TIP
Lisans	TYYÇ: 7. Düzey	QF-EHEA: 2. Düzey	EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Yarıyıl	Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
GEP1502	Bilim Tarihinde Büyük Buluşlar ve Keşifler	Güz Bahar	3	0	3	4

Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili:	Turkish
Dersin Türü:	GE-Elective
Dersin Seviyesi:	LİSANS
Dersin Veriliş Şekli:	E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü:	Doç. Dr. DERYA TARBUCK
Opsiyonel Program Bileşenleri:	yok
Dersin Amacı:	Bu ders, bilim tarihinin farklı dönemlerinde gerçekleşmiş büyük keşifler ve icatlar üzerinden, bilimsel bilginin nasıl üretildiğini, değiştiğini ve toplumsal hayata nasıl etki ettiğini anlamayı amaçlamaktadır. Antik Çağ'dan modern döneme kadar uzanan bir zaman diliminde; astronomiden tıbba, matematikten fizik ve teknolojik inovasyonlara kadar birçok alanda ortaya çıkan önemli gelişmeler ele alınacaktır. Dersin temel amacı, öğrencilerin bilimsel düşüncenin tarihsel bağlamda nasıl evrildiğini kavramalarını sağlamak ve bilim ile toplum arasındaki karşılıklı ilişkiyi eleştirel bir şekilde değerlendirebilecek bir perspektif kazandırmaktır. Buluşların sadece bireysel dehaların ürünü değil, aynı zamanda dönemin entelektüel, kültürel ve siyasi koşullarının şekillendirdiği yapılar olduğuna dikkat çekilecektir. Bu bağlamda ders, öğrencilere hem bilimsel bilginin tarihsel gelişimini anlamaya yönelik kavramsal araçlar sunacak hem de bu bilgileri günümüz dünyasındaki bilimsel ve teknolojik gelişmeleri değerlendirme sürecinde kullanabilme becerisi kazandıracaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Bu dersin sonunda öğrencilerin:

Antik Çağ’dan modern döneme kadar olan dönemdeki önemli bilimsel buluşları ve teknolojik icatları tanıyıp açıklayabilmeleri,
Bu büyük buluşların ortaya çıktığı tarihsel, kültürel ve felsefi bağlamları kavrayabilmeleri,
Bilimsel gelişmelerin toplum, siyaset, ekonomi ve düşünce dünyası üzerindeki etkilerini analiz edebilmeleri,
Bilim tarihiyle ilgili birincil ve ikincil kaynaklarla eleştirel bir şekilde çalışabilmeleri,
Farklı medeniyetlerde ve dönemlerde bilimsel düşüncenin ve uygulamaların nasıl evrildiğini takip edebilmeleri,
Bilimin gelişiminde rol oynayan bireyleri, kurumları ve bilgi ağlarını değerlendirebilmeleri,
Bilim, teknoloji ve toplum arasındaki karşılıklı ilişkileri tarihsel ve güncel örnekler üzerinden sorgulayabilmeleri,
Tarihsel düşünme becerilerini (nedensellik kurma, kronoloji oluşturma, kanıt yorumlama gibi) geliştirebilmeleri beklenmektedir.

Dersin İçeriği

Bu ders, bilimsel düşüncenin tarihsel gelişimini küresel bir perspektifle ele alarak, farklı uygarlıkların ve kültürlerin bilim ve teknolojiye yaptığı katkıları kronolojik olarak incelemektedir. Ders, insanlığın bilgi üretim sürecinde farklı coğrafyaların oynadığı özgün ve dönüştürücü rolleri vurgular.

Ders boyunca, her hafta video dersler ve ders notları sunulmakta; 5. haftadan itibaren haftalık ödevler ile öğrencilerin konuları derinlemesine anlaması hedeflenmektedir.Derste kullanılan öğretim yöntem ve teknikleri: anlatım, bireysel çalışma, okuma ve dijital kaynakların kullanımıdır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Giriş: Rehber Temalar	Dersin kitabi
2)	Aletler ve Alet Yapıcılar, Çiftçinin Hanedanlığı	dersin kitabi
3)	Firavunlar ve Mühendisler	dersin kitabi
4)	Yunan Bilimi	dersin kitabi
5)	İskenderiye ve Doğu Bilimi, İslam'ın Bilime Katkıları	dersin kitabi
6)	Çin'de ve Hindistan’da Bilim	dersin kitabi
7)	Yeni Dünya’da Bilim	dersin kitabi
8)	Ara Sınav Haftası
9)	Kopernik ve Galileo	dersin kitabi
10)	Isaac Newton	dersin kitabi
11)	Endüstri Devrimi	dersin kitabi
12)	Devrimin Mirasi	dersin kitabi
13)	Yeni Aristocular	dersin kitabi
14)	Atom Bombası ve Genom	dersin kitabi

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

A. C. Crombie, Augustine to Galileo: The History of Science A.D. 400–1650

Peter Dear, Revolutionizing the Sciences: European Knowledge and Its Ambitions, 1500–1700

David Wootton, The Invention of Science: A New History of the Scientific Revolution

Thomas Kuhn, The Structure of Scientific Revolutions

Patricia Fara, Science: A Four Thousand Year History

George Sarton, Introduction to the History of Science (seçmeler)

Steven Shapin, The Scientific Revolution

Diğer Kaynaklar:

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Devam	14	% 5
Ödev	10	% 35
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	13	3	39
Sınıf Dışı Ders Çalışması	13	3	39
Ödevler	10	3	30
Final	1	2	2
Toplam İş Yükü			110

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Temel ve klinik tıp bilimlerinden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edindiği bilgi, beceri ve tutumları bütünleştirerek sağlık hizmeti sunumunda kullanır.	1
2)	Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir.	5
3)	Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler.	2
4)	Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde gerekli çalışmaları yapar.	2
5)	Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir.	2
6)	Sağlık hizmet sunumunda, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde güvenli, akılcı ve etkin yaklaşım gösterir.
7)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, girişimsel ve/veya girişimsel olmayan uygulamaları hasta için güvenli ve etkin bir biçimde gerçekleştirir.	2
8)	Hasta ve çalışan sağlığını ve güvenliğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunar.	2
9)	Sağlık hizmet sunumunda, sağlığa etki eden gerek bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, gerekse de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur.	2
10)	Mesleğini yürütürken iyi hekimlik uygulamalarını dikkate alır.	2
11)	Mesleğinin gerektirdiği etik ilkeler ile hak ve yasal sorumluluklar çerçevesinde görev ve yükümlülükleri yerine getirir.	2
12)	Hastanın bütünlüğünü dikkate alarak, yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlar gösterir.	2
13)	Mesleki uygulamalarındaki performansını, duygularını ve bilişsel özelliklerini de göz önünde bulundurarak değerlendirir.	2
14)	Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur.	2
15)	Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile işbirliği içinde planlayabilir ve yürütebilir.	2
16)	Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur.	1
17)	Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar.	2
18)	Hizmet sunumu sırasında sağlık ekibi içinde örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar.	2
19)	Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, değerlendirme süreçlerinde kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır.
20)	Birlikte hizmet sunduğu sağlık ekibi içinde, olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenir.
21)	Sağlık ekibi içindeki sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkındadır ve buna uygun davranışlar gösterir.
22)	Mesleki uygulamalarında meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır.
23)	Hasta,hasta yakınları,sağlık çalışanları diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar.
24)	Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyo kültürel özelliklere sahip birey ve gruplar ile etkili iletişim kurar.
25)	Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir.
26)	Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar, uygular ve elde ettiği sonuçları ve/veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır.
27)	Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır ve eleştirel değerlendirir.
28)	Klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular.
29)	Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır.
30)	Bireysel çalışma süreçleri ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir.
31)	Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir.
32)	Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler