| SİNEMA VE TELEVİZYON | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
| FTV2914 | Film Kuramları | Bahar | 3 | 0 | 3 | 5 |
| Öğretim Dili: | English |
| Dersin Türü: | Must Course |
| Dersin Seviyesi: | LİSANS |
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. NİLAY ULUSOY |
| Dersi Veren(ler): |
Prof. Dr. NİLAY ULUSOY |
| Dersin Amacı: | Film Theory dersi, 1890’lardan günümüze kadar uzanan sinema tarihini ve eleştirel çerçevesini kapsar. Öğrenciler, film teorisi ile birlikte Amerikan, Avrupa ve dünya sinemalarından geniş bir yelpazeye yayılan filmlerle tanışacaktır. Ders kapsamında çeşitli ulusal sinemalar, ulusötesi sinemalar, klasik ve çağdaş Hollywood sineması ile tür çalışmaları gibi konular ele alınabilir. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; 1.Öğrenciler, klasik film teorilerini tanımlayarak sinema çalışmalarındaki temel kuramsal yaklaşımları analiz edebilir. 2 Öğrenciler, film teorileri çerçevesinde anlatı yapıları, görsel dil ve estetik yaklaşımları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilir. 3 Öğrenciler, sinema tarihindeki önemli film kuramcılarını ve onların sinema sanatına katkılarını karşılaştırmalı olarak inceleyebilir. 4 Öğrenciler, farklı film teorileri ışığında sinema toplumsal cinsiyet, temsil ve seyirci ilişkisini tartışabilir. 5 Öğrenciler, film analizi yaparken teorik çerçeveleri kullanarak akademik yazım becerilerini geliştirebilir. |
| Film Theory dersi, 1890’lardan günümüze kadar uzanan sinema tarihini ve eleştirel çerçevesini kapsar. Öğrenciler, film teorisi ile birlikte Amerikan, Avrupa ve dünya sinemalarından geniş bir yelpazeye yayılan yapımlarla tanışacaktır. Ders kapsamında çeşitli ulusal sinemalar, ulusötesi sinemalar, klasik ve çağdaş Hollywood sineması, tür çalışmaları gibi konular ele alınabilir. Ders İçeriği ve Teorik Çerçeve Her hafta belirli bir dönem veya teorik çerçeve, dersler ve sunumlar aracılığıyla incelenecektir. Klasik Hollywood, Avrupa sanat sineması ve çağdaş sinema gibi konular, ilgili film teorileri ile birlikte analiz edilecektir. Psikanaliz, formalist film teorisi, feminist film teorisi, auteur kuramı ve diğer önemli film teorileri, seçili film örnekleri üzerinden tanıtılacak ve tartışılacaktır. Bu derste, haftalık dersler, sunumlar ve interaktif tartışmalarla film teorileri ve sinema tarihi ele alınırken, öğrenci başarısı yazılı sınavlar, film analizi ödevleri ve katılımcı tartışmalar ile objektif olarak değerlendirilmektedir. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Derse giriş Hareketli resim nedir? | |
| 2) | 19. yüzyıl Fotoğraf ve Sinemanın icadı cazibe sineması sinema anlatısının temelleri | Movies Began izlenilecek |
| 3) | Sinema bir sanat mıdır? Rudolf Arnheim Bela Balazs Bertol Brecht-Lucaks | |
| 4) | M (1931) – Fritz Lang İlgili Teoriler: Alman Dışavurumculuğu, Tür Teorisi, Psikanaliz Neden? M, sessiz ve sesli sinema arasındaki geçişi sağlayan önemli bir filmdir. Dışavurumcu görselleri, suçlu psikolojisini ele alışı ve film noir estetiğinin erken örneklerini içermesiyle öne çıkar. Quiz | |
