BESLENME VE DİYETETİK (TÜRKÇE) | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
BES2001 | Beslenme Biyokimyası I | Güz | 3 | 0 | 3 | 8 |
Öğretim Dili: | Turkish |
Dersin Türü: | Must Course |
Dersin Seviyesi: | LİSANS |
Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üyesi CAN ERGÜN |
Dersi Veren(ler): |
Dr. AYFER AKKÖSE |
Opsiyonel Program Bileşenleri: | Bulunmamaktadır. |
Dersin Amacı: | Bu ders birçok bilimsel çalışma alanı için altyapı oluşturmak üzere tasarlanmıştır. Ders konuları canlı sistemlerin organik yapıları ile temek ilkeler ve uygulamaları kapsamaktadır. Dersin amacı; Beslenmede yer alan yiyecekleri biokmya açısından incelemek, yiyeceklerin metobolize olması, hücreler tarafından alınıp enerjiye dönüşmesi ve enerjinin kullanımı temel konularını teorik olarak öğrenmek. Bilgiyi eleştirel değerlendirme ve bilimsel düşünme yeteneğini geliştirmektir. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Bu derste başarılı olan öğrenciler, 1)Beslenme biyokimyası alanında temel bilgiye sahip olmak 2)Biyokimyada beslenme ile ilgili temel konuları teorik olarak öğrenecek 3)Bilimsel literatürü araştırıp, anlayıp, değerlendirebilecek 4)Besinlerin sindirimi sırasında gerçekleşen metabolik olayları bir bütün olarak algılayabilecek ve yorumlayabilecektir 5)Polimerik biyomoleküllerin beş sınıfını ve bunların monomerik yapısal ünitelerini belirleyebilecek 6)Enzimatik bir reaksiyonda enzimlerin biyokimyasal katalizör olarak özgünlüklerini açıklayabilecek 7) Makrobesin ve mikrobesin öğelerinin metabolizma ve fonksiyonlarını inceleyecek bilgi sahibi olacak 8) Enzimlerin ve hormonların işlevleri ile metabolizması hakkında genel bilgileri kullanabilme becerisini geliştirecek. |
Karbonhidratlar, Yağlar,Proteinler ve Aminoasitler, Enzimler ve Hormonlar, Protein Sentezi |
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | Karbonhidratlar; Monosakkaritler, Kiral Karbon Atomları, Enantiomerler, Monosakkaritlerde halkalı yapı, Çevirme Açısı, Galaktozun halkalı yapıları, Fruktozun halkalı yapıları | Konu Tekrarı |
2) | Monosakkaritlerin tepkimeleri, sindirim ve emilim mekanizmaları. Disakkaritler, Glikozitler, Maltoz, Laktoz, Sukroz, Fermantasyon. | Konu Tekrarı |
3) | Polisakkaritler, Amiloz, Amilopektin, Glikojen, Selüloz, Yağlar, Yağ asitleri, Yağ asitlerinin fiziksel özelikleri, Vakslar, katı ve sıvı yağlar, Sıvı yağlar ve katı yağların erime noktası | Konu Tekrarı |
4) | Aminoasitlerin yapısı, Apolar yan zincirlere sahip aminoasitler, Yüksüz polar yan zincirlere sahip aminoasitler, Yüklü polar yan zincirlere sahip aminoasitler, Peptit bağları, Sınıflandırma ve özellikler. | Konu tekrarı |
5) | Asit - baz özellikleri, Terminoloji, Aminoasitlerde optik aktivite; İşlevsel sınıflandırma, Fischer Konvensiyonu, Cahn-Ingold-Prelog Sistemi, Şirallik, Standart olmayan aminoasitler. | Konu tekrarı |
6) | Nükleotidler ve nükleik asitler, DNA ve RNA ‘nın kimyasal yapısı | Konu Tekrarı |
7) | Genetik bilgi taşıyıcısı olarak DNA, Transformasyon İlkesi, Bazı bakteriyofajların kalıtsal molekülü, DNA’nın çift sarmal yapısı, B-DNA’nın Watson-Crick yapısı | Konu Tekrarı |
8) | DNA’nın yarı korunarak kopyalanması , Denatürasyon ve renatürasyon, DNA’nın büyüklüğü, Gen ifadesi ve kopyalama. | Konu Tekrarı |
9) | RNA Sentezi: Transkripsiyon, Protein sentezi: Translasyon, DNA Replikasyonu, Molekuler klonlama. | Konu Tekrarı |
10) | Polipeptitlerin kimyasal sentezi, Proteinlerin kovalent yapısı: Birincil yapı, Proteinlerin üç boyutlu yapısı, İkincil yapı. | Konu Tekrarı |
11) | İpliksi proteinler, Küre biçiminde proteinler: Üçüncül yapı, Dördüncül yapı, Enzimler, Substratların spesifikliği, Koenzimler, enzimatik aktivitenin düzenlenmesi, reaksiyon tipine göre enzimlerin sınıflandırılması. | Konu Tekrarı |
12) | Bioenerji Bilimi, Metabolizma ve ATP Enerjisi, Besinlerin Sindirimi. Araştırma projesi teslimi | Konu Tekrarı |
13) | Metabolik yollarda önemli koenzimler: Redoks reaksiyonları, Glikoliz: Glikozun yükseltgenmesi, Glikozizdeki reaksiyonlar. | Konu Tekrarı |
14) | Sitrik asit döngüsü (TCA döngüsü), Elektron iletim zinciri, Kemiozmotik model: Oksidatif fosforilasyon. Karbohidrat mekanizmasının diğer yolları: Gliksolat döngüsü. | Konu tekrarı |
Ders Notları / Kitaplar: | 1)Aksoy, M., Beslenme Biyokimyası , Hatiboğlu Yayın Evi Ankara 2000 |
Diğer Kaynaklar: | 1) Biochemistry, D. Voet, J. G. Voet, 3rd Ed., John Wiley & Sons, USA., 2004. 2) Biochemistry: the Molecular Basis of Life, T. McKee and J. R. McKee. 3rd Ed. WCB/McGraw-Hill Press, Boston, MA 2003. 3) Principles of Biochemistry, D. L. Nelson & M. M. Cox, , 4th Ed., Worth Publishers, USA., 2005 4) Biochemistry, G. L. Zubay, 4th Ed., Mc Graw Hill, USA., 1998. 5) Kolay Biyokimya Sağlık Bilimleri için Temel Rehber Paul Engel. |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Küçük Sınavlar | 10 | % 10 |
Ödev | 1 | % 20 |
Ara Sınavlar | 1 | % 30 |
Final | 1 | % 40 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
Ders Saati | 14 | 3 | 42 |
Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 4 | 56 |
Ödevler | 1 | 25 | 25 |
Küçük Sınavlar | 10 | 1 | 10 |
Ara Sınavlar | 1 | 30 | 30 |
Final | 1 | 37 | 37 |
Toplam İş Yükü | 200 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Beslenme ve Diyetetik alanındaki teorik ve metodolojik yaklaşımları, kanıt-temelli ilkeleri ve bilimsel literatürü uygulamalarında sistematik olarak kullanmak. | 3 |
2) | Mesleki uygulamalarında etik ilke ve değerlere uygun davranmayı, temel değer ve sosyal hakların evrenselliğini gözetmek. | 5 |
3) | Yaşam boyu öğrenme, sorun çözme ve eleştirel düşünme becerilerini kullanmak. | 5 |
4) | Birey, aile ve toplumun sağlığının korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için teorik ve uygulama bilgisine sahip olmak. | 4 |
5) | Toplumsal sorumluluk bilinci ile interdisipliner anlayış içinde araştırma, proje ve etkinliklerde rol almak. | 2 |
6) | Diğer diyetisyenlerin yetiştirilmesi, sağlık profesyonellerinin ve bireylerin beslenme konusunda eğitilmeleri için sorumluluk almak ve tüm süreçlere aktif bir şekilde katılmak. | 1 |
7) | Toplumda beslenme ile ilgili problemler için daha fazla risk altında bulunan özel grupların (gebeler, emziren anneler, bebekler, adölesanlar, yaşlılar vb) beslenme durumunu değerlendirmek. | 1 |
8) | Farklı ortamlarda, danışanları ve iş arkadaşlarıyla etkili profesyonel ilişkilerin başlatılması için etkin bir şekilde iletişim kurmak. | 2 |
9) | Beslenme ve diyetetik alandaki uygulama ve araştırmalarda bilişim ve sağlık bakım teknolojilerini kullanmak. | 1 |
10) | Sağlık bilimlerine yönelik veritabanları ve bilgi kaynaklarında literatür taraması yapmak, bilgiye erişme ve kullanma becerisi kazanmak. | 2 |
11) | En az bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleme ve meslektaşları ile uluslararası düzeyde iletişim ve işbirliği gerçekleştirebilmek. | 1 |
12) | Diyetetik uygulamalarını, içinde bulunduğu toplumun kültürel farklılıklarını ve bu toplum içindeki farklı grupların farklı sağlık ihtiyaçlarını da dikkate alarak gerçekleştirmek. | 1 |