KAMU HUKUKU (TÜRKÇE, DOKTORA)
Doktora TYYÇ: 8. Düzey QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL: 8. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
HUK6102 Anayasa Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi Bahar 3 0 3 9
Bu dersin açılması ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: Tr
Dersin Türü:
Dersin Seviyesi: LİSANSÜSTÜ
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. GÜLSEN GÜNEŞ
Dersin Amacı: Dersin amacı, tarihsel süreç içerisinde anayasa yargısının ortaya çıkışı ve evrilmesi çerçevesinde özellikle vergilendirmeye duyarlı temel hak ve özgürlüklerin korunmasının ve sosyal hukuk devleti çerçevesinde dengelenmesinin, Anayasa Mahkemesi kararları ışığında değerlendirilmesidir. Anayasa Mahkemesi’ ne başvuru yolları, Anayasa Mahkemesi’nin verdiği iptal kararları, bireysel başvuru kararları, bireysel başvuru kararlarının hüküm fıkralarının ikincillik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi ve yorumlanması yoluyla hukukun üstünlüğü ilkesinin uygulamadaki görünümünün saptanması da dersin amaçları arasındadır.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
I. Vergilendirme alanında da anayasa yargısına olan gereksinimleri fark eder ve anayasa yargısının özellikle bireysel başvuru yoluyla yapılan denetimlerde diğer yargı disiplinleri içerisindeki yerini yorumlar.
II. Çeşitli ülkelerde anayasa yargısının ve örgütlenmesinin çok farklı biçimlerde modellendiğini görür.
III. Anayasa Mahkemelerinin ve kararlarının hukukun üstünlüğü ilkesinin gerçekleşmesindeki rolünü vergi hukuku alanında da kavrar.
IV. Temel hak ve özgürlüklerin özellikle vergilendirmeyle ilişkili olanların Anayasa Mahkemesinin çeşitli kararlarında hangi kriterler çerçevesinde ele alındıklarını saptar, yorumlar ve eleştirir.
V. Anayasa Mahkemesi kararlarının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararları ile ayrışma ya da çatışmadan ya da uyum içerisinde olup olmadığını gözlemler.
V. Hukukun üstünlüğü ilkesi ve ikincillik ilkesine saygıyı bağdaştırır.

Dersin İçeriği

Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasalarda ve Doktrinde Düzenlenme Tekniklerine İlişkin İlkeler, Ekonomik/Mali Özgürlükler
Anayasa Yargısının İşlevlerinden: Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması ve Korunması , Anayasa madde 13 ve vergi kuralının test edilmesi
Tarihsel Süreç İçerisinde Vergi Olgusunun Temel Hak ve Özgürlüklere Dokunması ve Anayasa Yargısının Ortaya Çıkması
Anayasa Yargısı Modelleri - Amerika Modeli, Avrupa Modeli ve şekli ve maddi vergi yasasının bu modellerdeki yeri
Anayasa Yargısının Uluslararası Hukuk ile İlişkileri
Anayasaya Uygunluk Denetimi ve Genel Olarak Yolları
Anayasaya Uygunluk Denetiminin Zamanı (a priori, a posteriori, birlikte) ve Kapsamı (Biçim, Yetki, Esas)
Anayasa Mahkemesinin Karar Türleri ve Anayasa Mahkemesi Kararlarına Egemen olan Teknik İlkeler (Gerekçeli Olma, Kesinlik ve Bağlayıcılık), Kararların Etkisi, Kararların Yürürlüğe Girmesi
Soyut norm denetimi ve vergi içerikli AYM kararlarından örnek incelemeler
Soyut norm denetimi ve vergi içerikli AYM kararlarından örnek incelemeler
Vergi içerikli Bireysel Başvurular (Anayasa Şikâyeti) ve AYM kararlarından örnek incelemeler
Bireysel Başvurulara ilişkin verilmiş olan seçilmiş vergi konulu bazı karar setlerinin mukayeseli olarak incelenmesi
Bireysel Başvurulara ilişkin verilmiş olan seçilmiş vergi cezası konulu bazı kararların mukayeseli olarak incelenmesi

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasalarda ve Doktrinde Düzenlenme Tekniklerine İlişkin İlkeler, Ekonomik/Mali Özgürlükler
2) Anayasa Yargısının İşlevlerinden: Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlanması ve Korunması, Anayasa madde 13 ve vergi kuralının test edilmesi
3) Tarihsel Süreç İçerisinde Vergi Olgusunun Temel Hak ve Özgürlüklere Dokunması ve Anayasa Yargısının Ortaya Çıkması
4) Anayasa Yargısı Modelleri - Amerika Modeli, Avrupa Modeli ve şekli ve maddi vergi yasasının bu modellerdeki yeri
5) Anayasa Yargısının Uluslararası Hukuk ile İlişkileri Anayasaya Uygunluk Denetimi ve Genel Olarak Yolları
6) Anayasaya Uygunluk Denetiminin Zamanı (a priori, a posteriori, birlikte) ve Kapsamı (Biçim, Yetki, Esas)
7) Anayasa Mahkemesinin Karar Türleri ve Anayasa Mahkemesi Kararlarına Egemen olan Teknik İlkeler (Gerekçeli Olma, Kesinlik ve Bağlayıcılık), Kararların Etkisi, Kararların Yürürlüğe Girmesi
8) Vize Haftası
9) Soyut norm denetimi ve vergi içerikli AYM kararlarından örnek incelemeler
10) Vergi içerikli Bireysel Başvurular (Anayasa Şikâyeti) ve AYM kararlarından örnek incelemeler
11) Bireysel Başvurulara ilişkin verilmiş olan seçilmiş vergi konulu bazı karar setlerinin mukayeseli olarak incelenmesi
13) Bireysel Başvurulara ilişkin verilmiş olan seçilmiş vergi cezası konulu bazı kararların mukayeseli olarak incelenmesi
14) Bireysel Başvurulara ilişkin verilmiş olan seçilmiş vergi cezası konulu bazı kararların mukayeseli olarak incelenmesi

