PSİKOLOJİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
GEP1702 Eleştirel Düşünce ve Edebiyat Eleştirisi Güz 3 0 3 4
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: Turkish
Dersin Türü: GE-Elective
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Dr. BURCU ALARSLAN ULUDAŞ
Opsiyonel Program Bileşenleri: Yok
Dersin Amacı: Bu ders, Aristo’nun Poetika’sından Romantiklere kadar başlıca edebiyat eleştirisi yaklaşımlarını tanıtmayı amaçlar. “Edebiyat nedir, nasıl üretilir, nasıl anlaşılır ve amacı nedir?” benzeri sorular yardımıyla öğrencilerin edebiyat eleştirisi konusunda bilgi sahibi olmasını hedefler. Bu derste öğrencilere, edebiyatın insana sadece okuma hazzı yaşatmakla kalmayıp, aynı zamanda, gerçeklik hakkında eleştirel bir bilgilenme süreci de yaşattığı kavratılarak, hem kendi gerçeklikleri hem de yaşadıkları dünyanın gerçekliği hakkında edebiyat aracılığıyla eleştirel bir bilgilenme sürecine girmeleri amaçlanmaktadır.


Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1. İnsanın gerçeklikle ilişki kurma biçimleri hakkında bilgileneceksiniz.
2. İnsanın gerçeklikle kurduğu ilişkinin dinamik biçimi olarak “eleştirel düşünce” ile tanışacaksınız.
3. İnsanın tarihinde ve bugününde eleştirel düşüncenin önemini kavrayacaksınız.
4. Edebiyatın da insanın gerçeklikle bir ilişki kurma tarzı olduğunu öğreneceksiniz.
5. Edebiyatın klasikleri aracılığıyla hem kendileri hem de yaşadıkları dünya üzerine eleştirel gözlem yapabilme yeteneğine kavuşacaksınız.
6. Edebiyat eleştirisi terminolojisi hakkında bilgi sahibi olmak;
7. Farklı açılardan bakabilmenin değerini anlamak ve yapıcı eleştiride ulunma konusunda yeterlik kazanmak;

Dersin İçeriği

Edebiyat Eleştirisi ve Antik Dönem
Ortaçağ Edebiyat Eleşitirisi
Rönesans Dönemi Edebiyat Eleştirisi
17. ve 18. yüzyılda Edebiyat Eleştirisi
Klasik Geleneğin Sonu
Romantikler

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Derse giriş
2) Eleştirel Düşünce ve Edebiyat Eleştirisi Üzerine İnsan ve gerçeklik: İnsanın gerçeklikle ilişki kurma biçimleri
3) Gerçekliğe ilişkin bilgi türleri: Dogma, Episteme, İmge
4) Eleştirel düşünce ve gerçeklik
5) Edebiyatta gerçeklik ve eleştirel düşünce
6) Antik Yunan düşüncesi ve tragedyanın doğuşu
7) Ortaçağ dünyası ve edebi ütopya Dante (“Letter to Can Grande Della Scala”dan parçalar) Boccaccio (Life of Dante, Genealogy of the Gentile Gods’tan parçalar)
8) Ara Sınav Haftası
9) Aydınlanma düşüncesi ve modern edebiyat: Faust
10) Modern dünyanın eleştirisi I: Goriot Baba, Mdam Bovary ve Kızıl ve Kara
11) Modern dünyanın eleştirisi II: Çağımızın Bir Kahramanı, Yeraltından Notlar ve Anna Karenina
12) 20. yüzyılda anti-hümanizma: Dönüşüm, Yabancı ve Godot’yu Beklerken
13) Romantikler: Üçüncü dünya hümanizmi: Sabahattin Ali ve Sait Faik öyküleri
14) Genel değerlendirme

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: T. S. Dorsch, Classical Literary Criticism, London: Penguin Books, 1969.
M. H. Abrams, The Mirror and the Lamp, New York: Oxford Univ. Press, 1953.
Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları, 1999.
The Norton Anthology of Theory and Criticism, ed.Vincent B. Leitch, New York: Norton, 2001
Diğer Kaynaklar: - Charles Baudelaire, Paris Sıkıntısı (ç.Tahsin Yücel), Türkiye İş Bankası Yayınları
- Nikolay V. Gogol, Petersburg Öyküleri (ç.Ergin Altay), İletişim Yayınları
- Sabahattin Âli, Seçme Öyküler, Kor Yayınları
- Sait Faik Abasıyanık, Seçme Hikâyeler, Türkiye İş Bankası Yayınları


Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 13 3 39
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 4 52
Ara Sınavlar 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 95

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İnsan zihnine ve davranışlarına karşı yakın bir ilgi uyandırmak, hem eleştirel düşünme becerileri elde etmek (özellikle psikolojik teorileri deneysel kanıt kullanarak değerlendirme becerisi), hem de psikolojiyi kanıta dayalı bir bilim olarak algılamak.
2) İnsan davranışı hakkında biyopsikososyal bir bakış açısı kazanmak. Yani, davranışın biyolojik, psikolojik, ve sosyal değişkenlerini anlamak.
3) Teorik ve uygulama bilgisi edinmek ve temel psikolojik kavram ve bakış açılarını öğrenmek.
4) Bilimsel araştırma yöntemlerini takip ederek yöntem ve veri değerlendirme tekniklerini tanımak (örneğin korelasyona dayalı çalışmalar, deneysel, boylamsal, vaka çalışması).
5) Ölçme ve araştırma yaparken veya gruplarla çalışırken etik duyarlılık göstermek.
6) Psikolojinin temel alanlarını tanımak (bilişsel, gelişim, klinik, sosyal, davranışsal ve biyolojik).
7) Niceliksel ve niteliksel bulguları değerlendirirken, raporlar yazarken ve onları sunarken gerekli becerileri edinmek.
8) Psikolojik ölçme ve değerlendirme için gerekli temel bilgiyi kazanmak.
9) Psikolojiye katkıda bulunacak diğer disiplinlere (sosyoloji, tarih, siyaset bilimi, iletişim, felsefe, antropoloji, edebiyat, hukuk, sanat vd.) ait temel bilgilerin alınması ve bu bilgiyi psikolojik süreçlerin anlaşılması ve yorumlanmasında kullanabilmek. 4