SOSYOLOJİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
GEP0703 Çağdaş Türk Edebiyatı Güz 3 0 3 5
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: English
Dersin Türü: GE-Elective
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. BURCU ALARSLAN ULUDAŞ
Opsiyonel Program Bileşenleri: Yok
Dersin Amacı: Bu dersin amacı genel anlamda Türk edebiyatı, özellikle de Türk edebiyatında fantastik hakkında bilgi vermektir. Ders, psikanaliz, sosyoloji, sinema, tarih gibi diğer disiplinler aracılığıyla anlaşılabilecek fantastik kuramı uygulamalı edebiyat metinleri aracılığıyla tartışmayı hedefler. Dersin önemli bir kısmı Türk edebiyatında edebi tarzı belirleyen Osmanlı/Türk modernleşmesine vurgu yapar. Edebi yapıtlar aracılığıyla yapılan bu vurgu on dokuzuncu yüzyıl sonundan 2000’li yıllara Türkiye’nin modernleşme sürecini, deneyimlediği sosyo-politik olayları tartışma imkânı sunar.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Bu dersin sonunda öğrenci, edebi metinlere eleştirel yaklaşabilmek için gerekli olan araç, yöntem ve kavrayışı kazanacaktır. Öğrencinin, metinleri eleştirel ve yorumlayıcı bir biçimde okuma becerisi gelişecektir. Ders “fantastik roman” türüne odaklandığından öğrenci, edebi türleri ayırma, tür ayrımının neye göre belirlendiğini tartışabilme yetisine sahip olacaktır. Türkçe fantastik romanların tarihsel serüvenine odaklanmak aynı zamanda Osmanlı/Türk modernleşmesini de irdelemeyi gerektirdiğinden öğrenci, 19. yüzyıldan 2000’li yıllara, Türkiye’nin sosyo-politik tarihi hakkında bilgi edinecek, yazınsal ve toplumsal dinamikleri irdeleme imkânı bulacaktır. Ayrıca fantastik romanlar fiziki, sıradan ve mantıksal olarak tahmin edilebilir bu dünyanın ötesinde dünyalar sunduğu için öğrenciye farklı bir deneyim yaşatacak, onun hayal gücünü geliştirecek ve yaratıcılığını arttıracaktır.

Dersin İçeriği

Fantastik Edebiyat Kuramı: Fantastik türün kendine yakın ve benzer türlerden ayrımı, fantastiğin ayırt edici özellikleri, işlevi.
Türk Edebiyatında Fantastik Roman: Türk edebiyatına genel bir bakış. Romanı üreten sosyal ve yazınsal atmosferi inceleme, bu atmosferde fantastik romanı konumlandırma. Osmanlı/Türk modernleşmesinde fantastik romanın araçsallaştırılması, yüklendiği işlev.
Metin Analizi/Eleştirisi/Yorumlama: Türk edebiyatından seçilen fantastik yapıtları okuma, yorumlama, tartışma.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Dersin amacı, içeriği, yöntem, değerlendirme sistemi hakkında genel bilgi Dersin haftalık programı.
2) Fantastik edebiyat kuramına giriş Pierre Jourde,ve Paolo Tortorese. "Fantastik: Mantık İçin Bir Skandal”. Çev. Esra Özdoğan, Kitap-lık. S. 66 (Kasım 2003): 79-81. Nihayet Arslan, “Fantastik Nedir? “Yeni Bir Tür: 19.yüzyılda Fantastik:”, Nazlı Eray: Bir Okuma Denemesi, Ankara: Phonex, 2008: 5-20.
3) Fantastik edebiyat kuramı Tzvetan Todorov, Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım. Çev. Nedret Tanyolaç Öztokat, İstanbul: Metis, 2004: 30-46, 47-63. Jean-Luc. Steinmetz, “İzlekler,”Fantastik Edebiyat. Çev. Hasan Fehmi Nemli, İstanbul: Dost, 2006: 30-45.
4) Türk Edebiyatında Roman Güzin Dino, Türk Romanının Doğuşu. İstanbul: Cem Yayınları, 1978: 13-15. Robert P. Finn, Türk Romanı (İlk Dönem 1872-1900), Çev. Tomris Uyar, İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1984: 9-16. Zeynep Uysal-Elkatip, “‘Modernleşen’ Türk Edebiyatına Bir Bakış.” Toplum ve Bilim. S. 81 (Yaz 1999): 127-137.
5) Roman Tartışması Hüseyin Rahmi Gürpınar, Ölüler Yaşıyor mu?
6) Roman ve Film Tartışması (Edebiyattan Sinemaya: Drakula İstanbul’da) Ali Rıza Seyfi, Drakula İstanbul’da
7) Roman Tartışması Kerime Nadir, Dehşet Gecesi Kaya Özkaracalar, “Türkiye’de Gotik”, Gotik. İstanbul: L&M Yayınları, 2005: 62-78.
8) Roman Tartışması Süleyman Seyfi Öğün,“Türk Muhafazakârlığının Kültür Kökleri ve Peyami Safa’nın Yanılgısı”. Toplum ve Bilim. S. 74 (Güz 1997): 102-152 David Adams Leeming, Flights: Readings in Magic, Mysticism, Fantasy and Myth. New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., 1974: 3-10. Peyami Safa, Matmazel Noraliya’nın Koltuğu
9) Günümüzde Fantastik (Edebiyattan Sinemaya: Alice Harikalar Diyarında) Eric R. Rabkin, Fantastic Worlds: Myths, Tales and Stories. Toronto ve Melbourne: Oxford University Press, 1979: 3-26.
10) Metin Analizi Rosemary Jackson, Fantasy: The Literature of Subversion. London: Routledge, 2003: 1-10, 61-91, 171-180. Ahmet Hamdi Tanpınar, “Abdullah Efendi’nin Rüyaları”
11) Metin Analizi ve Film Tartışması (Edebiyattan Sinemaya: Şahmaran) Sigmund Freud, Sanat ve Edebiyat. Çev. Emre Kapkın, Ayşe Tekşen Kapkın, İstanbul: Payel Yayınevi, 1999: 325-359. Murathan Mungan, “Şahmeran’ın Bacakları”
12) Roman tartışması W. R. Irwin, The Game of Impossible: A Rhetoric of Fantasy. Urbana: University of Illinois Press, 1976: 3-10, 89-100, 183-197. Nazlı Eray, Aşkı Giyinen Adam
13) Edebiyattan Sinemaya: Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü Bülent Somay, “Freudo Baggins’in Motor Yolculuğu: Bir Psikanaliz Olarak Fantazi Edebiyatı”, Tarihin Bilinçdışı, İstanbul, Metis, 2003: 98-119.
14) Roman tartışması Brian Atterbery, The Fantasy Tradition in American Literature. Bloomington: Indiana University Press, 1980: 1-15. David Adams Leeming, Flights: Readings in Magic, Mysticism, Fantasy and Myth. New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., 1974: 178-196, 258-261. Barış Müstecaplıoğlu, Korkak ve Canavar