| 5) | Formalist film analizi, bir filmin sinematografi, kurgu, mizansen ve ses gibi görsel ve stilistik öğelerinin anlamına ve etkisine nasıl katkıda bulunduğunu inceler. Sosyal, politik veya tarihsel bağlamdan ziyade filmin sanatsal yapısına odaklanarak, yönetmenin izleyici deneyimini nasıl şekillendirdiğini vurgular. Montaj, renk kompozisyonu ve kadraj gibi teknikler analiz edilerek duyguların, sembolizmin ve anlatı yapısının nasıl oluşturulduğu incelenir. Bu yaklaşım, sinemayı bağımsız bir sanat formu olarak ele alır ve anlamın dış gerçeklikten ziyade biçimsel unsurların etkileşimiyle ortaya çıktığını savunur. | 3. Hafta izlenen film analiz edilecektir. |
| 6) | Film Gösterimi Marnie (1964) – Film Künyesi Yönetmen: Alfred Hitchcock Oyuncular: Tippi Hedren, Sean Connery, Diane Baker Tür: Psikolojik Gerilim, Dram Süre: 130 dakika Neden Psikanalitik Film Teorisi ile İncelenebilir? Marnie, travma, bastırılmış anılar ve cinsel kimlik gibi psikanalitik temaları ele alarak, karakterin psikolojik sorunlarını ve geçmiş deneyimlerinin onun davranışları üzerindeki etkisini derinlemesine inceler. Quiz | |
| 7) | Psikanalitik film teorisi, Freud ve Lacan’ın psikanaliz kavramlarını kullanarak filmlerin bilinçdışı arzuları, kimliği ve izleyiciyle etkileşimini nasıl şekillendirdiğini analiz eder. Bakış (erkek bakışı ve gözetleme), bastırma ve bilinçdışı gibi temaları ele alarak, sinematik tekniklerin duygular ve algı üzerindeki etkisini inceler. Bu teori, filmlerin izleyicinin bilinçdışını bir ayna gibi yansıttığını ve toplumsal ile psikolojik yapıları pekiştirdiğini veya sorguladığını öne sürer. | |
| 8) | The Piano (1993) – Film Künyesi Yönetmen: Jane Campion Senaryo: Jane Campion Oyuncular: Holly Hunter, Harvey Keitel, Sam Neill, Anna Paquin Tür: Drama, Romantik Süre: 121 dakika Neden Feminist Film Teorisi ile İncelenebilir? The Piano, ataerkil güç yapıları, kadın özneleşmesi ve erkek bakışı gibi kavramları sorgulayarak, erkek egemen bir toplumda bir kadının özerklik, kendini ifade etme ve arzusu için verdiği mücadeleyi ele alır. Quiz | |
| 9) | Feminist film teorisi, sinemanın toplumsal cinsiyet rollerini nasıl inşa ettiğini ve temsil ettiğini inceleyerek, erkek bakışı, kadınların nesneleştirilmesi ve kadın öznenin yokluğu gibi konulara eleştirel bir yaklaşım getirir. Geleneksel ataerkil anlatıları sorgular ve kadın karakterleri güçlendiren, alternatif bakış açılarını savunarak sinemada kadın temsiline yeni perspektifler kazandırmayı amaçlar. | |
| 10) | Rear Window (1954) – Film Künyesi Yönetmen: Alfred Hitchcock Senaryo: John Michael Hayes (Cornell Woolrich’in kısa öyküsünden uyarlanmıştır) Oyuncular: James Stewart, Grace Kelly, Thelma Ritter, Raymond Burr Tür: Gerilim, Gizem Süre: 112 dakika Neden Auteur Teorisi ile İncelenebilir? Rear Window, Hitchcock’un gerilim yaratma teknikleri, bakış (gaze) kullanımı, voyerizm teması ve ustaca kurgu anlayışı gibi imzası haline gelen sinematik öğeleri barındırarak, onun auteur (yaratıcı yönetmen) olarak sinemadaki ayırt edici tarzını ortaya koyar. Quiz | |
| 11) | Auteur teorisi, bir yönetmenin film üzerindeki en önemli yaratıcı güç olduğunu ve edebiyattaki bir yazar gibi, kişisel tarzı, temaları ve görsel teknikleriyle kendine özgü bir sanatsal imza oluşturduğunu savunur. Bu teori, stüdyo sistemi gibi kısıtlamalar içinde bile bazı yönetmenlerin filmlerine tekrarlayan motifler, anlatı yapıları ve sinematik teknikler aracılığıyla tanınabilir bir damga vurduğunu öne sürer. | |
