PSİKOLOJİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
PSY4070 Travma Psikolojisi Güz 3 0 3 6
Bu katalog bilgi amaçlıdır, dersin açılma durumu, ilgili bölüm tarafından yarıyıl başında belirlenir.

Temel Bilgiler

Öğretim Dili: English
Dersin Türü: Departmental Elective
Dersin Seviyesi: LİSANS
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi BAŞAK TÜRKÜLER AKA
Dersi Veren(ler): Dr. Öğr. Üyesi AYŞE MELTEM BUDAK
Opsiyonel Program Bileşenleri: "."
Dersin Amacı: Bu giriş sınıfı, öğrenciye psikolojik travma alanının tarihçesi ve güncel teorileri, stres kavramlarının benzerlikleri ve farklılıkları, stres türleri, PTS ve TSSB, travmanın doğası (cinsel istismar) dahil olmak üzere psikolojik travma alanının kapsamlı bir keşfini sağlar. , savaş ve doğal afetler), travmanın etkileri (beyin-vücut entegrasyonu).

Profesyonellerin travmaya tepkileri, dolaylı travmatizasyon, öz bakım, psikolojik ilk yardım ve genel tedavi konularının araştırılması da bu sınıfa dahildir. Bilişsel, nörobiyolojik ve klinik dahil olmak üzere çeşitli teorik çerçeveler sunulmaktadır.

Son olarak, öğrenciler hem terapi odasından hem de sahadan hikayeler aracılığıyla travma çalışmalarını gözden geçirme şansına sahip olacaklar. Travmatik Büyüme ve Dayanıklılık konuları kursun güçlendirici sonu olacaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Öğrenciler stres, travma, travma sonrası stres bozukluğu, travmatik büyüme ve dayanıklılık ile ilgili temel literatüre aşina olacaklardır.
2) Öğrenciler travmanın etkisini bilişsel, nörobiyolojik/fizyolojik, gelişimsel ve klinik bir perspektiften keşfedeceklerdir.
3) Öğrenciler, travma ve bunun insanlar ve toplumlar üzerindeki etkisi hakkında temel bir çalışma bilgisine ve ayrıca travma mağdurlarını tedavi etmek için temel stratejilere sahip olacaklardır.
4) Öğrenciler travmaya ve travmanın zihin ve beden üzerindeki etkilerine aşina olacaklardır.
5) Öğrenciler, terapi odasından ve sahadan vakalar, hikayeler ve uygulamalar aracılığıyla travma çalışması pratiğine aşina olacaklardır.
6) Öğrenciler travma tedavisinde en güncel kanıta dayalı uygulamaları inceleyeceklerdir.
7) Öğrenciler, rehberli ve denetimli gönüllü çalışma yoluyla travma hakkında daha fazla bilgi edinmek istediklerinde kendilerine çok faydalı olacak temel bir “Psikolojik İlk Yardım” bilgisine sahip olacaklardır.
8) Öğrenciler tartışabilecek, yansıtabilecek ve kişiselleştirilmiş bir öğrenme deneyimine sahip olacaklardır.

Dersin İçeriği

Travma psikolojisi alanı ve tarihsel gelişimi
Psikolojik travmanın tanımı ve sınıflandırılması
Psikotravma üzerine teoriler, Travmatik deneyimler ve sonuçları
Doğal afetler
İnsan kaynaklı afetler: Teknolojik kazalar, savaş ve terör
Diğer insan kaynaklı travmatik deneyimler: Şiddet ve kötüye kullanma
Kronik/Hayatı tehdit eden hastalıklar
Psikolojik ilk yardımın temel prensipleri ve psikososyal müdahaleler
Travmatik stres ve travma ile ilişkili psikolojik problemler/bozukluklar; Travmatik stresin öngörülmesi: Riskler ve koruyucu faktörler
Travmatik stresin ölçülmesi
Travma sonrası büyüme
Travma psikolojisinin dünyada ve Türkiye'de uygulamaları

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) GİRİŞ GRUP OLMAK
2) TRAVMAYA GİRMEDEN ÖNCE KAYNAKLAR OLUŞTURMAK: TEMEL-PH, DAYANIKLILIK
3) STRES KAVRAMI: CANNON (Homeostazi), SELYE (GAZ), LAZARUS(CA)
4) STRES: FİZYOLOJİ VE VÜCUT SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ
5) STRESLE BAŞA ÇIKMAK: KK TEORİSİ VE ÖTESİ
6) PSİKOLOJİK TRAVMAYA GİRİŞ: TARİHÇE GENEL BAKIŞ VE TEMEL KAVRAMLAR
7) TRAVMANIN BEYİN VE VÜCUT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ (TRAVMANIN PSİKOFİZYOLOJİSİ)
8) TRAVMA VE İLGİLİ DURUMLARIN KLİNİK SINIFLANDIRMASI: DSM V VE ÖTESİ
9) GELİŞİMSEL TRAVMA- BAĞLILIK, ACES, KOMPLEKS TRAVMA
10) GELİŞİMSEL TRAVMA- BAĞLILIK, ACES, KOMPLEKS TRAVMA devamı
11) TRAVMA TEDAVİLERİ VE TRAVMA SONRASI BÜYÜME: EMDR, BDT, SOMATİK DENEYİM
12) KAHRAMAN OLARAK TRAVMA TERAPİSTLERİ: İKİNCİ TRAVMA VE KENDİNE BAKIM
13) GERÇEK DÜNYADA TRAVMA İLE ÇALIŞMAK: TERAPİ ODASI & ALAN (PSİKOLOJİK İLK YARDIM)
14) GENEL TEKRAR VE SORU/CEVAP

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Bessel van der Kolk: Body Keeps the Score
Babette Rothschild: The Body Remembers
Diğer Kaynaklar: Judith Herman: Trauma & Recovery
Peter A. Levine:Waking the Tiger
Peter A. Levine: In an Unspoken Voice
Lazarus&Folkman: Stress, Appraisal And Coping
Freedy&Hobfoll: Traumatic Stress
Solomon&Siegel: Healing Trauma
Louis Cozolino: Why Therapy Works
Benamer&White: Trauma and Attachment
Joseph&Linley: Trauma, Recovery and Growth
Calhoun&Tedeschi: Handbook of Posttraumatic Growth
Viktor E. Frankl: Man’s Search for Meaning
Ayşegül Kalem: Terapi Odamda Kesişen Öykülerimiz
Deb Dana: Terapide Polivagal Teori (Psikonet Yayınları)

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 15 % 10
Ödev 1 % 25
Ara Sınavlar 1 % 25
Final 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

AKTS / İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Arazi Çalışması 1 15
Sınıf Dışı Ders Çalışması 15 45
Sunum / Seminer 1 6
Ödevler 1 20
Ara Sınavlar 1 22
Final 1 2
Toplam İş Yükü 152

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İnsan zihnine ve davranışlarına karşı yakın bir ilgi uyandırmak, hem eleştirel düşünme becerileri elde etmek (özellikle psikolojik teorileri deneysel kanıt kullanarak değerlendirme becerisi), hem de psikolojiyi kanıta dayalı bir bilim olarak algılamak. 4
2) İnsan davranışı hakkında biyopsikososyal bir bakış açısı kazanmak. Yani, davranışın biyolojik, psikolojik, ve sosyal değişkenlerini anlamak. 5
3) Teorik ve uygulama bilgisi edinmek ve temel psikolojik kavram ve bakış açılarını öğrenmek. 3
4) Bilimsel araştırma yöntemlerini takip ederek yöntem ve veri değerlendirme tekniklerini tanımak (örneğin korelasyona dayalı çalışmalar, deneysel, boylamsal, vaka çalışması). 1
5) Ölçme ve araştırma yaparken veya gruplarla çalışırken etik duyarlılık göstermek. 4
6) Psikolojinin temel alanlarını tanımak (bilişsel, gelişim, klinik, sosyal, davranışsal ve biyolojik). 4
7) Niceliksel ve niteliksel bulguları değerlendirirken, raporlar yazarken ve onları sunarken gerekli becerileri edinmek. 1
8) Psikolojik ölçme ve değerlendirme için gerekli temel bilgiyi kazanmak. 1
9) Psikolojiye katkıda bulunacak diğer disiplinlere (sosyoloji, tarih, siyaset bilimi, iletişim, felsefe, antropoloji, edebiyat, hukuk, sanat vd.) ait temel bilgilerin alınması ve bu bilgiyi psikolojik süreçlerin anlaşılması ve yorumlanmasında kullanabilmek.