REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
EDS1221 Karakter ve Değer Eğitimi Bahar 2 0 3 6
Bu dersin açılması ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: En
Dersin Türü: Departmental Elective
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. ÖZLEM KARAIRMAK TEKDURMAZ
Dersin Amacı: Bu ders, öğrencilerin karakter, değerler, etik, demokrasi ve insan hakları eğitimi ile ilgili belirli kavramları, yaklaşımları, sınıflandırmaları ve teorileri keşfetmelerine ve bunların önemini içselleştirmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bu da onların daha sağlıklı kararlar almalarını ve sorumlu vatandaşlar olmalarını sağlayacaktır. Bu anlamda ders, öğrencilerin üniversite eğitiminin sadece akademik bilgiyle donanmaktan ibaret olmadığını, aynı zamanda eşitlik, hakkaniyet, empati ve sosyal adalet gibi arzu edilen değer ve duyguları ve bunlara bağlı davranış kalıplarını benimseyerek hem kendi kişisel gelişimlerine hem de toplumun gelişimine katkıda bulunacaklarını düşünmelerine yardımcı olacak bir araçtır.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Erdem, değer, ahlak, karakter ve eşitlik gibi kavramları açıklayın.
Değerlerin ve karakterin gelişiminde aile, okul ve çevrenin rolünü anlatır.
Değerlerin bireysel, toplumsal, kültürel, dini ve ahlaki temelleri hakkında yorum yapabilecektir.
Değerleri oluşturanın kültürel farklılıklar mı yoksa kültürel gelişimi etkileyen değerler mi olduğunu gerekçelendiriniz.
Çok kültürlü toplumlardaki değerler krizini ve kültürel gelişimde değerlerin rolünü yorumlayabilecektir.
Etik ikilemleri farklı perspektiflerden değerlendirebilecektir.
Eğitimde demokrasi ve insan haklarının felsefi temellerini açıklayabilecektir.
Eğitimin yurttaşlık sorumluluğu ve insan hakları kavramlarını şekillendirmedeki rolünü açıklamak.
Demokratik karar alma ve yönetime katılımda okulların rolünü açıklayabileceklerdir.
Eğitimde sosyal adalet, eşitlik, hakkaniyet, kapsayıcılık konularındaki fikirlerini ifade edebileceklerdir.
Demokrasi ve insan hakları uygulamalarını uluslararası düzeyde karşılaştırabileceklerdir.

Dersin İçeriği

*Karakter ve değerlerin gelişiminde aile, okul ve çevrenin rolü ile demokrasi ve insan hakları anlayışı (uluslararası müfredattan örnekler), *Etik ve sosyal sorumluluk
*Davranışlar ve etik ilişkisi, toplumsal kurallar
*Etik ikilemler, muhakeme, karar verme
yapmak
*Değerlerin, etiğin, demokrasinin ve insan kaynaklarının felsefi temelleri
*Etik ve sosyal sorumluluk
*Davranışlar ve etik ilişkisi, toplumsal kurallar
*Etik ikilemler, muhakeme, karar verme
yapmak
*Değerlerin, etiğin, demokrasinin ve insan kaynaklarının felsefi temelleri
*Kültür kavramı
*Hoşgörü ve birlikte yaşama
*Karakter ve değer gelişimi ve eğitiminde yaklaşım ve uygulamalardaki kültürel farklılıklar
*Çok kültürlü toplumlarda değerler krizi ve kültürel gelişimde değerlerin rolü
*Değerler eğitimi ve uygulamalarına ilişkin Türk eğitim ve kültür tarihinden örnekler
Bir insan hakkı olarak kapsayıcı eğitim:
(Toplumsal cinsiyet anaakımlaştırması; engelli bireyler; farklı sosyo-ekonomik geçmişlerden gelenler; mülteci çocuklar; çocuklar
devlet gözetimi altında)
*Vaka çalışması kapsayıcılığı
*Tartışma konularının dağılımı
*Sosyal medya: Nefret söylemi; cinsiyet ayrımcılığı; Çocuk suçu
*Ayrımcılık üzerine bir belgesel
*Değerler ve demokrasi açısından mobbing
ve eğitim alanlarında İK


Derste Kullanılan Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-Vaka Çalışması
-Teknoloji Destekli Öğrenme
-Okuma
-Simülasyon
-Bireysel Çalışma
-İşbirliğine Dayalı Öğrenme

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Kursa giriş ve gereklilikler
2) *Giriş: (Kök) değerler, karakter, demokrasi ve insan hakları (İH) ile ilgili temel kavramlar İnsan hakları çerçeveleri (örn. İH Evrensel Beyannamesi)
3) *Karakter ve değerlerin gelişiminde aile, okul ve çevrenin rolü ile demokrasi ve insan hakları anlayışı (uluslararası müfredattan örnekler)
4) *Etik ve sosyal sorumluluk *Davranışlar ve etik ilişkisi, toplumsal kurallar *Etik ikilemler, muhakeme, karar verme yapmak *Değerlerin, etiğin, demokrasinin ve insan kaynaklarının felsefi temelleri
5) *Kültür kavramı *Hoşgörü ve birlikte yaşama *Karakter ve değer gelişimi ve eğitiminde yaklaşım ve uygulamalardaki kültürel farklılıklar *Çok kültürlü toplumlarda değerler krizi ve kültürel gelişimde değerlerin rolü
6) *Değerler eğitimi ve uygulamalarına ilişkin Türk eğitim ve kültür tarihinden örnekler *Köy Enstitüleri Örneği
7) VİZE
8) Bir insan hakkı olarak kapsayıcı eğitim: (Toplumsal cinsiyet anaakımlaştırması; engelli bireyler; farklı sosyo-ekonomik geçmişlerden gelenler; mülteci çocuklar; çocuklar devlet gözetimi altında) *Vaka çalışması kapsayıcılığı *Tartışma konularının dağılımı
9) TARTIŞMA
10) *Sosyal medya: Nefret söylemi; cinsiyet ayrımcılığı; Çocuk suçu *Ayrımcılık üzerine bir belgesel
11) *Değerler ve demokrasi açısından mobbing ve eğitim alanlarında İK *Mobbing üzerine kısa filmler izlemek
12) SUNUM
13) SUNUM
14) Dönem değerlendirmesi

Kaynaklar

Ders Notları:
Diğer Kaynaklar: Arkar, H. (2008). Cloninger'in mizaç ve karakter boyutları ile kişilik bozuklukları arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri Dergisi, 11(3), 115-124. Ataç, N. (2016). Ahlak. Bacanlı, H. (2006). Duyuşsal davranış eğitimi. Ankara: Nobel. Bacanlı, H. (2017). Değer bilinçlendirme yaklaşımı. Çizgi Kitabevi. Burger, J. M. (2006). Kişilik (Çev. İ. D. E. Sarıoğlu), Kaknüs yayınları. Lovat, T., Toomey, R., & Clement, N. (2010). International research handbook on values education and student well-being. Springer. Maltepe, P. (2022). Değerler eğitimi: Öğretim programlarında yer alan kök değerler temalı etkinlik kitabı. MEB. https://ogmmateryal.eba.gov.tr/kitap/degerler-egitimi/Degerler-Egitimi.pdf Maltepe, P. (2023). Değerler eğitimi: Aile ve toplum. Öğretim programlarında yer alan kök değerler temalı etkinlik kitabı. MEB. https://ogmmateryal.eba.gov.tr/kitap/degerler-egitimi-aile-ve-toplum/index.html Nurullah Ataç. (n.d.). Ahlak. Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2018). Karakter ve değerler eğitimi. Ankara: Pegem.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 14 % 10
Laboratuar % 0
Uygulama % 0
Arazi Çalışması % 0
Derse Özgü Staj % 0
Küçük Sınavlar % 0
Ödev 1 % 10
Sunum 2 % 20
Projeler % 0
Seminer % 0
Ara Sınavlar 1 % 20
Ara Juri % 0
Final 1 % 40
Rapor Teslimi % 0
Juri % 0
Bütünleme % 0
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 2 28
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 6 84
Sunum / Seminer 2 10 20
Proje 0 0 0
Ödevler 1 10 10
Küçük Sınavlar 0 0 0
Ara Juri 0 0 0
Ara Sınavlar 1 2 2
Rapor Teslimi 0 0 0
Juri 0 0 0
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 146

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Okul psikolojik danışmanları öğrencilerin ve danışanların gelişimini desteklemek, potansiyellerini ortaya çıkarmak ve ihtiyaca yönelik hizmet sunabilmek için uygun ölçme ve değerlendirme yöntemlerini bilir ve kullanır; temel ölçme de değerlendirme türlerini birbirinden ayırt edebilir ve standartlaştırılmış ve standartlaştırılmamış ölçmenin temel kavramlarını bilir.
2) Okul psikolojik danışmanları bireyin iyilik halini destekleyecek şekilde yaşam boyu gelişimi ve öğrenmeyi ilke edinir ve bu durumu mesleki her türlü uygulamasına, kişisel yaşam felsefesine, insana bakış açısına yansıtır.
3) Okul psikolojik danışmanları teknoloji ve bilişim becerilerini kullanarak yeni beceriler geliştirir; gelişimsel ve kapsamlı okul psikolojik danışma programlarını hazırlamada, alanyazını izlemede, kayıt tutmada, araştırmalarda, veri analizlerinde teknoloji kullanabilir.
4) Okul Psikolojik danışmanları yaşam döngüsündeki gelişimsel basamaklar hakkındaki gelişim kuramlarını (bilişsel, duygusal, fiziksel, ahlaki, tinsel) ve kavramları bilir; psikosoyal ve kültürel faktörlerin insan gelişimi üzerindeki derin etkisinin farkındadır; gelişimsel krizler için çözüm yolları önerebilir.
5) Okul Psikolojik danışmanları çokültürlülük kavramını bilir ve belirli grupların (din, etkin köken, politik duruş, sosyoekonomik düzeye bağlı toplumsal sınıflar, dil, cinsel tercih, inanç sistemi, yaş grupları, özel gereksinimli bireyler) kültürel ihtiyaçlarını fark eder; her bireyin okul psikolojik danışma programına ulaşmasını kolaylaştırır; kültürel ihtiyaçlara uygun müdahaleler ile cevap verir.
6) Okul psikolojik danışmanları insanın değişim aşamalarını kapsayan süreci psikolojik danışma kuramları çerçevesinde bilir; danışana uygun amaç belirlemede, amaçlarına ulaşmada ve yaşam durumları ile başetme kapasitelerini arttırmada danışanlara yardım edecek etkili psikolojik danışma becerilerini sergiler.
7) Okul psikolojik danışmanları mesleki etik kurallara ve yasal yükümlülüklere bağlıdır ve buna göre hareket eder; etik ikilemlerde ilgili kişileri bilgilendirir; etiğe uygun olarak profesyonel mesleki yeterliliğini ve gelişimini sürdürür.
8) Okul psikolojik danışmanları kapsamlı ve gelişimsel okul psikolojik danışma programları tasarlar ve uygularlar ve yönetirler; grup rehberlik etkinlikleri, grupla psikolojik danışma uygulamaları, bireysel psikolojik danışma hizmeti sunar.
9) Okul psikolojik danışmanları mesleki ve kişisel anlamda güçlü yanlarını, sınırlılıklarını ve bireysel niteliklerini bilir; etkili bir meslek elemanı olmak için gerekli kişilik özelliklerini, bilgi ve temel becerilere sahiptir, mesleki bilgileri sürekli yeniler, gerektiğinde süpervizyon alır; mesleğin güçlenmesi için aktif olarak destek sağlar; mesleğin savunuculuğunu yapar.
10) Okul psikolojik danışmanları intihar, doğal afet gibi kriz durumlarında okul krize müdahale programları geliştirir, uygular ve değerlendirir; disiplinlerarası afet çalışmalarında yer alır, psikolojik ilk yardım hizmetini sunar.
11) Okul psikolojik danışmanları bireyler, veliler, öğretmenler, yöneticiler, ve kurumlara rehberlik, gelişimsel ihtiyaçlar, problemler, programlar ve okuldaki etkinlikler ile ilgili konsültasyon çalışmaları yapar; gruplara yönelik program geliştirir, bilgi kaynaklarına ulaşır.
12) Okul psikolojik danışmanları araştırma yöntemlerini ve istatistiksel analizleri bilir ve uygular; paydaşlarla araştırma sonuçlarını paylaşır ve yorumlar; program değerlendirmede araştırma sonuçlarından yararlanır.
13) Okul psikolojik danışmanı uygulamaları ile ilgili kayıtları tutar, okul personeline, anne-babalara refere kurumlarını tanıtır ve bu kurumlardan destek alma konusunda paydaşlara yardım eder.
14) Okul psikolojik danışmanı yürürlükteki özel eğitimle ilgili hukuki temelleri tanır, özel eğitime ihtiyaç duyan bireyleri belirler ve yönlendirir.
15) Okul psikolojik danışmanları eğitim sistemlerini, öğrenme yaklaşımlarını, öğrenmeyi etkileyen faktörleri bilir, eğitimle ile ilgili sorunlara eleştirel düşünme yaklaşımı geliştirir; öğrencilerin gelişimini artırmak amacıyla sorun odaklı çözümleri psikolojik danışma programına dahil eder.