| ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
| INE2012 | İş Etüdü ve Ergonomi | Bahar | 3 | 0 | 3 | 5 |
| Öğretim Dili: | İngilizce |
| Dersin Türü: | Must Course |
| Dersin Seviyesi: | LİSANS |
| Dersin Veriliş Şekli: | Hibrit |
| Dersin Koordinatörü: | Doç. Dr. OĞUZHAN ERDİNÇ |
| Opsiyonel Program Bileşenleri: | Yok |
| Dersin Amacı: | * İş Etüdü ve Ergonomi, Endüstri Mühendisliğinin temel konuları arasında yer alır. "İş süreci" soyut bir kavramdır ve endüstri mühendisleri süreç analizi ve iyileştirme çalışmalarında derste işlenen iş etüdü araçlarını (ör.iş akış şeması, akış diyagramı) kullanırlar. Derste bir sürecin standard zamanını hesaplama yöntemi de öğrenilecektir. * Endüstri mühendislerinin, çalışan sağlığı ve güvenliğini sağlamak için ergonomi risklerini değerlendirmeyi, ve ergonomik bir çalışma ortamı kurmayı bilmeleri gerekir. Derste ergonominin temel konularıyla birlikte, çalışma alanındaki ergonomi risklerini değerlendirme yöntem ve araçları da öğrenilecektir. İnsan-Makine sistemlerinde ergonominin bilişisel boyutu da işlenecektir. * Ders aktif öğrenme uygulamaları ve problem çözüm oturumlarıyla zenginleştirilecektir. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; 1. Metot etüdünün kapsamını ve yaklaşımlarını tarif eder, metot etüdü araçlarıyla bir süreci analiz eder ve iyileştirmeler önerir. 2. Zaman etüdü ve iş örneklemesi yöntemlerini açıklar ve süreçlere uygulayarak standart zaman hesaplar. 3. Fiziksel ergonominin temel prensiplerini açıklar, tasarımda gereken antropometrik ölçüyü ve fiziksel çalışmada gerekli dinlenme süresini hesaplar. 4. Endüstriyel ve ofis ortamlarındaki fiziksel ergonomi risklerini tanımlar, sayısal olarak analiz eder ve iyileştirmeler önerir. 5. İnsanın bilgi işleme sürecini ve bilişsel ergonomi prensiplerinin makine ve bilgisayar sistemlerindeki kullanımını açıklar. |
| Giriş Metot etüdü araç ve yöntemleri İş ölçümü: Zaman etüdü İş ölçümü: iş örneklemesi Ergonomiye giriş Ergonomide insan Antropometri Fiziksel çalışma ve dinlenme sürelerinin hesaplanması Endüstriyel ortamlarda fiziksel ergonomi riskleri ve iyileştirmeler Hızlı Maruziyet Değerlendirme (HMD) yöntemi Yük taşıma için NIOSH Kaldırılabilir Yük Limit (KYL) modeli Bilişsel ergonomi ve insan-makine sistemi İnsan-bilgisayar sistemi ve kullanıcı deneyimi Bilgisayarlı çalışmada ergonomi Ergonomideki innovatif teknolojiler |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Derse genel bakış: Giriş Uygulama saati: Tanışma ve giriş | İzlencenin gözden geçirilmesi |
| 2) | Metot etüdü araç ve yöntemleri | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 3) | Metot etüdü araç ve yöntemleri Aktif Öğrenme Uygulaması (AÖU)-1: İş Akış Şeması | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 4) | İş Ölçümü: Zaman etüdü | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 5) | İş ölçümü: iş örneklemesi AÖU-2: Zaman etüdü | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 6) | Ergonomiye giriş, ergonomide insan | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 7) | Ara sınav | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 8) | Antropometri, fiziksel çalışma ve dinlenme sürelerinin hesaplanması AÖU-3: iki el süreç şeması | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 9) | Fiziksel ergonomi riskleri ve çalışma yerlerinde ergonomik iyileştirmeler | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 10) | Hızlı Maruziyet Değerlendirme (HMD) yöntemi AÖU-4: HMD uygulaması | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 11) | REBA yöntemi ve NIOSH elle yük taşıma işlemleri için Kaldırılabilir yük limiti modeli | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 12) | Endüstri Semineri | |
| 13) | Bilgisayarlı çalışmada ergonomi, Ergonomide innovatif teknolojiler: Exoskeletonlar | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| 14) | Bilişsel ergonomi, human-machine systems, human-computer systems, human-robot interaction | Ders notlarının gözden geçirilmesi |
| Ders Notları / Kitaplar: | *Andris Freivalds, Benjamin Niebel, Niebel’s Methods, Standards, & Work Design, Mcgraw Hill, 13th Ed. (2013) *George Kanatwy, Introduction to Work Study, International Labour Office, Geneva, (1992) *Pamela McCauley Bush, Ergonomics: Foundational Principles, Applications, and Technologies, CRC Press, (2012) |
| Diğer Kaynaklar: | *Ders sunumları *Bilimsel makaleler, araştırma raporları - Al-Saleh K. 2011 “Productivity improvement of a motor vehicle inspection station using motion and time study techniques”, JKSU – Engineering Sciences, 23, 33-41. - Ammenwerth & Spötl, 2009, “The time needed for clinical documentation versus direct patient care”, Methods Inf Med, 48, 84-91 - Koltan. A. 2009 “An ergonomics approach model to prevention of occupational musculoskeletal injuries”, JOSE, 15, 1, 113-124 - Workplace Safety and Health Council -Singapore, 2014, Workplace Safety and Health Guidelines. - Quick Exposure Reference Guidelines, HSE |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Laboratuar | 4 | % 20 |
| Seminer | 1 | % 5 |
| Ara Sınavlar | 1 | % 35 |
| Final | 1 | % 40 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 |
| Uygulama | 4 | 2 | 8 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 2 | 28 |
| Ara Sınavlar | 1 | 35 | 35 |
| Final | 1 | 40 | 40 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Matematik, fen bilimleri ve Endüstri mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi. | 4 |
| 2) | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | |
| 3) | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında ve istenen gereksinimleri karşılayacak biçimde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | |
| 4) | Endüstri Mühendisliğinde karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir biçimde kullanma becerisi. | |
| 5) | Endüstri Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | |
| 6) | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışma becerisi; bireysel çalışma becerisi. | 4 |
| 7) | İngilizce ve Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | |
| 8) | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme ve bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleyerek kendini sürekli yenileme becerisi. | |
| 9) | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | 4 |
| 10) | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | |
| 11) | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | 5 |
| 12) | Etkin ve verimli yönetme becerisi. | 5 |