| 12) | Pulp Fiction (1994) – Film Künyesi Yönetmen: Quentin Tarantino Senaryo: Quentin Tarantino, Roger Avary Oyuncular: John Travolta, Uma Thurman, Samuel L. Jackson, Bruce Willis Tür: Suç, Dram, Kara Mizah Süre: 154 dakika Neden Postmodern Film Teorisi ile İncelenebilir? Pulp Fiction, düzensiz (nonlinear) anlatı yapısı, pop kültür referansları, türler arası geçişler, ironi ve kendine göndermede bulunan diyalogları ile postmodern sinemanın önemli bir örneğidir ve geleneksel anlatı kurallarını kasıtlı olarak yıkar. Quiz | |
| 13) | Postmodern film teorisi, geleneksel anlatı yapılarına meydan okur ve nonlineer (düzensiz) hikâye anlatımı, metinlerarasılık, kendine gönderme ve türler arası geçiş gibi unsurları kullanarak parçalı ve çoğu zaman ironik bir sinema deneyimi yaratır. Bu teori, filmlerde nesnel gerçeklik kavramını sorgular ve parodi, pastiş ve pop kültür referansları aracılığıyla kurgu ile gerçeklik arasındaki sınırlar | |
| 14) | Genel değerlendirme |
| Ders Notları / Kitaplar: | |
| Diğer Kaynaklar: | 1. Bordwell, David. Film Art an Introduction, McGraw Hill, 2003. 2. Film Theory An Introduction through the Senses Thomas Elsaesser, Malte Hagener, Taylor and Francis 2005 |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Devam | 14 | % 3 |
| Küçük Sınavlar | 3 | % 10 |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 47 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 53 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 47 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Süre (Saat) | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 11 | 5 | 55 |
| Ödevler | 2 | 10 | 20 |
| Ara Sınavlar | 1 | 4 | 4 |
| Final | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Dünyayı ve toplumu anlamaya yönelik sosyal bilimlerin ve güzel sanatların kuramsal ve analitik temel kavramlarına ve yöntemlerine aşina olmak | 5 |
| 2) | Farklı medyalara ve sanat dallarına ilişkin temel bilgilere hâkim | 5 |
| 3) | Sesli-hareketli görüntü mecralarında dünyada ve Türkiye’deki tarihsel birikime ve yeni gelişmelere hâkim | 2 |
| 4) | Dünyada ve Türkiye’deki sesli-hareketli görüntü diline ve estetiğine hâkim | 3 |
| 5) | Kurmaca olan ve olmayan bir sesli hareketli görüntü ürününde kullanılabilecek bir anlatı oluşturabilen | 2 |
| 6) | Çekime hazır bir senaryo yazabilen | |
| 7) | Mevcut bir senaryoyu photoboardlaştırıp, kamera, ışık ve diğer gerekli teçhizatı kullanarak çekimini gerçekleştirebilen | 2 |
| 8) | Çekilmiş görüntüleri dijital ortama aktararak kurgulayabilen ve diğer post-prodüksiyon işlemlerini yapabilen | 3 |
| 9) | Belgesel nitelikli bir sesli-hareketli görüntü ürününü ön hazırlık, çekim, kurgu ve post-prodüksiyon aşamalarıyla birlikte hazırlayabilen | |
| 10) | Televizyon ve radyo mecralarına özgü sesli-hareketli görüntü ürünlerini ön hazırlık, çekim, kurgu ve post-prodüksiyon aşamalarıyla birlikte hazırlayabilen | 3 |
| 11) | Bir sesli-hareketli görüntü ürününü görsel-işitsel dili ve anlatısı açısından anlamlandırabilecek, eleştirel yaklaşabilecek ve bu yaklaşımlarını yazılı olarak ifade edebilecek kültürel ve kuramsal analitik donanıma sahip | 3 |
| 12) | Etik ve toplumsal sorumluluk duygusuna sahip | 5 |