| SOSYOLOJİ | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu | Ders Adı | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
| GEP0514 | Osmanlı Kültür Tarihi | Güz | 3 | 0 | 3 | 5 |
| Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir. |
| Öğretim Dili: | İngilizce |
| Dersin Türü: | GE-Elective |
| Dersin Seviyesi: | LİSANS |
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze |
| Dersin Koordinatörü: | Dr. BURCU ALARSLAN ULUDAŞ |
| Dersi Veren(ler): |
Prof. Dr. NEJDET ÖZTÜRK |
| Opsiyonel Program Bileşenleri: | Yok |
| Dersin Amacı: | 14. yüzyılın başlarında, Söğüt-Eskişehir-Bilecik yöresinde ortaya çıkan Osmanlı Beyliği’nin beylikten devlete, devletten imparatorluğa yükselişinin maddi ve manevi dinamikleri, Osmanlı devlet düzeninin işleyişi, hukuki yapı, diplomasi, sosyal hayatın nasıl şekillendiği; inanış motifleri, gündelik hayat; ilim ve kültür faaliyetleri ile düşünce hayatını kavratmak bu dersin temel amacını oluşturur. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; |
| Yıl içi (ara sınav) : %50 (Ara sınav sonuçları haftasında ilan edilir. Sınavlar klasik olup altı yedi sorudan dördü veya beşinin cevabı istenir.) Yıl sonu (final) : %50 DEVAM : %70 zorunludur. İLETİŞİM (e-mail) : nozturk@marmara.edu.tr |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | a) Anadolu’ya Oğuz Göçleri. b) 13. Yüzyıl Anadolu’sunda Siyasi, İktisadi ve Etnik Durum. c) Osmanlı Beyliği’nin ortaya çıkışı. | |
| 2) | Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunda etkili olan avantajlar (maddi-manevi dinamikler). | |
| 3) | Osmanlı İdare Mekanizması. a) Saltanat Kurumu. b) Vezaret Makamı. c) Meşveret (Osman Gazi-Orhan Gazi-Murad Gazi-Yıldırım Bayezid örnekleriyle). | |
| 4) | a) Adalet, insaf, hoşgörü, musamaha, istimâlet kavramları. Hoşgörü ve tolerans’ın kullanımı. b) Alperen ve Gazi Olabilmenin Şartları. | |
| 5) | c) Osman Gazi Kanunu. d) Pencik Kanunu. e) Osmanlı Hukuku (şer’i ve örfi hukuk) ve işleyişi. f) Kadıların Görevleri. | |
| 6) | g) Cezalar (hapis, bedenî cezalar, sürgün, ölüm cezaları vb.). h) Rüşvet. | |
| 7) | ı) Kardeş Katli Meselesi (tartışma). i) Osmanlı Diplomasisi (ilk iki asır) ve Elçilik Kurumu. | |
| 8) | ARA SINAV | |
| 9) | Düğünler (Sünnet ve Evlilik Düğünleri. Hediyeleşme). | |
| 10) | Şenlikler ve Görsel Sanatlar (1582 Sünnet Düğünü). | |
| 11) | İnanışlar ve İnanç Motifleri; Efsaneler. | |
| 12) | Yabancı Seyyahların Gözüyle Osmanlı’da Gündelik Hayat (16 ve 17. yüzyıllar). | |
| 13) | Osmanlı İlim ve Kültür Hayatına Genel Bir Bakış. | |
| 14) | Kâtip Çelebi ve Koçi Bey’in ıslahatçı düşünceleri. |
| Ders Notları / Kitaplar: | Hans Dernschwam, İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü, çev. Yaşar Önen, Mersin 1992. Joseph de Tournefort, Tournefort Seyahatnamesi, I, ed. Stefanos Yerasimos, İstanbul 2005. M. Fuad Köprülü, Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu, 2. baskı Ankara 1972. Metin And, Osmanlı Şenliklerinde Türk Sanatları, Ankara 1982. Necdet Öztürk, 14-15. Asır Osmanlı Kültür Tarihi, Devlet Düzeni-Sosyal Hayat, İstanbul 2014. |
| Diğer Kaynaklar: | Osmanlı’da Adalet ve Hoşgörü Kavramları”, Boztepe, sayı 1 (Sakarya/Ekim-2002), s. 7-8; Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Etkili Olan Maddî ve Manevî Dinamikler”, Boztepe, sayı 2 (Ocak-2003), s. 7-8. “Osmanlılarda Hukuk Sistemi ve Uygulanışı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 4 (1999), s. 43-53. Osmanlılarda Hapis Olayları (1300-1512)-Türkçe Kroniklere Göre -”, Hapishane Kitabı, edl. Emine Gürsoy Naskali-Hilal Oytun Altun, İstanbul 2005, s. 101-129. “Fatih Sultan Mehmed’in Çok Tartışılan Kararı: Kardeş Katli Meselesi”, Boztepe, sayı 3, Nisan 2003, s. 5-6. “Osmanlı Devleti’nde Bazı Kamu Görevlilerinin Hapisle Cezalandırılmalarına İlişkin İlk Bilgiler (1300-1453)”, Sosyal Siyaset Konferansları, Prof. Dr. Turan Yazgan’a Armağan Özel Sayısı, İ.Ü. İktisat Fakültesi yayını, İstanbul 2005, 899-909. “Osmanlıda İdamlar (1299-1500)”, İğdiş, Sünnet, Bedene Şiddet Kitabı, edl. Emine Gürsoy Naskali-Aylin Koç, İstanbul 2009, s. 5-22. “Alp-erenlerden Anadolu ve Rumeli Gazilerine”, Türk Dünyası Tarih Dergisi (TDTD), sayı 194 (Şubat-2003), s. 58-59. “Osmanlı İlim ve Kültür Hayatındaki Önemli Gelişmeler (1421-1512)”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi (TKİD), II (2000), 49-70. “Fatih Sultan Mehmed Devri İlim ve Kültür Hayatına Genel Bir Bakış”, TDTD, sayı 210 (Haziran-2004), 36-43. İmparatorluk Tarihinin Kalemli Muhafızları Osmanlı Tarihçileri Ahmedî’den Ahmed Refik’e-, Bilge Kültür Sanat, İstanbul 2015, 357 s. + Ekler (Osmanlı Türkçesi Örnek Metinleri: s. 361-448). Robert Mantran, 17. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul, I, çev. Mehmet Ali Kılıçbay-Enver Özcan, Ankara 1990. |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Toplam | % | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 0 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % | |
| Toplam | % | |
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Klasik ve güncel başlıca sosyoloji perspektiflerini öğrenmek ve karşılaştırmak ve bunların hepsini sosyal durumların analizine uygulamak. | 3 |
| 2) | Yerel ve küresel ölçekte, sosyolojik ve antropolojik bilginin kurulmasında temel metodolojik yaklaşımları belirlemek | 2 |
| 3) | Sosyal bilimlerde istatistik alanında edinilmiş, teorik ve uygulamalı bilginin kullanılmasını sağlamak | 3 |
| 4) | Sosyolojiye katkıda bulunacak diğer disiplinlere ait temel bilginin alınması (psikoloji, tarih, siyaset bilimi, iletişim ve edebiyat ) ve bu bilgiyi sosyolojik sürecin analiz edilmesinde kullanabilmek | 3 |
| 5) | Sosyolojik verilerin toplanmasında, yorumlanmasında ve yayınlanmasında bilimsel ve etik prensiplere ilişkin bilgi sahibi olmak, bu prensipleri uygulayabilmek; ve aynı zamanda bu verinin uzmanlar ve ilgili kişilerle etkili iletişim yetenekleri ile nasıl paylaşılacağı becerisini geliştirme | 2 |
| 6) | Kalitatif ve kantitatif analizler için, bilgisayar programlarını kullanarak sosyolojik bilgiyi analiz etme ve yayımlama yeteneği geliştirmek ve bu alandaki yeni gelişmeleri takip etme tutumu geliştirmek | 2 |
| 7) | Kent ve kır sosyolojisi ve demografi; siyaset sosyolojisi; toplumsal cinsiyet sosyolojisi; beden sosyolojisi; görsel sosyoloji; iş sosyolojisi; din sosyolojisi; bilgi sosyolojisi ve suç sosyolojisi ile ilgili teorileri tanımlamak ve bu teoriler hakkında bilgi sahibi olmak | 4 |
| 8) | Felsefi ve tarihi bakış açısına göre sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak nasıl konumlandığı bilgisine sahip olmak | 4 |
| 9) | Türk toplumundaki sosyal konular üzerine farkındalık sahibi olmak, bu konulara eleştirel yaklaşabilmek ve Türk sosyologlarının çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmak ve bu bilgileri aktarabilmek | 2 |
| 10) | Sosyal konular ve küresel sosyal süreçler üzerine farkındalık sahibi olmak ve sosyolojik analizleri kalkınma ve sosyal sorumluluk projelerine uygulamak. | 2 |
| 11) | Bireysel veya takım üyesi olarak, sosyolojinin çeşitli alanları için araştırma sorusu belirleme, araştırma projesi üretme ve tamamlanmış yazılı rapor hazırlama kabiliyetine sahip olmak | 2 |
| 12) | Sosyoloji alanında kazanılmış bilginin lise derecesine aktarabilmek | 2 |