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Pelin Aslan tarafından derlenen GEP 1210 kitabı
Hüseyin Rahmi Gürpınar, Ölüler Yaşıyor mu? İstanbul: Atlas Kitabevi, 1975.
Ali Rıza Seyfi, Drakula İstanbul’da, İstanbul: Kamer, 1997.
Kerime Nadir, Dehşet Gecesi, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası, 1958.
Peyami Safa, Matmazel Noraliya’nın Koltuğu.
İstanbul: Ötüken Yayınevi, 1974.
Nazlı Eray, Aşkı Giyinen Adam, İstanbul: Doğan Kitap, 2001.
Barış Müstecaplıoğlu, Korkak ve Canavar, İstanbul: Metis, 2001.
Diğer Kaynaklar: David Sander, Fantastic Literature: A Critical Reader. London: Westport ve Connecticut, 2004.
Rosemary Jackson, Fantasy: The Literature of Subversion. London: Routledge, 2003.
Eric R. Rabkin, The Fantastic in Literature. New Jersey: Princeton University Press, 1977.
Tzvetan Todorov, Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım. Çev. Nedret Tanyolaç Öztokat, İstanbul: Metis, 2004.

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 14 % 10
Ödev 2 % 10
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 2 26
Ödevler 2 3 6
Ara Sınavlar 1 10 10
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 99

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Klasik ve güncel başlıca sosyoloji perspektiflerini öğrenmek ve karşılaştırmak ve bunların hepsini sosyal durumların analizine uygulamak. 3
2) Yerel ve küresel ölçekte, sosyolojik ve antropolojik bilginin kurulmasında temel metodolojik yaklaşımları belirlemek 2
3) Sosyal bilimlerde istatistik alanında edinilmiş, teorik ve uygulamalı bilginin kullanılmasını sağlamak 3
4) Sosyolojiye katkıda bulunacak diğer disiplinlere ait temel bilginin alınması (psikoloji, tarih, siyaset bilimi, iletişim ve edebiyat ) ve bu bilgiyi sosyolojik sürecin analiz edilmesinde kullanabilmek 3
5) Sosyolojik verilerin toplanmasında, yorumlanmasında ve yayınlanmasında bilimsel ve etik prensiplere ilişkin bilgi sahibi olmak, bu prensipleri uygulayabilmek; ve aynı zamanda bu verinin uzmanlar ve ilgili kişilerle etkili iletişim yetenekleri ile nasıl paylaşılacağı becerisini geliştirme 2
6) Kalitatif ve kantitatif analizler için, bilgisayar programlarını kullanarak sosyolojik bilgiyi analiz etme ve yayımlama yeteneği geliştirmek ve bu alandaki yeni gelişmeleri takip etme tutumu geliştirmek 2
7) Kent ve kır sosyolojisi ve demografi; siyaset sosyolojisi; toplumsal cinsiyet sosyolojisi; beden sosyolojisi; görsel sosyoloji; iş sosyolojisi; din sosyolojisi; bilgi sosyolojisi ve suç sosyolojisi ile ilgili teorileri tanımlamak ve bu teoriler hakkında bilgi sahibi olmak 4
8) Felsefi ve tarihi bakış açısına göre sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak nasıl konumlandığı bilgisine sahip olmak 4
9) Türk toplumundaki sosyal konular üzerine farkındalık sahibi olmak, bu konulara eleştirel yaklaşabilmek ve Türk sosyologlarının çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmak ve bu bilgileri aktarabilmek 2
10) Sosyal konular ve küresel sosyal süreçler üzerine farkındalık sahibi olmak ve sosyolojik analizleri kalkınma ve sosyal sorumluluk projelerine uygulamak. 2
11) Bireysel veya takım üyesi olarak, sosyolojinin çeşitli alanları için araştırma sorusu belirleme, araştırma projesi üretme ve tamamlanmış yazılı rapor hazırlama kabiliyetine sahip olmak 2
12) Sosyoloji alanında kazanılmış bilginin lise derecesine aktarabilmek 2