Peasant Studies, 36(1): 5-31.

Hafta 3: katpitalist tarımın ortaya çıkması ve Anadolu'ya yayılması

*Bernstein, H. (2010). “Introduction: the Political Economy of Agrarian Change”, “Production and Productivity” “Origins and Early Development of Capitalism” in Class Dynamics of Agrarian Change. Halifax, Winnipeg, Sterling: Fernwood Publishing, Kumarian Press. Pp. 1-37.

Keyder, Ç. (1987). “Before Capitalist Incorporation” in State and Class in Turkey, A Study in Capitalist Development, London and New York: Verso. Pp 7-25.

Hafta 4:Türkiye'de tarımın dönüşümü 1
*Keyder, Ç. (1993). “Petty Commodity Production in Agriculture” in P. Stirling (eds) Culture and Economy: Changes in Turkish Village. Cambridgeshire: the Eothen Press. Pp 171-187.

Köymen, O. (1999) “Cumhuriyet Döneminde Tarımsal Yapı ve Tarım Politikaları” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 1-30.

Hafta 5:Türkiye'de tarımın dönüşümü 2

*Keyder, Ç. (1983). “Paths of Rural Transformation in Turkey,”, Journal of Peasant Studies, 11(1): 34-49

Boran, B. (1999) “Toplumsal Yapı Araştırmaları: İki Köy Çeşidinin Mukayeseli Tetkiki” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 141-150.

Kıray, M. (1999) “Sosyo-Ekonomik Hayatın Değişen Düzeni: Dört Köyün Monografik Karşılaştırılması” Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 151-162.

Hafta 6:Türkiye'de tarımın dönüşümü 3

*Aydın, Z. (2010) “Neo-Liberal Transformation of Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 10:2, 149-187.

Keyder, Ç. and Z. Yenal, (2011) “Agrarian Change under Globalization: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 11(1): 60–86.
Karakılıç, İ.Z. (2021). “Social Memory of the Greek-Turkish Population Exchange in Daily Life: A Case Study of a Tobacco-Producing Village in Turkey”, Sociologia Ruralis, 61(4):96-115.
Hafta 7: Kırsal Yoksulluk

*Gülçubuk, B. and N. Aluftekin (2006), “Impact of International Agricultural Policies on Rural Poverty in Turkey”, International Business and Economics Research Journal, 5(1): 9-18.

Öztürk, M. (2012). “Turkey’s Experience”, “Conclusion on Agriculture, Rural Life and Poverty in Turkey During the Age of Neo-Liberalism” in M. Öztürk, Agriculture, Peasantry and Poverty in Turkey in the Neo-Liberal Age, Wageningen: Wageningen Academic Publishers. Pp 179-205.

Hafta 8: Film gösterimi

Hafta 9: Arasınav

Hafta 10: Tarım ve Gıda Sistemleri 1

*Yenal D. and Z. Yenal. (1993). “The Changing World Food Order: The Case of Turkey,” New Perspectives on Turkey, 9: 20-46.

Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh (1999). “Introduction: Food Security is a Global Concern” in Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh ed. For Hunger-Proof Cities, Ottowa: International Development Research Center. 1-11.

Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Food Fear: Making Connections” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:1-11.

Hafta 11: Hafta 10: Tarım ve Gıda Sistemleri 2

*FAO (2018). Sustainable Food Systems, Concept and Frameworks. FAO. Pp 1-8.

Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Growing Distance: the Separation of Farmers, Ecologies and Eaters” and “Creating Mutual Food Systems” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:61-87 and 133-155.

Hafta 12: Kent Tarımı

*Mougeot, L.J.A. (2005). “Introduction” in Mougeot, L.J.A. ed. Agropolis. Ottowa: International Development Research Center. Pp.1-31.

Davidson, D.J. (2017). “Is Urban Agriculture a Game Changer or Window Dressing? A Critical Analysis of Its Potential to Disrupt Conventional Agri-Food Systems”, International Journal of Sociology of Agriculture and Food, 23(3):67-76.

Hafta 13: Rapor Sunumu

Hafta 14: Dönemin incelenmesi ve ödev teslimi

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Sınıfla tanışma, ders izlencesinin ve okumaların üzerinden geçme	Mills, C.W. (1959). “Appendix: On Intellectual Craftsmanship” in the Sociological Imagination. Oxford: Oxford University Press. Pp. 195-227. Bourdieu, P. (1999). “Understanding” in Bourdieu P. et al ed. the Weight of the World: Suffering in Contemporary Society. Stanford: Stanford University Press. Pp.607-629.
2)	Kırsal Sosyolojiye Genel Bir Giriş	*Hillyard, S. (2007). “A Problem in Search of Discipline” in S. Hillyard (eds), the Sociology of Rural Life, Oxford and New York, Berg, 2007. Pp 6-26. Lobao,L. (2007). “Rural Sociology” in C.D. Bryant and D.L. Peck (eds) 21st Century Sociology: A Reference Handbook, Thousand Oaks: SAGE Publication, 2007. Pp 265-275. Borras Jr., S.M. (2009). “Agrarian Change and Peasant Studies: Changes, Continuities, and Challenges- an Introduction”, the Journal of Peasant Studies, 36(1): 5-31.
3)	Kapitalit tarımın ortaya çıkması ve Anadolu'ya yayılması	*Bernstein, H. (2010). “Introduction: the Political Economy of Agrarian Change”, “Production and Productivity” “Origins and Early Development of Capitalism” in Class Dynamics of Agrarian Change. Halifax, Winnipeg, Sterling: Fernwood Publishing, Kumarian Press. Pp. 1-37. Keyder, Ç. (1987). “Before Capitalist Incorporation” in State and Class in Turkey, A Study in Capitalist Development, London and New York: Verso. Pp 7-25.
4)	Türkiye'de tarımın dönüşümü	*Keyder, Ç. (1993). “Petty Commodity Production in Agriculture” in P. Stirling (eds) Culture and Economy: Changes in Turkish Village. Cambridgeshire: the Eothen Press. Pp 171-187. Köymen, O. (1999) “Cumhuriyet Döneminde Tarımsal Yapı ve Tarım Politikaları” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 1-30.
5)	Türkiye'de Tarımın Dönüşümü 2	*Keyder, Ç. (1983). “Paths of Rural Transformation in Turkey,”, Journal of Peasant Studies, 11(1): 34-49 Boran, B. (1999) “Toplumsal Yapı Araştırmaları: İki Köy Çeşidinin Mukayeseli Tetkiki” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 141-150. Kıray, M. (1999) “Sosyo-Ekonomik Hayatın Değişen Düzeni: Dört Köyün Monografik Karşılaştırılması” Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 151-162.
6)	Türkiye'de Tarımın Dönüşümü 3	*Aydın, Z. (2010) “Neo-Liberal Transformation of Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 10:2, 149-187. Keyder, Ç. and Z. Yenal, (2011) “Agrarian Change under Globalization: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 11(1): 60–86. Karakılıç, İ.Z. (2021). “Social Memory of the Greek-Turkish Population Exchange in Daily Life: A Case Study of a Tobacco-Producing Village in Turkey”, Sociologia Ruralis, 61(4):96-115.
7)	Kırsal Yoksulluk	*Gülçubuk, B. and N. Aluftekin (2006), “Impact of International Agricultural Policies on Rural Poverty in Turkey”, International Business and Economics Research Journal, 5(1): 9-18. Öztürk, M. (2012). “Turkey’s Experience”, “Conclusion on Agriculture, Rural Life and Poverty in Turkey During the Age of Neo-Liberalism” in M. Öztürk, Agriculture, Peasantry and Poverty in Turkey in the Neo-Liberal Age, Wageningen: Wageningen Academic Publishers. Pp 179-205.
8)	Film Gösterimi
9)	Ara Sınav
10)	Tarım ve Gıda Sistemleri 1	*Yenal D. and Z. Yenal. (1993). “The Changing World Food Order: The Case of Turkey,” New Perspectives on Turkey, 9: 20-46. Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh (1999). “Introduction: Food Security is a Global Concern” in Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh ed. For Hunger-Proof Cities, Ottowa: International Development Research Center. 1-11. Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Food Fear: Making Connections” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:1-11.
11)	Tarım ve Gıda Sistemleri 2	*FAO (2018). Sustainable Food Systems, Concept and Frameworks. FAO. Pp 1-8. Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Growing Distance: the Separation of Farmers, Ecologies and Eaters” and “Creating Mutual Food Systems” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:61-87 and 133-155.
12)	Kentsel Tarım	*Mougeot, L.J.A. (2005). “Introduction” in Mougeot, L.J.A. ed. Agropolis. Ottowa: International Development Research Center. Pp.1-31. Davidson, D.J. (2017). “Is Urban Agriculture a Game Changer or Window Dressing? A Critical Analysis of Its Potential to Disrupt Conventional Agri-Food Systems”, International Journal of Sociology of Agriculture and Food, 23(3):67-76.
13)	Rapor sunumları Yeni çıkan önemli raporlar, öğretim üyesi ve öğrenciler tarafından sunulmak üzere birlikte seçilecektir.
14)	Dönem konularının tekrarı ve ödev teslimi

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Mills, C.W. (1959). “Appendix: On Intellectual Craftsmanship” in the Sociological Imagination. Oxford: Oxford University Press. Pp. 195-227.

Bourdieu, P. (1999). “Understanding” in Bourdieu P. et al ed. the Weight of the World: Suffering in Contemporary Society. Stanford: Stanford University Press. Pp.607-629.

*Hillyard, S. (2007). “A Problem in Search of Discipline” in S. Hillyard (eds), the Sociology of Rural Life, Oxford and New York, Berg, 2007. Pp 6-26.

Lobao,L. (2007). “Rural Sociology” in C.D. Bryant and D.L. Peck (eds) 21st Century Sociology: A Reference Handbook, Thousand Oaks: SAGE Publication, 2007. Pp 265-275.

Borras Jr., S.M. (2009). “Agrarian Change and Peasant Studies: Changes, Continuities, and Challenges- an Introduction”, the Journal of Peasant Studies, 36(1): 5-31.

*Bernstein, H. (2010). “Introduction: the Political Economy of Agrarian Change”, “Production and Productivity” “Origins and Early Development of Capitalism” in Class Dynamics of Agrarian Change. Halifax, Winnipeg, Sterling: Fernwood Publishing, Kumarian Press. Pp. 1-37.

Keyder, Ç. (1987). “Before Capitalist Incorporation” in State and Class in Turkey, A Study in Capitalist Development, London and New York: Verso. Pp 7-25.

*Keyder, Ç. (1993). “Petty Commodity Production in Agriculture” in P. Stirling (eds) Culture and Economy: Changes in Turkish Village. Cambridgeshire: the Eothen Press. Pp 171-187.

Köymen, O. (1999) “Cumhuriyet Döneminde Tarımsal Yapı ve Tarım Politikaları” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 1-30.

*Keyder, Ç. (1983). “Paths of Rural Transformation in Turkey,”, Journal of Peasant Studies, 11(1): 34-49

Boran, B. (1999) “Toplumsal Yapı Araştırmaları: İki Köy Çeşidinin Mukayeseli Tetkiki” in Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 141-150.

Kıray, M. (1999) “Sosyo-Ekonomik Hayatın Değişen Düzeni: Dört Köyün Monografik Karşılaştırılması” Oya Baydar (eds) 75. Yılda Köylerden Şehirlere, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları: İstanbul. Pp 151-162.

*Aydın, Z. (2010) “Neo-Liberal Transformation of Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 10:2, 149-187.

Keyder, Ç. and Z. Yenal, (2011) “Agrarian Change under Globalization: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture,” Journal of Agrarian Change, 11(1): 60–86.
Karakılıç, İ.Z. (2021). “Social Memory of the Greek-Turkish Population Exchange in Daily Life: A Case Study of a Tobacco-Producing Village in Turkey”, Sociologia Ruralis, 61(4):96-115.

*Gülçubuk, B. and N. Aluftekin (2006), “Impact of International Agricultural Policies on Rural Poverty in Turkey”, International Business and Economics Research Journal, 5(1): 9-18.

Öztürk, M. (2012). “Turkey’s Experience”, “Conclusion on Agriculture, Rural Life and Poverty in Turkey During the Age of Neo-Liberalism” in M. Öztürk, Agriculture, Peasantry and Poverty in Turkey in the Neo-Liberal Age, Wageningen: Wageningen Academic Publishers. Pp 179-205.

*Yenal D. and Z. Yenal. (1993). “The Changing World Food Order: The Case of Turkey,” New Perspectives on Turkey, 9: 20-46.

Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh (1999). “Introduction: Food Security is a Global Concern” in Koç, M., MacRea R., Mougeot, L.J.A. and J. Welsh ed. For Hunger-Proof Cities, Ottowa: International Development Research Center. 1-11.

Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Food Fear: Making Connections” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:1-11.

*FAO (2018). Sustainable Food Systems, Concept and Frameworks. FAO. Pp 1-8.

Blay-Palmer, A. and B. Donald (2008). “Growing Distance: the Separation of Farmers, Ecologies and Eaters” and “Creating Mutual Food Systems” in A. Blay-Palmer ed. Food Fears: From Industrial to Sustainable Food Systems. Hampshire: Ashgate. Pp:61-87 and 133-155.

*Mougeot, L.J.A. (2005). “Introduction” in Mougeot, L.J.A. ed. Agropolis. Ottowa: International Development Research Center. Pp.1-31.

Davidson, D.J. (2017). “Is Urban Agriculture a Game Changer or Window Dressing? A Critical Analysis of Its Potential to Disrupt Conventional Agri-Food Systems”, International Journal of Sociology of Agriculture and Food, 23(3):67-76.

Diğer Kaynaklar:

Additional readings will be announced.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ödev	10	% 40
Sunum	1	% 10
Ara Sınavlar	1	% 20
Final	1	% 30
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 70
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 30
Toplam		% 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	14	3	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	14	3	42
Sunum / Seminer	1	6	6
Proje	1	20	20
Ödevler	10	1	10
Ara Sınavlar	1	10	10
Final	1	2	2
Toplam İş Yükü			132

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Temel ve klinik tıp bilimlerinden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edindiği bilgi, beceri ve tutumları bütünleştirerek sağlık hizmeti sunumunda kullanır.
2)	Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir.
3)	Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler.
4)	Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde gerekli çalışmaları yapar.
5)	Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir.
6)	Sağlık hizmet sunumunda, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde güvenli, akılcı ve etkin yaklaşım gösterir.
7)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, girişimsel ve/veya girişimsel olmayan uygulamaları hasta için güvenli ve etkin bir biçimde gerçekleştirir.
8)	Hasta ve çalışan sağlığını ve güvenliğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunar.
9)	Sağlık hizmet sunumunda, sağlığa etki eden gerek bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, gerekse de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur.
10)	Mesleğini yürütürken iyi hekimlik uygulamalarını dikkate alır.
11)	Mesleğinin gerektirdiği etik ilkeler ile hak ve yasal sorumluluklar çerçevesinde görev ve yükümlülükleri yerine getirir.
12)	Hastanın bütünlüğünü dikkate alarak, yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlar gösterir.
13)	Mesleki uygulamalarındaki performansını, duygularını ve bilişsel özelliklerini de göz önünde bulundurarak değerlendirir.
14)	Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur.
15)	Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile işbirliği içinde planlayabilir ve yürütebilir.
16)	Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur.
17)	Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar.
18)	Hizmet sunumu sırasında sağlık ekibi içinde örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar.
19)	Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, değerlendirme süreçlerinde kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır.
20)	Birlikte hizmet sunduğu sağlık ekibi içinde, olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenir.
21)	Sağlık ekibi içindeki sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkındadır ve buna uygun davranışlar gösterir.
22)	Mesleki uygulamalarında meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır.
23)	Hasta,hasta yakınları,sağlık çalışanları diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar.
24)	Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyo kültürel özelliklere sahip birey ve gruplar ile etkili iletişim kurar.
25)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir.
26)	Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar, uygular ve elde ettiği sonuçları ve/veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır.
27)	Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır ve eleştirel değerlendirir.
28)	Klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular.
29)	Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır.
30)	Bireysel çalışma süreçleri ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir.
31)	Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir.
32)	Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler