BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
CMP3008 | Biçimsel Diller ve Otomat Teorisi | Bahar | 3 | 0 | 3 | 6 |
Bu dersin açılması ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir |
Öğretim Dili: | En |
Dersin Türü: | Must Course |
Dersin Seviyesi: | LİSANS |
Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üyesi TEVFİK AYTEKİN |
Dersin Amacı: | Bu ders temel biçimsel dilleri ve soyut hesaplamalı modelleri tanıtır. Bu dillerin ve modellerin gücü ve sınırlılıkları ele alınır. Karar verilemeyen ve NP-tam problemlere giriş yapılır. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; I. Biçimsel diller ve hesaplamalı modellerin sınıflarını ve ilişkilerini tespit edebilmek. II. Düzenli ifadeleri ve sonlu durum makinaları tasarlayabilmek. III. Deterministik olamayan sonlu makinaları deterministik sonlu makinlara çevirebilmek. IV. Düzenli ifadeleri deterministik olamayan sonlu makinalara çevirebilmek. V. Gramer ve yığıtlı makina tasarlayabilme. VI. Turing makinaları tasarlayabilme. VII. Otomatlar teorisinde kuram ispatlayabilme. VIII. Karar verilemen ve NP-tam problemlere aşina olmak ve bir grup projesinde NP-tam problemlerin çözümü için sezgisel algoritmalar kullanmak. |
Giriş, string'ler ve diller, düzenli diller, sonlu makinalar, sonlu makina tasarımı, deterministik olmayan makinalar, deterministik olmayan makinalar ve deterministik makinaların eşitliği, düzenli ifadeler ve sonlu makinalarla eşitlik, düzenli diller için pumping lemma, bağlam bağımsız gramerler ve tasarımları, Chomsky normal formu, yığıtlı makinalar, bağlam bağımsız gramerlerle eşitlik, bağlam bağımsız olmayan gramerler, Turing makinaları ve örnekleri, Turing makinaları tasarımı, durma problemi, karar verilemeyen problemler, NP-tam problemler. |
Hafta | Konu | Ön Hazırlık | |
1) | Giriş, Dizgiler ve Diller | ||
2) | Sonlu Makinalar | ||
3) | Deterministik Olmayan Makinalar | ||
4) | Düzenli İfadeler | ||
5) | Düzenli Olmayan Diller | ||
6) | Bağlamdan Bağımsız Gramerler | ||
7) | Yığıtlı Makinalar | ||
8) | Ara sınav | ||
9) | Deterministik Bağlamdan Bağımsız Diller | ||
10) | Turing Makinaları. | ||
11) | Turing Makinası Çeşitleri | ||
12) | Karar Verilemezlik | ||
13) | P ve NP Sınıfları | ||
14) | NP-Tamlık ve Ek NP-Tam Problemler | ||
14) | NP-Tamlık ve Ek NP-Tam Problemler |
Ders Notları: | Sipser, M. Introduction to the Theory of Computation, (3rd edition), 2012. |
Diğer Kaynaklar: | Yok - None |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Devam | % 0 | |
Laboratuar | % 0 | |
Uygulama | % 0 | |
Arazi Çalışması | % 0 | |
Derse Özgü Staj | % 0 | |
Küçük Sınavlar | % 0 | |
Ödev | % 0 | |
Sunum | % 0 | |
Projeler | 1 | % 20 |
Seminer | % 0 | |
Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
Ara Juri | % 0 | |
Final | 1 | % 40 |
Rapor Teslimi | % 0 | |
Juri | % 0 | |
Bütünleme | % 0 | |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü | |
Ders Saati | 14 | 42 | |
Laboratuvar | |||
Uygulama | |||
Derse Özgü Staj | |||
Arazi Çalışması | |||
Sınıf Dışı Ders Çalışması | |||
Sunum / Seminer | |||
Proje | 5 | 30 | |
Ödevler | 11 | 33 | |
Küçük Sınavlar | 4 | 8 | |
Ara Juri | |||
Ara Sınavlar | 5 | 25 | |
Rapor Teslimi | |||
Juri | |||
Final | 5 | 25 | |
Toplam İş Yükü | 163 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Matematik, fen bilimleri ve bilgisayar mühendisliğine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi. | |
2) | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | |
3) | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | |
4) | Bilgisayar mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | |
5) | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya bilgisayar mühendisliği araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | |
6) | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. | |
7) | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | |
8) | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | |
9) | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | |
10) | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | |
11) | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. |