ELEKTRİK - ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
MCH3008 Kontrol Sistemleri Güz 3 2 4 7
Bu dersin açılması ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: En
Dersin Türü: Must Course
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi TUĞCAN DEMİR
Dersi Veren(ler): Doç. Dr. MEHMET BERKE GÜR
Arş.Gör. RESUL ÇALIŞKAN
Dersin Amacı: Bu ders de geribeslemeli control sistemlerinin modellenmesi, karakteristikleri, kararlılık, frekans yanıtı, Nyquist/Bode diyagramları, PID kompansatörler, Root locus, durum uzay analizi ve kontrolcü dizaynı konuları verilecektir.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
I. Dinamik sistemlerin modellenmesi temel kavramları tanımlar.
II. Durum-değişkenleri/durum-uzay, giriş-çıkış ve blok diyagram gösterimlerini tanımlar.
III. Temel kontrol etkileri ve dinamik sistemlerin geçici ve kalıcı tepkilerini tanımlar.
IV. Routh kararlılık kriterini ve kararlılık kavramı tanımlar.
V. Root locus analizini ve denetleyici tasarımı kullanır.
VI. Frakans yanıtı ve Bode diyagramını kullanır
VII. Nyquist kararlılık ve karalılığa ilişkin kavramları tanımlar.
VIII. Kontroledilebilirlik, gözlenebilirlik ve durum geri beslemesi kavramı tanımlar.

Dersin İçeriği

Bu ders de, kontrol sistemlerinin geçici ve sürekli durum yanıtı kavramları root-locus ve frekans tepkesi yöntemleri ile kontrol sistemlerinin kararlılığını incelenecek ve istenilen sistem davranışı için kontrolörlerin nasıl tasarlanılacağı gösterilecektir.
Öğrenciler aynı zamanda bir sistemin kararlılık analiz ve sistemlerin davranışı düzenleyen basit kontrolörleri tasarlama yeteneği de kazanacaklardır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Mühendisliğin Amaç ve Motivasyonu
2) Sistem modelleme, standart formlar, Laplace dönüşümü
3) Giriş-Çıkış modelleri, Transfer fonksiyonları, Durum değişkenleri modeli ve blok diyagramlar
4) Temel kavramlar, geçici ve sürekli durum tepkeleri
5) Temel kavramlar, geçici ve sürekli durum tepkeleri
6) Routh’s kararlılık kriteri ve root-locus analizi
7) Routh’s kararlılık kriteri ve root-locus analizi
8) Faz ilerletici ve gerileteci. Root-locus kullanarak Faz ilerletici ve gerileteci kontrolcü dizaynı
9) Faz ilerletici ve gerileteci. Root-locus kullanarak Faz ilerletici ve gerileteci kontrolcü dizaynı
10) Frekans tepkesi analizi
11) Durum-Uzay analizi
12) Durum-Uzay kontrolcü dizayn
13) Durum-Uzay kontrolcü dizayn
14) Ders tekrarı

Kaynaklar

Ders Notları: Feedback Control of Dynamic Systems, 7th Edition, Gene F. Franklin, J. David Powell, Abbas Emami-Naeini, Modern Control Engineering, 5th edition, Katsuhiko Ogata
Diğer Kaynaklar: Ders notları

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 14 % 0
Laboratuar 14 % 20
Uygulama 0 % 0
Arazi Çalışması 0 % 0
Derse Özgü Staj 0 % 0
Küçük Sınavlar 0 % 0
Ödev 0 % 0
Sunum 0 % 0
Projeler 1 % 15
Seminer 0 % 0
Ara Sınavlar 1 % 25
Ara Juri % 0
Final 1 % 40
Rapor Teslimi % 0
Juri % 0
Bütünleme % 0
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 45
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 55
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 3 42
Laboratuvar 14 2 28
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 6 84
Sunum / Seminer 0 0 0
Proje 1 10 10
Ödevler 0 0 0
Küçük Sınavlar 0 0 0
Ara Juri 0 0 0
Ara Sınavlar 1 2 2
Rapor Teslimi 0 0 0
Juri 0 0 0
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü 169

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Matematik, fen bilimleri ve elektrik-elektronik mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi. 3
2) Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. 4
3) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. 4
4) Elektrik-Elektronik Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. 3
5) Karmaşık mühendislik problemlerinin veya elektrik-elektronik mühendisliğine özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. 2
6) Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. 4
7) İngilizce ve (eğer Türk vatandaşı ise) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. 4
8) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. 5
9) Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; elektrik-elektronik mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. 4
10) Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. 4
11) Elektrik-Elektronik Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. 4