Kaynaklar

Ders Notları:
Diğer Kaynaklar: • Burak GEMALMAZ, Gülay Arslan ÖNCÜ, Vergi ve Temel Haklar İncelemeleri I, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvurunun Vergi Yargısına Etkisi, Beta, İstanbul, 2020. • Gülsen GÜNEŞ, Verginin Yasallığı İlkesi, 4. bası, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2014. • Kemal GÖZLER, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, Ekin Basım Yayın, Bursa, 2024. • Ece GÖZTEPE, “Bireysel Başvuru Kararlarının Bağlayıcılığı ve İcrası Sorunu ile Kurumsallaşma İhtiyacı”, Anayasa Yargısı, S. 33, 2016, s. 93-118. https://anayasa.gov.tr/media/4423/6.pdf • Hasan Tahsin GÖKCAN, “Bireysel Başvuruda İkincillik İlkesi ve Denetim Yetkisinin Sınırları Sorunu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 135, 2018, s. 9-76. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/Dergi/Dergi135/10/#zoom=z • İbrahim Ö. KABOĞLU, Anayasa Hukuku Dersleri – Genel Esaslar, Legal Yayınları, İstanbul, 2024. Yardımcı Ek Kitaplar: • Savaş Türkiye Varlık Vergisi, Cahit Kayra, Tarihçi Kitabevi, İstanbul, 2021. • Salkım Hanım’ın Taneleri, Yılmaz Karakoyunlu, Doğan Kitap, İstanbul, 2023.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam % 0
Laboratuar % 0
Uygulama % 0
Arazi Çalışması % 0
Derse Özgü Staj % 0
Küçük Sınavlar % 0
Ödev 1 % 30
Sunum 1 % 0
Projeler % 0
Seminer % 0
Ara Sınavlar 1 % 30
Ara Juri % 0
Final 1 % 40
Rapor Teslimi % 0
Juri % 0
Bütünleme % 0
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 13 3 39
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 13 169
Sunum / Seminer 1 3 3
Proje 0 0 0
Ödevler 1 0 0
Küçük Sınavlar 0 0 0
Ara Juri 0 0 0
Ara Sınavlar 1 3 3
Rapor Teslimi 0 0 0
Juri 0 0 0
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü 217

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) 1) Alanla ilgili ileri seviyede kuramsal ve olgusal bilgiler ile bunlar arasındaki dinamik ilişkileri karşılaştırmalı hukuk seviyesinde kavrar. 2) Kamu hukuku ile ilgili küresel ve ulusal gelişmeleri analiz eder. 3) Hukuk araştırma metotlarına vakıftır. Analitik düşünme becerisi derinleşir. 5
2) 1) Kamu hukukunda karar alma ve uygulama süreçlerine ilişkin ileri seviye bilgileri kullanabilme becerisine sahiptir. 2) Geliştirdiği yenilikçi düşünce ve yöntemi kamu hukukuna ilişkin bir alana aktarma becerisi kazanır. 5
3) 1)Program her ne kadar Türkçe olsa da alanıyla ilgili yaptığı karşılaştırmalı hukuka ilişkin araştırmalar neticesinde edinilen bilgi ve beceriler öğrenciye en az bir yabancı dili hukuk alanında iyi kullanma becerisi kazandırır. 2) Uzman kişiler ile tartışmalarda alanındaki yetkinliğini gösteren etkili bir diyalog kurar. 4
4) 1) Kamu hukuku alanında güncel gelişmeleri, yargı kararlarını ve akademik yayınları takip eder. 2) Kamu hukukundaki değişen teori ve uygulamaları fark eder. 3
5) 1) Kamu hukukunda değişen ve gelişen kuram ve olguları yorumlamada yetkinlik sahibidir. 2) Alana dair sorunların çözümüne gerek ulusal gerekse de uluslararası düzeyde katkıda bulunur. 3
6) 1) Kamu hukuku alanına katkıda bulunacak yenilikçi bir bakış açısını gerek bağımsız olarak gerekse de ekip çalışmasıyla geliştirir. 2) Kamu hukuku alanı ile ilgili bireysel ya da ekip olarak ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde eserler yayımlar. 3) Kamu hukuku alanıyla ilgili türlü etkinlik ve projeler düzenler. 3