SOSYOLOJİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
SOC4004 Türk Sosyologları Bahar 3 0 3 5

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: English
Dersin Türü: Must Course
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: Hibrit
Dersin Koordinatörü: Doç. Dr. PINAR MELİS YELSALI PARMAKSIZ
Dersi Veren(ler): Doç. Dr. ULAŞ SUNATA ÖZDEMİR
Opsiyonel Program Bileşenleri: "."
Dersin Amacı: Bu ders Türk toplumunda sosyolojik düşüncenin ortaya çıkışının ve alana ilk katkılardan kuram ve araştırmanın şimdi geldiği aşamaya kadar Türkiye’de sosyoloji disiplinin gelişiminin detaylı bir analizini amaçlar.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Sosyologlar için akademik yazmayı hatırlamak
2) Sosyolog olmanın anlamını ayırt etmek
3) Türkiye Cumhuriyeti tarihi içinde sosyolojinin yerini belirlemek
4) Türkiye'de sosyoloji disiplini üstündeki Batı sosyolojik düşüncesinin etkisini belirlemek
5) Doğudaki erken sosyologları belirlemek
6) Tanzimat ve Meşrutiyet dönemlerindeki sosyolojiyi tarif etmek
7) Erken Cumhuriyet tarihindeki sosyolojiyi tartışmak
8) 1940-1950lerde Türkiye'de sosyolojiyi tartışmak
9) 1960-1970lerde Türkiye'de sosyolojiyi tartışmak
10) 1980-1990larda Türkiye'de sosyolojiyi tartışmak
11) 2000-2010larda Türkiye'de sosyolojiyi tartışmak

Dersin İçeriği

Dersin amacı Türk sosyolojisinin mirasını öğrencilere tanıtmaktır. Ders iki bölüme ayrılmıştır. İlk bölümde ders, Türkiye'deki sosyolojik düşüncenin köklerini ve gelişimini, geç Osmanlı dönemine kadar izleyerek araştırmaktadır. Bu bölümde öğrenciler, Türk sosyolojisinin tarihsel aşamalarının yanı sıra sosyolojik düşüncedeki temel yaklaşımlar ve özgüllükler hakkında bilgi edineceklerdir. Ders aynı zamanda öğrencilere büyük Türk sosyologlarının özgün eserlerini tanıtmayı amaçlamaktadır. Dersin ikinci bölümünde, büyük sosyologların her biri orijinal eserlere odaklanarak ayrı ayrı tartışılacaktır. Büyük bir Türk sosyoloğunun çalışmalarını tanıma amacının bir parçası olarak, her öğrencinin bir sunum yapması beklenir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Derse Giriş: Ders programının üstünden geçmek
2) Geç Osmanlıda Sosyal ve Siyasal Düşüncenin Arkaplanı Haftalık okumalar
3) Türkiye'de Sosyolojinin Tarihsel Süreçleri Cumhuriyetin Erken Yılları (1923-1938) Haftalık okumalar
4) Türkiye'de Sosyolojinin Tarihsel Süreçleri: 1940lar-1950ler ve 1960lar-1970ler Haftalık okumalar
5) Türkiye'de Sosyolojinin Tarihsel Süreçleri: 1980ler-1990lar ve 2000ler-2010lar Haftalık okumalar
6) Türk Sosyolojisinde Özel Konular Haftalık okumalar
7) Türk Sosyologları Okumak I: Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Prens Sabahattin Haftalık okumalar ve sunumlar
8) Türk Sosyologları Okumak II: Hilmi Ziya Ülken, Niyazi Berkes, Behice Boran Haftalık okumalar ve sunumlar
9) Türk Sosyologları Okumak III: Cemil Meriç, Nermin Abadan Unat Haftalık okumalar ve sunumlar
10) Türk Sosyologları Okumak IV: İbrahim Yasa, Mübeccel Kıray Haftalık okumalar ve sunumlar
11) Türk Sosyologları Okumak IV: Şerif Mardin, İsmail Beşikçi, Haftalık okumalar ve sunumlar
12) Türk Sosyoloları Okumak V: Çağlar Keyder Nilüfer Göle, Hasan Ünal Nalbantoğlu Haftalık okumalar ve sunumlar
13) Türkiye'de Çağdaş Sosyoloji Haftalık Okumalar ve sunumlar
14) Dersin değerlendirilmesi ve tartışma

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:
Diğer Kaynaklar: Zürcher, E. J. (2000). Young Turks, Ottoman Muslims and Turkish Nationalists: Identity Politics 1908-1938.
İlyasoğlu, A. (1985). Türkiye’de sosyolojinin gelişmesi ve sosyoloji araştırmaları. Cumhuriyet dönemi türkiye ansiklopedisi, 8, 2164-2174.
Toprak, Z. (1988). Türkiye’de Toplumbilimin Doğuşu. Türk Toplumbilimcileri, 2.
Kaya, T. (2008). İçtimaiyat’tan Sosyoloji’ye: İÜEF Sosyoloji Bölümü’nün Tarihine ve Sosyoloji Dergisi’ne Dair. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6.
Erbaş, H. (2017). 2017- Kırılmalar ve Kopuşları ile DTCF Sosyoloji Bölümü Örneğinde Üniversite, Bilim ve Sosyal Bilimler. 1-26.
Coşkun, Ç. (2017). Sociology in Turkey Until 1980. SOCIOLOGY & ANTHROPOLOGY, 17.
Türkeş, M. (1998). The ideology of the Kadro [cadre] movement: a patriotic leftist movement in Turkey. Middle Eastern Studies, 34(4), 92-119.
Kayalı, K., “Türk Sosyolojisinin 80’lerde Yeniden Biçimlenişi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi Yüzyıl Biterken, 15, 1995.
Kasapoğlu, A., Kaya, N. Ç., & Ecevit, M. (2009). The Center-Periphery Relationship between Turkish and Western Sociologies. in Facing an Unequal World Challenges (der. M. Burawoy, M. Chang ve) ISA Publication, 3, 97-117.
Türk Toplumbilimcileri 1, ed. E. Kongar, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1998.
Erbaş, H. (2015). Türkiye’de bedeller ödemiş bir sosyolojik düşünce ustası: Sosyolog Behice Boran. Mülkiye Dergisi, 39(3), 5-58.
Arlı, A. (2008). Türkiye’de sosyolojinin eleştirel kapasitesi: Şerif Mardin üzerine. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6(11), 633-652.

Haftalık okumalar Itslearning'e yüklenecektir.

Weekly reading assignents will be provided on Itslearning.


Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 14 % 10
Ödev 6 % 30
Sunum 1 % 20
Final 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 3 42
Uygulama 15 1 15
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 3 42
Sunum / Seminer 1 10 10
Ara Sınavlar 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 113

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Klasik ve güncel başlıca sosyoloji perspektiflerini öğrenmek ve karşılaştırmak ve bunların hepsini sosyal durumların analizine uygulamak. 4
2) Yerel ve küresel ölçekte, sosyolojik ve antropolojik bilginin kurulmasında temel metodolojik yaklaşımları belirlemek 4
3) Sosyal bilimlerde istatistik alanında edinilmiş, teorik ve uygulamalı bilginin kullanılmasını sağlamak 1
4) Sosyolojiye katkıda bulunacak diğer disiplinlere ait temel bilginin alınması (psikoloji, tarih, siyaset bilimi, iletişim ve edebiyat ) ve bu bilgiyi sosyolojik sürecin analiz edilmesinde kullanabilmek 3
5) Sosyolojik verilerin toplanmasında, yorumlanmasında ve yayınlanmasında bilimsel ve etik prensiplere ilişkin bilgi sahibi olmak, bu prensipleri uygulayabilmek; ve aynı zamanda bu verinin uzmanlar ve ilgili kişilerle etkili iletişim yetenekleri ile nasıl paylaşılacağı becerisini geliştirme 3
6) Kalitatif ve kantitatif analizler için, bilgisayar programlarını kullanarak sosyolojik bilgiyi analiz etme ve yayımlama yeteneği geliştirmek ve bu alandaki yeni gelişmeleri takip etme tutumu geliştirmek 1
7) Kent ve kır sosyolojisi ve demografi; siyaset sosyolojisi; toplumsal cinsiyet sosyolojisi; beden sosyolojisi; görsel sosyoloji; iş sosyolojisi; din sosyolojisi; bilgi sosyolojisi ve suç sosyolojisi ile ilgili teorileri tanımlamak ve bu teoriler hakkında bilgi sahibi olmak 3
8) Felsefi ve tarihi bakış açısına göre sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak nasıl konumlandığı bilgisine sahip olmak 5
9) Türk toplumundaki sosyal konular üzerine farkındalık sahibi olmak, bu konulara eleştirel yaklaşabilmek ve Türk sosyologlarının çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmak ve bu bilgileri aktarabilmek 5
10) Sosyal konular ve küresel sosyal süreçler üzerine farkındalık sahibi olmak ve sosyolojik analizleri kalkınma ve sosyal sorumluluk projelerine uygulamak. 3
11) Bireysel veya takım üyesi olarak, sosyolojinin çeşitli alanları için araştırma sorusu belirleme, araştırma projesi üretme ve tamamlanmış yazılı rapor hazırlama kabiliyetine sahip olmak 3
12) Sosyoloji alanında kazanılmış bilginin lise derecesine aktarabilmek 3