| TIP | |||||
| Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
| Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
| MED2061 | Küresel Sağlık ve Sağlıkta Hakkaniyet | Bahar | 2 | 2 | 3 | 5 |
| Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir. |
| Öğretim Dili: | English |
| Dersin Türü: | Departmental Elective |
| Dersin Seviyesi: | LİSANS |
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü: | Doç. Dr. TİMUÇİN AVŞAR |
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı, öğrencilerin sağlık konularına küresel bir bakış açısı ile yaklaşmalarını sağlamak, küresel sağlık sorunları ile ilgili farkındalıklarını arttırmak ve sağlıkta hakkaniyetin yerel, bölgesel ve küresel düzeyde nasıl sağlanabileceği ile ilgili bilgi kazanmalarını sağlamaktır. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Bu dersin sonunda öğrenciler, 1) Küresel sağlık sorunlarının, dünyadaki toplulukların fiziksel, ruhsal ve sosyal sağlıklarına etkilerini sayabilir. 2) Küresel sağlık, sağlıkta hakkaniyet, küresel sağlık diplomasisi, sosyal tıp, sağlığın sosyal belirleyicileri, evrensel sağlık kapsayıcılığı, sürdürülebilir kalkınma, iklim adaleti, Tek Sağlık, gezegen sağlığı ve Tüm Politikalarda Sağlık gibi kavramları açıklayabilir. 3) Savunmasız veya dezavantajlı nüfus gruplarını tanımlayarak, tüm toplum ve hedef grup yaklaşımlarını açıklayabilir. 4) Sağlıkta hakkaniyetin sağlanması için toplum katılımının ve toplumların güçlendirilmesinin yararlarını tartışabilir. 5) Küresel sağlık ve sağlıkta hakkaniyet konularında literatür tarama, seminer hazırlama ve sunma konusunda pratik beceriler kazanır. 6) Takım çalışması içinde küresel sağlık proje önerileri hazırlama ve sunma konusunda pratik beceriler kazanır. |
| "Bu ders, kentleşme, iklim değişikliği, çatışmalar, zorunlu göç ve diğer küresel sorunların, dünyadaki toplulukların fiziksel, ruhsal, ve sosyal sağlığına etkisini ve sağlıkta derinleşen eşitsizlikleri ele almaktadır. Dersi alan öğrencilerin sosyal tıp perspektifinden ve küresel bir lens ile sağlığın sosyal belirleyicileri, savunmasız nüfus grupları ve yerel, bölgesel ve küresel politika ve uygulamaların nasıl entegre edilebileceği konusunda bilgi sahibi olması amaçlanmaktadır. Öğrenciler aynı zamanda BM sistemi, başlıca küresel sağlık ve sürdürülebilir kalkınma girişimleri ve ""Herkese Sağlık"" 'için uluslararası işbirliği ve küresel sağlık diplomasisinin oynadığı rollere aşina olacaklardır. Öğrencilerin, interaktif eğitim ve öğrenme yöntemleri ile Dünya Sağlık Örgütü'nün ""Tüm Politikalarda Sağlık"" yaklaşımının yanısıra “Tek Sağlık” and “Gezegen Sağlığı” kavramlarını öğrenmeleri bir diğer hedeftir. Öğrenciler ayrıca küresel sağlık hakkaniyeti için evrensel sağlık kapsayıcılığı, sağlığın geliştirilmesi ve toplum katılımı ilkelerine de aşina olacaktır. Derste ısınma oyunları, beyin fırtınası, simülasyon, oyunlaştırma, öğrenci semineri, küçük grup çalışması, genel grup tartışması, davetli konuşmacı ve proje tasarımı gibi interaktif eğitim ve öğrenme yöntemlerinin bir kombinasyonu kullanılacaktır. Öğrenciler küçük grup çalışmaları ile sağlıkta hakkaniyeti sağlamaya ve kimseyi geride bırakmamaya yönelik küresel sağlık projeleri tasarlayacaklardır. Dersin önemli hedeflerinden biri, öğrencilerin tüm toplum ve hedef grup yaklaşımlarını ayırt edebilme, savunmasız grupların sağlık hakları ile ilgili savunuculuk yapabilme ve sağlıkta hakkaniyet için toplum katılımlı ve sektörlerarası yaklaşımları kullanabilme konusunda bilgi ve becerisini arttırmaktadır. " |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Küresel sağlık alanında temel kavramlar ve yaklaşımlar | |
| 2) | Başlıca küresel sağlık sorunları | |
| 3) | "Sağlıkta hakkaniyet ve ilgili kavramlar (Evrensel sağlık kapsayıcılığı, Herkes için sağlık, vd.) " | |
