| TARİH (İNGİLİZCE, TEZLİ) | |||||
| Yüksek Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
| Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
| HST5100 | Osmanlı Türkçesi ve Birincil Kaynaklara Giriş | Güz | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Bu dersin açılması ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir |
| Öğretim Dili: | En |
| Dersin Türü: | Must Course |
| Dersin Seviyesi: | LİSANSÜSTÜ |
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. HEATH W. LOWRY |
| Dersi Veren(ler): |
Prof. Dr. NEJDET ÖZTÜRK |
| Dersin Amacı: | Osmanlı tarihi alanında araştırma yapabilmek için kütüphane ve arşival kaynak dilini öğrenmenin önemi kavratılır. Osmanlı paleografyası/yazı çeşitleri üzerinde gerekli teorik bilgiler verilir. Yazma bir tarih kaynağının tanıtıcı özellikleri örnekle açıklanır. Başbakanlık Osmanlı arşivindeki çeşitli belge tasnifleri üzerinde genel açıklamalar yapılır. Bu söylenenlerle ilgili metin ve belge okumaları yapılır. Osmanlı tarihinin ilk el kaynakları, kaynak çeşitleri/grupları, özellikleri ve bu kaynak malzemenin nasıl kullanılması gerektiği üzerinde hem teorik hem de pratik bilgiler verilir. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Öğrenci, dönem sonunda dersin amacında belirtilen bilgilerle donanmış olarak Osmanlı tarihinin kütüphane ve arşiv kaynaklarını kullanmada belli bir bilgi düzeyine gelmiş olur. |
| Osmanlı Türkçesi, erken dönem Osmanlı Beyliği hakkında ilk el kaynaklar, bu kaynakların yazarları. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | |
| 1) | Metin okuması: Âsafnâme’den (Lütfi Paşa, İstanbul 1326), s. 130-137). | ||
| 2) | Metin okuması: Âsafnâme’den.İslâm tarih yazıcılığını devamı olarak Osmanlılarda tarih yazıcılığı. | ||
| 3) | Metin okuması: Koçi Bey Risâlesi (Haz. Yılmaz Kurt, Ankara 1994, s. 26-38). İlk Osmanlı tarihçisi Ahmedî ve eserinin kaynak değeri. | ||
| 4) | Metin okuması: Koçi Bey Risâlesi. II. Murad devrine kadar Osmanlı tarihçiliği. | ||
| 5) | Metin okuması: Kıbrıs seferine âit resmî vesikalar (Ahmet Vefik, s. 76-80). Osmanlı tarihçiliğin ortaya çıkışı. II Murad devrinin Osmanlı tarihiçiliği açısından önemi ve bu devirde yazılan kaynak eserler. Tarihî takvimlerin özellikleri ve kaynak değerleri. | ||
| 6) | Rik’a yazısının tanıtımı. Belge okuması: Telhis (BOA, İrade tasnifi). Osmanlı tarihçiliğinin gelişme dönemi olarak Sultan II. Mehmed devri ve devirde yazılan tarih kaynakları. | ||
| 7) | Divanî yazının tanıtımı. Belge okuması: Mühimme Defterlerinden hükümler. II. Mehmed devri tarihçilerinden Kâşifî, Enverî, Şükrullah’ın tarih eserleri ve kaynak değerleri. | ||
| 8) | Ara Sınav | ||
| 9) | Belge okuması: Mühimme hükümleri (Belge No: 2, 3, 4 (16. yüzyıl). II. Mehmed devri tarihçilerinden Tursun Bey, Kıvâmî, Karamanlı Nişancı Mehmed Paşa’ın eserleri ve kaynak değerleri. | ||
| 10) | Belge okuması: Mühimme hükümleri (Belge No: 5, 6, 7). II. Bayezid dönemi Osmanlı tarihiçiliği (Osmanlı tarihçiliğinin yükselme devri). Türkçe Osmanlı kroniklerinin ortaya çıkışı. | ||
| 11) | Belge okuması: Mühimme hükümleri (Belge No: 8, 9). II. Bayezid devri tarihçilerinden Âşık Paşazade’nin Osmanlı tarihçiliğine katkıları ve eserinin önemi. | ||
| 12) | Belge okuması: Mühimme hükümleri (Belge No: 510, 11). II. Bayezid devri tarihçilerinden Mevlânâ Mehmed Neşrî’nin Osmanlı tarihçiliğine katkıları ve eserinin önemi. | ||
| 13) | Siyakat yazısının tanıtımı. Belge okuması. (BOA, Gelibolu tahrir defteri, nr. 490). II. Bayezid devri tarihçilerinden Oruç Bey’in Osmanlı tarihçiliğine katkıları ve eserinin önemi. | ||
| 14) | Belge okuması/siyakat. Mülkname (Adana Mufassal tahriri defteri, s. 1004). Âşık Paşazade, Neşrî ve Oruç Bey tarihlerinin özellikleri ve birbirleriyle olan ilişkileri. | ||
| Ders Notları: | 1. İ. Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C.I, 5. baskı, TTK, Ankara 1988. 2. Aşikpaşazade, Tevarih-i Ali Osman, (Neşr.: Ali Bey), İstanbul 1332. 3. Elizabeth A. Zachariadou (Ed.), Osmanlı Beyliği (1300-1389), Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul 1997. 4. Fuad Köprülü, Osmanlı Devletinin Kuruluşu, 5. baskı., TTK, Ankara 1994. 5. Halil İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), (Çev.: Ruşen Sezer, 3. baskı, YKY, İstanbul 2003. 6. İ.Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C.I, 5.bs., TTK, Ankara 1988. 7. İbn-i Kemal, Tevarih-i Al-i Osman, II.Defter. (Haz.: Şerafettin Turan), Ankara, TTK, 1983. |
| Diğer Kaynaklar: | Necdet ÖZTÜRK, Osmanlı Tarihinin Kütüphane Kaynakları: Ahmedî’den Abdurrahman Şeref Efendi’ye) (Ders Notları). 1- Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi, 5 cilt, Ankara 1970-1998. 2- Hüseyin Özdemir, Osmanlı Devleti’nde Bürokrasi, İstanbul 2001. 3- İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devleti Teşkilatından Kapıkulu Ocakları, 2 cilt, |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Devam | % 0 | |
| Laboratuar | % 0 | |
| Uygulama | % 0 | |
| Arazi Çalışması | % 0 | |
| Derse Özgü Staj | % 0 | |
| Küçük Sınavlar | % 0 | |
| Ödev | 1 | % 10 |
| Sunum | 1 | % 5 |
| Projeler | % 0 | |
| Seminer | % 0 | |
| Ara Sınavlar | 1 | % 35 |
| Ara Juri | % 0 | |
| Final | 1 | % 50 |
| Rapor Teslimi | % 0 | |
| Juri | % 0 | |
| Bütünleme | % 0 | |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 50 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 50 | |
| Toplam | % 100 | |
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Tarih Anabilim Dalı altında çeşitli bilim dallarında çalışarak, derinlemesine inceleme yapacaklar ve bu şekilde daha sağlam bilgiye ulaşacaklardır. | |
| 2) | Bilimsel etik kurallarını iyi bir şekilde kavrayarak ortaya koydukları eserlerle tarih bilimine katkı sağlayacaklardır. | |
| 3) | Neden-sonuç ilişkisi içerisinde tarihsel konuları değerlendirerek araştırma ve inceleme eserlerini ortaya koyacaklardır. | |
| 4) | Araştırma alanıyla ilgili bir problem oluşturarak geliştirebilir ve probleme yönelik bağımsız bir şekilde çözüm metotları uygulayabilir. | |
| 5) | Tarihsel verilere ulaşabilir, yorumlar, güvenirliliğini ve geçerliliğini değerlendirebilir. | 5 |