| 4) | Sosyal Tıp ve Sağlığın Sosyal Belirleyicileri konularına giriş | |
| 5) | Savunmasız ve dezavantajlı nüfus grupları / Sağlıkta tüm toplum ve hedef grup yaklaşımları | |
| 6) | Proje döngüsü / Küresel sağlık projeleri nasıl tasarlanır? | |
| 7) | Sağlık hizmetlerine toplum katılımı ve toplumların güçlendirilmesi | |
| 8) | BM Sistemi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve Tüm Politikalarda Sağlık Yaklaşımı | |
| 9) | Başlıca küresel sağlık ve sürdürülebilir kalkınma girişimleri: Sağlıkta savunuculuğun önemi | |
| 10) | Öğrenci çalışma gruplarının proje fikirlerini sunması | |
| 11) | Küresel sağlık diplomasisi ve uluslararası işbirliğinin rolü | |
| 12) | Küresel sağlık konularında öğrenci seminerlerinin sunumu | |
| 13) | Tek Sağlık ve Gezegen Sağlığı | |
| 14) | Küresel düşün, yerel hareket et: Yerel, bölgesel ve küresel sağlık politika ve uygulamaları nasıl entegre edilebilir? |
| Ders Notları / Kitaplar: | "1) WHO. (2008). Closing the gap in a generation: Health equity through action on the social determinants of health. Geneva: World Health Organization. (Recommended) 2) Watts, N., Amann, M., Ayeb-Karlsson, S., Belesova, K., Bouley, T., Boykoff, et al. (2018). The Lancet Countdown on health and climate change: from 25 years of inaction to a global transformation for public health. The Lancet (London, England), 391(10120), 581–630. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(17)32464-9 (Recommended). 3) Health Promotion Theory. L. Cragg, M. Davies, W. Macdowall (Eds). Second Edition. Open University Press, 2013. 4) Health Promotion Practice. W. Macdowall, C. Bonell, M. Davies (Eds). Open Communications, 2004. 5) Maxcy-Rosenau-Last Public Health & Preventive Medicine, 14 th Ed., Robert B.Wallace (Ed.), Appleton & Lange A Simon & Schuster Company, Stamford, Connecticut, 1998. 6) CDC Global Health, 2023, Accessed from http://www.cdc.gov/globalhealth/index.html 7) Global Health Atlas (WHO), 2023, Accessed from http://apps.eho.int/globalatlas/ 8)Global Health Observatory (WHO), Accessed from http://www.who.int/gho/en/" |
| Diğer Kaynaklar: | "1) Holtz, T. H., Holmes, S. M., Stonington, S., & Eisenberg, L. (2006). Health is still social: contemporary examples in the age of the genome. PLoS Medicine, 3(10), e419. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.0030419 (Required) 2) WHO. (1986). The Ottawa Charter for Health Promotion, https://www.who.int/teams/health-promotion/enhanced-wellbeing/first-global-conference (Required) 3) Rose G. (2001). Sick individuals and sick populations. International Journal of Epidemiology, 30(3), 427–434. https://doi.org/10.1093/ije/30.3.427 (Required) 4) Zakus, J. D., & Lysack, C. L. (1998). Revisiting community participation. Health Policy and Planning, 13(1), 1–12. https://doi.org/10.1093/heapol/13.1.1 (Required) 5) Heijnders, M., van der Meij, S. (2006). The fight against stigma: An overview of stigma reduction strategies and interventions. Psychology, Health and Medicine, 11: 353-363 (Recommended) 6) Levy, B. S., & Patz, J. A. (2015). Climate Change, Human Rights, and Social Justice. Annals of Global Health, 81(3), 310–322. https://doi.org/10.1016/j.aogh.2015.08.008 (Required) 7) McMichael, C., Barnett, J., & McMichael, A. J. (2012). An ill wind? Climate change, migration, and health. Environmental Health Perspectives, 120(5), 646–654. https://doi.org/10.1289/ehp.1104375 (Required) 8) Sustainable Development Goals (UN Development Programme), Accessed from http://www.undp.org/content/undp/en/home/sdgoverview/post-2015-development-agenda.html" |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ödev | 4 | % 25 |
| Sunum | 1 | % 10 |
| Seminer | 1 | % 25 |
| Final | 1 | % 40 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 60 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 40 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 |
| Uygulama | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 1 | 14 |
| Sunum / Seminer | 1 | 12 | 12 |
| Ödevler | 4 | 4 | 16 |
| Final | 1 | 27 | 27 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Temel ve klinik tıp bilimlerinden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edindiği bilgi, beceri ve tutumları bütünleştirerek sağlık hizmeti sunumunda kullanır. | 5 |
| 2) | Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir. | 5 |
| 3) | Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler. | 5 |
| 4) | Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde gerekli çalışmaları yapar. | 5 |
| 5) | Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir. | |
| 6) | Sağlık hizmet sunumunda, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde güvenli, akılcı ve etkin yaklaşım gösterir. | 2 |
| 7) | Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, girişimsel ve/veya girişimsel olmayan uygulamaları hasta için güvenli ve etkin bir biçimde gerçekleştirir. | 2 |
| 8) | Hasta ve çalışan sağlığını ve güvenliğini göz önünde bulundurarak sağlık hizmeti sunar. | 2 |
| 9) | Sağlık hizmet sunumunda, sağlığa etki eden gerek bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, gerekse de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur. | 1 |
| 10) | Mesleğini yürütürken iyi hekimlik uygulamalarını dikkate alır. | 2 |
| 11) | Mesleğinin gerektirdiği etik ilkeler ile hak ve yasal sorumluluklar çerçevesinde görev ve yükümlülükleri yerine getirir. | |
| 12) | Hastanın bütünlüğünü dikkate alarak, yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlar gösterir. | 2 |
| 13) | Mesleki uygulamalarındaki performansını, duygularını ve bilişsel özelliklerini de göz önünde bulundurarak değerlendirir. | 2 |
| 14) | Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur. | 1 |
| 15) | Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile işbirliği içinde planlayabilir ve yürütebilir. | 2 |
| 16) | Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur. | 2 |
| 17) | Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar. | 2 |
| 18) | Hizmet sunumu sırasında sağlık ekibi içinde örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar. | 2 |
| 19) | Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, değerlendirme süreçlerinde kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır. | |
| 20) | Birlikte hizmet sunduğu sağlık ekibi içinde, olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenir. | |
| 21) | Sağlık ekibi içindeki sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkındadır ve buna uygun davranışlar gösterir. | |
| 22) | Mesleki uygulamalarında meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır. | |
| 23) | Hasta,hasta yakınları,sağlık çalışanları diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar. | |
| 24) | Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyo kültürel özelliklere sahip birey ve gruplar ile etkili iletişim kurar. | |
| 25) | Tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir. | |
| 26) | Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar, uygular ve elde ettiği sonuçları ve/veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır. | |
| 27) | Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır ve eleştirel değerlendirir. | |
| 28) | Klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular. | |
| 29) | Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır. | |
| 30) | Bireysel çalışma süreçleri ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir. | |
| 31) | Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir. | |
| 32) | Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler |